مورمور شدن دست‌ها، یک تجربه رایج است که می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. گاهی این احساس موقتی و ناشی از وضعیت بدنی نامناسب است، اما در برخی موارد، می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های جدی‌تر مانند سندرم تونل کارپال یا مشکلات عصبی باشد. به همین دلیل، شناسایی دقیق علت سوزن سوزن انگشتان دست چپ و راست از اهمیت بالایی برخوردار است. با شناخت عوامل ایجادکننده مورمور شدن دست‌ها، می‌توانید به موقع به پزشک مراجعه کنید.
سوزن سوزن یا مورمورشدن انگشتان، دلایل مختلفی دارد و گاهی میتوان آن را درمان کرد؛ ولی قبل از انجام هر اقدامی برای رفع آن، شما باید علت سوزن سوزن شدن انگشتان دست چپ و مسائلی که سبب به‌وجودآمدن آن می‌شود را بشناسید و بعد از شناسایی، درمان اصلی را شروع نمایید.
در اکثر مواقع این مشکل می‌تواند خفیف، بسیار شدید و مزمن شود، حتی این عارضه احتمال دارد با علائم دیگری همراه باشد، به‌عنوان نمونه؛ درد، خارش محل، بی حسی کف دست و انگشتان، ضعف عضلات و... در تمامی موارد ذکر شده امکان دارد، نشانه‌هایی از آسیب عصبی بر دست را مشاهده کنید که علل این آسیب‌ها بسیار زیاد می‌باشد.
از جمله این عوامل؛ عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی، قرارگرفتن در محیط آلوده به سموم، بیماری‌های رایج سیستمیک مانند کلسترول و دیابت، لوپوس، خستگی زیاد، مولیتپل اسکوروزیس، مشکل در ستون فقرات، اورمی، سندرم تایپیست یا تونل کارپال، وجود مشکل در گردش خون صحیح، بورگر و غیره است.
تمامی بیماری‌های ذکر شده، تأثیر مستقیم روی عصب‌های دور از نخاع و مغز مانند عصب دست‌ها و انگشتان دارند. لازم است بدانید اگر حالت سوزن‌سوزن‌شدن در اثر بیماری باشد، امکان دارد هر لحظه شدیدتر و سبب اختلال و یا ناتوانی حرکت دست، پا و سایر اندام‌ها شود.
بنابراین، اگر این مشکل ادامه‌دار شد و مکرراً عود کرد، بلافاصله به اورژانس یا پزشک متخصص مراجعه نمایید. هر چقدر دلیل بیماری زودتر مشخص شود، درمان آن آسان‌تر خواهد شد. در ادامه زیر چند نمونه از این علت‌ها را به‌صورت مختصر شرح می‌دهیم:
مشکل در ستون فقرات:
اگر مورمورشدن انگشت دستان چپ، خودبه‌خودی و بدون علت واضح مانند حادثه چون تصادف، یا التهاب باشد، میتوان نتیجه گرفت مشکل به دلیل التهاب عصب و ستون فقرات است که فرد باید از نشستن طولانی جدا خودداری نماید.
عفونت:
عفونت‌های عصبی بی‌شماری هستند که با علائم سوزن‌سوزن‌شدن دست‌ها شروع می‌شوند؛ از جمله زونا، ایدز، لایم، تبخال و غیره.
سموم:
اگر فرد در محیطی قرار گیرد که آلوده به سم‌هایی چون؛ جیوه، ضد یخ، سم آرسنیک و سایر موارد باشد، می‌تواند موجب بی حسی دست چپ یا سوزن سوزن انگشتان شود.
مولتیپل اسکوروزیس:
این بیماری همان ام‌اس است که به عارضه خودایمنی معروف است. مولتیپل اسکوروزیس سبب آسیب به سلول‌های عصبی و حرکتی مانند؛ دست‌ها و انگشتان می‌شود. از نشانه‌های بارز ام اس، مورمورشدن دست‌ها و پاها و حتی فلجی است.
اورمی:
این بیماری همان ازکارافتادن کلیه‌ها است که با گزگز انگشت دستان چپ علائم اولیه خود را بروز می‌دهد.
دیابت خون:
زیاد بودن قند خون بیمار، موجب می‌شود که جذب گلوکز در جریان خون به مشکل بخورد. در نتیجه سبب تجمع قند در خون خواهد شد. وقتی این امر به مدت طولانی تکرار شود، سبب ایجاد نوروپاتی محیطی یا سوزن‌سوزن‌شدن و در نهایت بی‌حسی می‌شود.
مصرف الکل:
یکی دیگر از علت سوزن سوزن شدن انگشتان دست چپ و به خواب‌رفتن آن‌ها، مصرف نوشیدنی‌های حاوی الکل است؛ زیرا الکل آسیب زیادی به عصب مرکزی وارد می‌کند.
بیماری بورگر:
بیماری بورگر، بیشتر در افرادی که روزانه مقدار زیادی سیگار، قلیان، مواد مخدر مصرف می‌کنند، رخ می‌دهد. زیرا مصرف مداوم نیکوتین و نیترات جریان عادی گردش خون را مختل می‌کند. این مواد مضر موجب ایجاد کمبود مواد معدنی در بدن می‌شود.
یعنی فرد مصرف‌کننده را در معرض احتمالی کمبود کلسیم، سدیم، آهن و...قرار می‌دهد. در این صورت احتمال افزایش بی‌حسی در دست‌ها و پاها و در نتیجه سبب سوزن‌سوزن‌شدن انگشتان خواهد شد. علاوه بر این، مصرف مواد نام‌برده‌شده به‌سلامت و ایمنی فرد نیز در درازمدت آسیب می‌رسانند.
اضطراب و استرس:
گاهی علت سنگینی و سوزن‌سوزن‌شدن دست‌ها، اضطراب بیش از حد فرد است. تغییرات روانی می‌تواند سبب ایجاد اختلال در بدن شود. به همین علت است که استرس به طور مکرر، موجب بی حسی دست‌ها، بازوها و... می‌شود. به‌غیراز سوزن‌سوزن‌شدن، اضطراب اغلب می‌تواند با علائم دیگری مانند؛ تعریق زیاد، تپش قلب و تنگی نفس همراه باشد.
اپی کوندیلیت:
اپی کوندیلت نوعی التهاب است که در عضلات اسکلتی و بازوها ایجاد می‌شود. عموماً با انجام حرکات تکراری مانند؛ بازی تنیس، بدمینتون و والیبال در ورزشکاران رخ می‌دهد. با تقویت عضلات ساعد و انجام کشش عضلانی، میتوان این بیماری را کنترل کرد.
اسپوندیلوز گردن:
اسپوندیلوز گردن، به‌خاطر ساییدگی استخوان‌ها ایجاد و با نام آرتروز گردن نیز شناخته می‌شود. عموماً این بیماری، با علامت سوزن‌سوزن‌شدن انگشتان دست خود را نشان می‌دهد. ممکن است برخی این حالت مورمورشدن را به‌صورت شدید و برخی بسیار خفیف داشته باشند.
از دیگر علائم شایع اسپوندیلوز گردن میتوان به درد در تنه و بازوها، درد در گردن، سفتی گردن، ناتوانی در چرخاندن کامل سر، سردرد و غیره اشاره کرد.
زونا:
زونا یک نوع عفونت ویروسی است و توسط ویروس هرپس ایجاد می‌شود. این ویروس همان آبله‌مرغان درمان نشده دوران کودکی می‌باشد که به‌صورت خاموش به فعالیت خود ادامه داده است. زونا، عموماً عصب حسی را به ویروس آلوده می‌کند و عارضه اصلی زونا، تأثیر مستقیم روی عصب‌های بدن است. این بیماری موجب سوزن‌سوزن‌شدن، خارش شدید، تاول و همچنین بی حسی دست‌ها می‌شود.
فیبرومیالژیا:
فیبرومیالژیا، نوعی از بیماری است که عوارض آن خستگی یا بروز درد در عضلات بدن می‌باشد. افرادی که دچار بیماری نامبرده شده هستند، احتمال اینکه دچار سوزن‌سوزن‌شدن در دست‌های خود شوند، بسیار زیاد است. فیبرومیالژیا هم‌زمان با علامت‌های دیگری چون؛ سردرد، یبوست، مشکل در یادگیری و تمرکز بروز می‌کند.
میگرن:
اکثر افرادی که به میگرن مبتلا هستند، ممکن است گاهی اوقات در زمان آغاز بیماری، با علائمی چون مورمورشدن انگشت دستان چپ خود مواجه می شوند. این نشانه‌ها به بیمار جهت تشخیص به‌موقع سردرد کمک خواهد کرد.
احساس سوزن‌سوزن‌شدن انگشتان و کف دست، می‌تواند گاه‌به‌گاه رخ دهد و این امر باعث نگرانی نمی‌شود. اما زمانی که این علامت تکرار شود و به‌صورت مداوم رخ دهد، ناشی از یک بیماری جدی است.
توصیه می‌کنیم این مقاله را تا انتها بخوانید و سپس در صورت شدید و مداوم بودن علائم، به پزشک مراجعه کنید تا شرح‌حال دقیق پزشکی و معاینات بالینی را تهیه نمایید. به‌خصوص اگر علائم زیر را همراه سوزن‌سوزن‌شدن انگشت‌ها داشتید:
درد شدید دست چپ به‌خصوص اگر همراه با بی حسی کف دست، مچ یا پشت‌دست باشد.
ازدست‌دادن کنترل هماهنگی بدن، به‌خصوص ناتوانی در حرکت بازوها یکی از علائم سکته قلبی می‌باشد که بسیار خطرناک است.
امکان دارد در مواقع حاد فرد دچار تاری دید و قدرت تکلم نامفهوم نیز شود که علامت سکته مغزی، در شرایطی که سوزن‌سوزن‌شدن دست و بی‌حسی ادامه‌دار و به‌مرور شدت یابد، می‌باشد.
گزگز انگشتان دست و حتی پاها از عارضه‌های شایعی است که اکثر افراد در طول مدت زندگی خود یکبار آن را تجربه می‌کنند. این موضوع نشان‌دهنده این است که اعصاب دست شخص بیمار دچار آسیب‌دیدگی شده است.
در حین تشخیص علل این حالت از بیماری، پزشک ممکن است آزمایش کامل خون برای بررسی بیماری‌هایی نظیر دیابت، مشکلات کبد، مشکلات تیروئید، بررسی میزان سرعت سیگنال‌های عصب و همچنین آزمایش مایع نخاع تجویز نماید.
ضمناً پزشک برای تکمیل‌شدن معاینه، فرد ممکن است را برای نمونه‌برداری از سطح پوست دست و عکس‌برداری ام‌آرآی، سی‌تی‌اسکن (دست، شانه، ستون فقرات) نوار مغز، نوار عصب، توموگرافی کامپیوتری، بیوپسی عصبی و غیره بفرستد تا علت سوزن سوزن شدن انگشتان دست چپ را به بهترین نحو شرح دهد.
ممکن است پزشک برای درمان مؤثرتر مورمورشدن انگشت دستان چپ ، شخص را به متخصص قلب یا مغز و اعصاب ارجاع دهد. در این صورت از پیشرفت بیماری جلوگیری می‌شود و درمان سریع‌تر صورت می‌گیرد.
توصیه می‌کنیم زمانی که برای تشخیص بیماری به نزد پزشک می‌روید، علائم خود را از قبل یادداشت کنید تا تمامی موارد را گزارش دهید به‌عنوان‌مثال آیا سوزن‌سوزن‌شدن دست شدید است یا گذرا و موقت؟ فقط یک نقطه از دست سوزن سوزن می‌شود یا سایر اعضای بدن نیز درگیر هستند؟ آیا حالت سوزن‌سوزن‌شدن با گذر زمان افزایش پیدا می‌کند؟ و غیره.
اگر برای شما نیز این سؤال به وجود آمده که برای ازبین‌بردن سوزن‌سوزن‌شدن دست یا حالت کرختی انگشتان چه کاری باید انجام داد؟ باید گفت همه چیز وابسته به‌شدت و نوع مشکل بیمار دارد. اگر سوزن‌سوزن‌شدن دست‌ها در حالت بسیار وخیمی نباشند، با روش‌های درمانی خانگی میتوان به‌راحتی آن را برطرف کرد؛ اما در وضعیت شدید شرایط تفاوت زیادی می‌کند و شاید لازم باشد که از روش‌های جدید درمانی پزشکی استفاده گردد.
بنابراین، هنگامی که حالت گزگز شدن یا سوزن‌سوزن‌شدن دست‌ها به سمت ناتوانی در حرکت و بی حسی شد، هرچه سریع‌تر باید به پزشک مراجعه کرد؛ زیرا این امر ممکن است نشان از بروز مشکلات و بیماری جدی و حاد باشد که اگر به‌موقع کنترل یا درمان نشود، امکان دارد بیمار تا پایان عمر از این مشکل رنج ببرد.
پس تا وقتی که سلول‌های عصب بدن از بین نرفته است، میتوان سلول‌های آسیب‌دیده را بازسازی کرد. اگرچه، درمان برای سوزن‌سوزن‌شدن دستان به‌صورت ارثی چندان مؤثر نیست، اما از پیشروی آن جلوگیری می‌کند. با این حساب چند نمونه از موارد درمانی سوزن‌سوزن‌شدن انگشتان به شرح زیر است:
نسخه‌های دارویی تجویز شده توسط پزشک:
زمانی که پزشک دلیل اصلی بیماری را کشف کند، طبق آن دارو تجویز می‌کند. به‌عنوان‌مثال داروی کاهش‌دهنده قند خون برای دیابت، قرص‌های مخصوص برای بیماری ام اس و تیروئید که کنترل‌کننده بیماری هستند؛ مسکن‌هایی چون پروفن، نوافن و غیره.
عمل جراحی:
در مواردی که سوزن‌سوزن‌شدن دست و حالت کرختی با دارو جوابگو نبود، پزشک جراحی را روی دست بیمار توصیه می‌کند تا هم‌زمان از پیشروی بیماری نیز جلوگیری شود.
گرفتن گچ یا بستن آتل روی دست:
اگر بی حسی و سوزن‌سوزن‌شدن بر اثر خستگی یا فعالیت زیاد ایجاد شود، پزشک با گذاشتن آتل یا گچ روی دست، جلوی خم‌شدن مچ و دست‌ها را می‌گیرد.
درمان‌های موقت و موضعی:
اگر علائم سوزن‌سوزن‌شدن حاد نبود، پزشک متخصص پمادهایی را برای درمان موضعی تجویز می‌کند که بسیار اثرگذار در روند بهبودی است.
بعضی از درمان‌های خانگی، از گذشته تا به امروز وجود دارد که ممکن است به شما، برای کاهش موقت سوزن‌سوزن‌شدن یا درد انگشت دستان چپ کمک کند. اما مطمئناً نباید جایگزین توصیه‌ها و تجویز پزشک شوند. این درمان‌ها عبارت‌اند از:
استفاده از کمپرس گرم به مدت ده دقیقه تا سبب باز شدن رگ‌های دست و بهترشدن گردش جریان خون شود.
استفاده از کمپرس سرد به مدت 10 الی 15 دقیقه، که تکرار این عمل در روز امکان دارد حس مورمورشدن انگشتان کمتر شود و حتی التهاب جزئی را برطرف نماید.
استراحت خود را در طول روز بیشتر کنید و دستان خود را کمتر از حد معمول تکان دهید.
اگر مورمورشدن دست موقتی و خفیف است، می‌توانید دمنوشهای گیاهی تجویز شده از طب سنتی را میل کنید. مریم‌گلی، آویشن، گیاه رزماری از جمله این داروها هستند.
ماساژدادن محلی که سوزن سوزن می‌شود، احساس ناخوشایند گز گز در فرد را بهتر می‌کند.
استفاده از مچ‌بندهای پزشکی، تأثیر زیادی برای رفع این عارضه دارد.
طب سوزنی و فیزیوتراپی، یک روش درمانی قدیمی برای ازبین‌بردن حالت مورمورشدن بدن است. این کار توسط پزشک ماهر فیزیوتراپیست انجام می‌شود. برای انجام طب سوزنی در ابتدا پزشک معاینات کامل خود را انجام می‌دهد تا مطمئن شود این روش درمان روی بیمار جوابگو هست یا خیر و سپس با تعیین نوع درمان، کار خود را شروع می‌کند. در بیشتر اوقات طب سوزنی درمان مؤثری به‌حساب می‌آید.
مورد دیگر، فیزیوتراپی می‌باشد که نقش ویژه‌ای برای ازبین‌بردن حالت گزگز دست‌ها دارد. این روش خود به چندین زیرمجموعه تقسیم می‌شود که شامل (سرمادرمانی، کایروپراکتیک، تمرینات تقویتی و کششی با دستگاه‌ها) است. تمامی موارد ذکر شده برای بهبود این نوع بیماری نتیجه‌بخش هستند.
برای اینکه بتوانید از مورمورشدن انگشتان خود پیشگیری کنید و مانع پیشرفت آن شوید، همواره لازم است سبک زندگی خود را عوض نمایید. برای کنترل یا پیشگیری از مورمورشدن انگشتان، به نکات زیر دقت کنید.
مصرف سیگار، مشروبات الکلی، دخانیات را به طور کامل قطع کنید.
به‌اندازه کافی استراحت کنید. خواب مناسب داشته باشید، زیرا خستگی سبب می‌شود گردش خون به‌درستی در دست‌ها انجام نشده و این موجب مورمورشدن خواهد شد.
طرز خوابیدن، نشستن، ایستادن خود را اصلاح کنید تا فشار زیادی روی عضلات دست وارد نشود. اگر به‌درستی نخوابید و سرتان را روی انگشتان دست به مدت طولانی بگذارید، طبیعتاً دچار کرختی دست خواهید شد.
ورزش، سبب بالابردن گردش خون در سراسر بدن می‌شود؛ بنابراین برای تقویت عضلات دست روزانه ورزش کنید.
استرس، خشم، ناراحتی را از خود دور کنید، زیرا روند خوب گردش خون دست‌ها، انگشتان و حتی سایر نقاط را خراب می‌کند.
به میزان فراوان و لازم آب، دمنوشهای تقویت‌کننده اعصاب مانند گل‌گاوزبان بنوشید.
انجام ورزش‌ها و تمرینات مناسب، برای حالت مورمورشدن دست، برای تسکین موقت و یا بهبود تدریجی بسیار مفید است. البته لازم است بدانید، ورزش‌های نامبرده شده در ادامه مطلب را فقط زیر نظر پزشک شخصی خود و پزشک فیزیوتراپیست انجام دهید، تا دچار عارضه بدتری نشوید و از مؤثربودن آن‌ها اطمینان کامل داشته باشید:
ورزش برای عصب اولنار دست و بازو: دستان خود را به‌صورت صاف روبروی خود قرار دهید، مچ دست را همراه انگشتان به سمت ساعد دست خم کنید. سپس انگشت‌ها را صاف‌کرده و مچ دست را به عقب ببرید و در پایان آرنج را خم کنید. این عمل را به مدت 10 بار و هر بار 10 ثانیه تکرار کنید.
کشش کتف و عقب کشیدن آن: روی سطح صاف بنشینید و به روبرو نگاه کنید، هر دو شانه خود را به سمت مقابل و جلو خم کنید و به سمت پایین حرکت دهید. روش گفته شده را به مدت 10 الی 15 ثانیه نگه دارید و رها کنید. این عمل را چندین مرتبه باید تکرار کنید.
ورزش برای عصب میانی دست: انگشت‌های دستان خود را کاملاً مشت کرده و فقط انگشت شست را بالا ببرید، بعد از آن مچ دست را به سمت عقب خم نمایید و انگشت شست را به سمت جلو و عقب حرکت دهید. با دست دیگر فشاری به شست وارد کنید تا کشش افزایش یابد.
کشش چانه و عقب کشیدن آن: روی سطح صاف بنشینید و شانه‌های خود را از جلو به سمت همدیگر فشار دهید، سپس بعد از نگاه‌کردن به مقابل خود چانه را عقب ببرید. این تمرین سبب کشش عضلات گردن شده و به مدت 10 ثانیه باید انجام و سپس تمامی مراحل چندین مرتبه تکرار شود.
سخن پایانی
موضوع کلیدی این مقاله (علت سوزن سوزن شدن انگشتان دست چپ) بود که سعی کردیم توضیحات کاملی درباره آن بدهیم. خوشبختانه سوزن سوزن انگشت دستان چپ در اکثر مواقع قابل‌پیشگیری و درمان است. فراموش نکنید مورمورشدن دست، اغلب زمان‌هایی رخ می‌دهد که به دستان خود تکیه می‌دهید یا به مدت طولانی از دست‌های خودکار می‌کشید. این مسئله، سبب کاهش گردش خون در عصب دست می‌شود؛ بنابراین توصیه ما به شما این است، موارد ذکر شده را رعایت و یا در صورت داشتن این مشکل، درمان را شروع کنید.
برای درمان سوزن سوزن شدن کف دست و انگشتان باید فقط از روش‌های درمانی خانگی یا دارویی و غیره که تجویز شده پزشک است، استفاده کرد. این متخصص شما است که بر اساس آزمایش‌ها و معاینات بالینی بیماری را تشخیص می‌دهد و تعیین خواهد کرد که چه درمانی برای شما مناسب‌تر خواهد بود.