درمان دیسکوپاتی کمر

 

مدت زمان ترمیم پارگی دیسک کمر؛ بهبودی و ترمیم دیسک برای بازیابی توان بیمار

مدت زمان ترمیم پارگی دیسک کمر به شرایط بیمار بستگی دارد، اما به طور معمول تا ۱۲ هفته به طول می‌انجامد. پارگی دیسک عارضه‌ای است که که معمولاً به دلیل آسیب و ضربه به ستون فقرات به وجود می‌آید. بیرون‌زدگی و پاره‌شدن دیسک کمر باعث ایجاد دردهایی ناحیه کمر و پاها می‌شود. روند درمان پارگی و دردهای ناشی از آن با کمک روش‌های مختلف پزشکی و انجام حرکات ورزشی مناسب قابل انجام می‌باشد. بسته به میزان آسیب، این ترمیم احتمالاً هفته‌ها طول بکشد. در این مقاله درباره مدت زمان ترمیم پارگی دیسک کمر و دلایل، عوارض و درمان دیسکوپاتی کمر مطالبی شرح داده شده است.
 

دیسک کمر

پارگی دیسک چیست و آیا می توان مدت زمان ترمیم پارگی دیسک کمر را کم نمود؟

دیسک کمر به ناحیه ای در ستون فقرات گفته می شود که شبیه یک بالشتک بوده و به مانند یک ضربه گیر عمل می نمایند. در واقع این بالشتک ها در میان مهره های استخوانی قرار گرفته شده اند. زمانی که در اثر ضربه مواد موجود در مرکز دیسک نخاعی از جای خود حرکت کرده و وارد ستون فقرات شود، پاره‌شدن دیسک کمر رخ می دهد.
پارگی دیسک  منجر به ایجاد درد های ناراحت‌کننده ‌ای در ناحیه کمر و حتی پا خواهد شد.  ممکن است این درد ها پس از چند هفته بهبود پیدا نماید. اما در صورتی که این درد ها به بیش از سه ماه طول کشیده و حالت مزمن پیدا کند، نیاز به درمان های پزشکی خاص خواهد داشت. 
به طور کلی این عارضه در اثر ایجاد ضربه و آسیب شدید و یا کهولت سن به وجود می آید. به طور معمول با انجام برخی درمان های خاص و انجام حرکت های ورزشی مناسب که در ادامه به آن ها اشاره می شود، می توان مدت زمان ترمیم پارگی دیسک کمر کمتر نمود.
 

علائمی که نشان دهنده پاره‌شدن دیسک کمر است

اگر بیمار دچار ضربه و آسیب در کمر خود شود، علائمی وجود دارد که می توان به درگیر شده به دیسک کمر مشکوک گردید. در صورت بروز چنین علائمی می بایست سریعاً برای درمان اقدام نمود. از جمله شایع ترین این علائم می توان به موارد زیر اشاره نمود:
  • ♦ احساس بی حسی در ناحیه کمر و پا
  • ♦ به وجود آمدن درد های مبهم و نه چندان شدید
  • ♦ دچار شدن به عارضه بی اختیاری ادرار و مدفوع
  • ♦ احساس اسپاسم و گرفتگی در ناحیه ای که به آن ضربه وارد شده است
  • ♦ احساس درد در پا
  • ♦ احساس کردن درد هایی در ناحیه مربوطه که مانند تیر کشیدن باشد.
 

تشخیص و مدت زمان ترمیم پارگی دیسک کمر با روش های پزشکی

 به طور کلی تشخیص این عارضه با روش های پزشکی بهترین و مطمئن ترین راه می باشد. چرا که با تشخیص به موقع می توان مدت زمان ترمیم پارگی دیسک کمر را به حداقل رسانید. در روش های پزشکی فرایند هایی به جهت تشخیص پارگی دیسک به طور دقیق انجام می پذیرد. 
در ابتدا پزشک شرح حال مفصلی شامل علائم و نشانه ها را از بیمار به دست می آورد. در ادامه پزشک با انجام دادن معاینه دقیق فیزیکی شامل بررسی تعادل بیمار و نیز محدودیت حرکات وی،  همچنین تشخیص میزان ضعف عضلات، بررسی میزان رفلکس اندام های مربوطه و به دست آوردن میزان حس در عضلات اطلاعاتی را جمع اوری می نماید.
 پس از انجام معاینات فیزیکی نوبت به انجام آزمایشات تشخیصی می رسد. از جمله این آزمایشات تشخیصی می توان به عکسبرداری با اشعه ایکس، گرفتن عکس سی تی اسکن و ام آر آی از ناحیه ستون فقرات اشاره کرد.  همچنین با تزریق کردن موادی خاص برای پیدا کردن منشاء درد و نیز تسکین آن استفاده خواهد شد.
 

آیا می توان از پاره‌شدن دیسک کمر جلوگیری به عمل آورد؟

 پیشگیری از به وجود آمدن حوادثی که منجر به آسیب رسیدن به ناحیه کمر می شود برای  جلوگیری از به وجود آمدن پاره‌شدن دیسک کمر اهمیت بالایی دارد. همچنین اجتناب از انجام مواردی که ممکن است در طول زمان باعث به وجود آمدن پارگی دیسک می شود نیز اهمیت دارد. 
این موارد همانند نشستن ها و ایستادن های طولانی مدت در طول روز، تکرار کردن برخی از حرکات به صورت مستمر، ورزش های سنگین و خسته شدن بیش از حد اندام ها و همچنین بلند کردن اجسام سنگین هستند.
 

درمان های برای کمتر کردن مدت زمان ترمیم پارگی دیسک کمر

در برخی موارد که این عارضه شدید نباشد ممکن است تنها مصرف برخی از مسکن ها و استراحت برای بیمار تجویز شود. در مواردی که آسیب و درد کمر بسیار ناراحت کنندخ باشد ممکن است است به روش های تهاجمی و جراحی برای درمان پاره‌شدن دیسک کمر نیاز باشد. همچنین می توان گفت که در کنار درمان های پزشکی احتمالاً نیاز به  به روش های غیر تهاجمی  مانند استراحت کردن،  پیگیری از یک رژیم غذایی سالم، انجام حرکات ورزشی، انجام جلسات فیزیوتراپی می باشد. 
 

ورزش برای پارگی دیسک کمر

 اینکه چه نوعی از ورزش برای پارگی دیسک کمر مناسب بوده و چه ورزش هایی موثر نمی باشد از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. چرا که برخی از  ورزش ها نه تنها کمکی به درمان نمی کند بلکه ممکن است بیماری راحت تر و آسیب شدید تر نماید. اما ورزش هایی نیز وجود دارد که با انجام دقیق آن ها می توان مدت زمان ترمیم پارگی دیسک کمر را کمتر کرد.  برخی از انواع مناسب ورزش برای پارگی دیسک کمر شامل موارد زیر است:
  • ♦ یکی از ورزش های کمک کننده به درمان پارگی دیسک به این صورت است که ابتدا می بایست به پشت کمر دراز کشیده و سپس زانو ها را خم نمایید. در ادامه دستها را پشت سر قرار دهید همزمان با این که کمر را به  زمین نزدیک می کنید عضلات شکم را سفت نمایید. در این حالت به مدت ۲۰ ثانیه خود را نگه داشته شده و این حرکت را بهتر است که ۱۰ بار تکرار نمود.
  • ♦ نوع دیگر ورزش برای پارگی دیسک کمر به این صورت است که ابتدا باید بر روی کمر دراز کشیده سپس  در حالی که دست ها را در کنار بدن قرار داده اید، زانوها را خم نمایید. در این حالت باید لگن را بلند کرده و حدود ۱۰ ثانیه  نگه دارید. این ورزش را می توانید ۱۰ بار تکرار کنید.
  • ♦ حرکت دیگر که مدت زمان ترمیم پارگی دیسک کمر را کمتر می نماید به این صورت است که ابتدا بر روی پشت دراز بکشید و سپس پا ها را از قسمت زانو و همچنین لگن خم کنید. پای دیگر را به اندازه ۵ سانتی متر از سطح زمین بالا آورده و حدود ۳۰ ثانیه در این حالت بمانید. این حرکت را نیز می توانید ۱۰ بار تکرار کنید.
  • ♦ حرکت دیگری که باعث می شود مدت زمان ترمیم پارگی دیسک کمر را کمتر نماید به این صورت است که ابتدا بر روی شکم خوابیده و سپس دست ها را از پشت به هم گره کنید. این کار را باید در حالتی انجام دهید که لگن بر روی زمین قرار گرفته شده باشد. همچنین در این حرکت نباید سر و گردن به سمت بالا خم شود. این کار را می توانید به مدت ۵ الی ۲۰ ثانیه و به تعداد ۱۰ بار تکرار کنید. برای راحتی کار می توانید یک بالشتک کوچک زیر شکم و لگن خود بگذارید.
  • ♦ در وضعیتی دیگر شما می توانیم بر روی پهلوی خود دراز بکشید و سپس سعی کنید تا آنجایی که می توانید اندام های تحتانی و نیز بالاتنه خود را از روی زمین بلند کرده  و  سپس به وضعیت قبل بازگردانید. در این وضعیت می توانید همزمان عضلات شکم خود را نیز منقبض کنید.  این کار را می توانید به مدت ۲۰ ثانیه و در حدود ۱۰ بار تکرار کنید.
  • ♦ اگر نمی‌خواهید یا نمی توانید ورزش ها را به صورت درازکش انجام دهید، می توانید به صورت صاف بایستید و دست ها را به کمر بزنید. سپس تا جایی که برایتان امکان دارد به عقب خم شده  و این حرکت را حدود ۱۰ بار و هر بار به مدت ۳۰ ثانیه انجام دهید.
  • ♦ از جمله دیگر حرکاتی که تا حدودی می تواند به درمان پاره‌شدن دیسک کمر کمک نماید ورزش های است که با کمک توپ تعادلی انجام می پذیرد. برای مثال می ‌توانید در حالی که شکم خود را بر روی توپ تعادلی قرار داده ‌اید زانو ها و ساق خود را بر روی زمین بگذارید. سپس در حالی که دست هایتان را پشت سرتان نگه داشته اید چند بار سر و سینه خود را به سمت بالا و پایین حرکت دهید.
  • ♦ همچنین می توانید در حالیکه دست های خودتان را بر روی زمین ثابت کرده اید پا ها را بر روی توپ تعادلی قرار دهید. در این وضعیت باید سعی کنید تعادل خود را حفظ کنید و سپس بالاتنه را به سمت زمین نزدیک کرده و سپس به حالت قبل بازگردانید این حرکت را می توانید حدود ۱۰ بار تکرار کنید.
  • ♦ در برخی از موارد به تشخیص پزشک معالج از آب درمانی و شنا  به عنوان یکی از ورزش ها مهم  برای درمان پاره‌شدن دیسک کمر استفاده میشود. میزان فشار بر روی ستون فقرات در حین انجام حرکات در آب به نظر پزشک و شرایط بیمار دارد.
 

پارگی دیسک کمر و پیاده روی

 پیاده روی از جمله حرکت های سالم و پر فایده ای است که برای اکثر درد ها و بیماری ها مفید می باشد.  پیاده روی کردن به شکل مناسب باعث تقویت عضلات و سلامت اندام های داخلی و خارجی بدن خواهد شد. 
یکی از علت های ابتلا به پاره‌شدن دیسک کمر در دوران کهنسالی عدم تحرک کافی عضلات نشستن ها و ایستادن های طولانی مدت و در نتیجه ضعیف شدن مهره ها می باشد. بناابراین می‌توان گفت پیاده روی در درجه اول برای پیشگیری از ابتلا به عارضه پاره‌شدن دیسک کمر مفید می باشد.
همچنین در درجه بعدی می‌ توان گفت که پیاده روی به شکل صحیح می ‌تواند در درمان این عارضه نیز موثر باشد و مدت زمان ترمیم پارگی دیسک کمر کمتر نماید. اگر این کار به صورت مرتب انجام پذیرد تا حدود زیادی می تواند علائم کمر درد را بهبود ببخشد.
 نکته قابل توجه در مورد پارگی دیسک کمر و پیاده روی این است که بهتر است قبل از انجام پیاده روی نکاتی را مد نظر داشته باشید چرا که انجام غیر اصولی پیاده روی نه تنها کمکی به رفع این عارضه نخواهد کرد بلکه آن را شدید تر نیز خواهد بود. 
بنابراین قبل از هر کاری پیشنهاد می شود که نظر پزشک معالج خود را درباره انجام دادن و یا انجام ندادن این کار و نیز نحوه اصولی پیاده روی در هنگام ابتلا به پاره‌شدن دیسک کمر جویا شد.  اما به طور کلی باید گفته شود که پیاده روی باید به گونه انجام شود که عضلات پا و کمر دچار فشار بیش از حد نشود و به عبارتی دیگر شما احساس راحتی در هنگام پیاده روی داشته باشید. 
 استفاده از یک کفش مناسب نیز یکی دیگر از نکات مهم و اصولی در انجام این کار است. چرا که استفاده از کفش نا مناسب در هنگام راه رفتن، باعث ایجاد آسیب های جدی در هنگام پیاده روی خواهد شد. مدت زمان انجام پیاده روی نیز اهمیت بسیاری دارد پیاده روی های طولانی و خسته کننده ممکن است مشکلاتی را به همراه داشته باشد.
 توصیه میشود در روز های اولیه شروع پیاده روی مدت زمان راه رفتن، بیشتر از ۵ الی ۱۰ دقیقه نباشد. سپس در روزهای دیگر می توانید این مدت زمان را بیشتر کرده و به نیم ساعت الی چهل دقیقه نیز برسانید.
 پیاده روی برای مبتلایان به پاره‌شدن دیسک کمر باید به گونه انجام پذیرد که باعث ایجاد درد در کمر و پا نشود.  همچنین از پیاده روی سریع و دویدن نیز می بایست اجتناب گردد.
 در برخی موارد و با نظر پزشک متخصص پیاده روی در آب یا همان آب درمانی نیز توصیه می شود. در حقیقت آب درمانی یکی از درمان های تکمیلی در کنار دیگر موارد درمانی برای درمان پاره‌شدن دیسک کمر می باشد. 
پیاده روی در آب نیز از اصول و قواعد خاصی برخوردار است که قبل از انجام این کار باید به آنها توجه کافی نمود. از جمله این اصول می ‌توان به درجه مناسب گرمی آب، نوع راه رفتن در آب و نیز اجتناب از سریع راه رفتن در آب اشاره نمود.  رعایت کردن جوانب در مورد پارگی دیسک کمر و پیاده روی در آب برای جلوگیری از لیز خوردن و غوطه ور شدن در آب نیز از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
 

عوارض پارگی دیسک کمر

همانگونه که قبلا نیز اشاره گردید پارگی فتق دیسک کمر عارضه ‌ای است که منجر به درد کمر و همچنین پا ها خواهد شد.  اهی این درد ها کم و قابل تحمل بوده و گاهی نیز شدید شده به طوری که فرد را از انجام کار های روزانه باز می دارد. از جمله مهم ترین عوارض پارگی می توان موارد زیر را برشمرد:
  • ♦ یکی از مهم ترین عوارض پارگی دیسک کمر بیرون زدگی قسمت مرکزی دیسک می باشد. در این حالت به دلیل صدمه دیدن اعصاب، بیمار دچار درد سیاتیک خواهد شد. این درد به صورت انتشاری به پاها نیز خواهد رسید.
  • ♦ از دیگر عوارض پارگی دیسک کمر می توان به تنگی کانال نخاعی اشاره نمود. تنگی کانال نخاع در زمانی رخ می دهد که مهره ها به دلیل پارگی دیسک به یکدیگر نزدیک شده و باعث تنگ شدن کانال بین مهره ها خواهد شد. در نتیجه اعصابی که از این کانال عبور می کند تحت فشار و درد قرار خواهد گرفت.
  • ♦ عارضه مهم دیگری که در اثر به وجود آمدن پارگی در دیسک کمر ایجاد می شود استئوآرتریت مهره ها می باشد. این عارضه به دلیل کم شدن ارتفاع دیسک ها در پی خارج شدن قسمت مرکزی دیسک کمر به وقوع می پیوندد. بدین ترتیب دو مهره به یکدیگر نزدیک شده و فشار بر روی مفاصل و عضلات کمر وارد می شود. در نتیجه  احساس درد و ناراحتی برای بیمار به وجود می آید.
 

سخن آخر

پاره‌شدن دیسک کمر عارضه نسبتاً شایعی است که ممکن است برای هر فردی در اثر ضربه، اسیب و ضعیف شدن عضلات به وجود آید. پاره‌شدن دیسک کمر علائمی دارد که پیش تر به آن ها اشاره گردید. 
عدم توجه به این علائم و عدم درمان به موقع و صحیح ممکن است منجر به درد های شدید و عوارض غیر قابل جبران شود و یا اینکه درمان را سخت و طاقت فرسا نماید. 
در صورت ابتلا به این عارضه می توان با انجام برخی تدابیر پزشکی و نیز انجام ورزش های مفید می توان مدت زمان ترمیم پارگی دیسک کمر را به حداقل رسانید. 
نکته حائز اهمیت این است که بهتر است قبل از انجام هر کاری با پزشکان متخصص در این زمینه مشورت کنید زیرا انجام هر حرکت غیر اصولی نه تنها به بیمار کمکی نخواهد کرد بلکه ممکن است مشکلات و عوارض پارگی دیسک کمر جبران ناپذیری را نیز به همراه داشته باشد.