درمان ورم پای دیابتی
درمان ورم پا دیابتی در طب سنتی، کنترل صحیح قند خون، رژیم غذایی مقوی و لیپوئیک اسید
دیابت یکی از بیماری‌های زمینه‌ای خطرناک و پیش‌رونده است که بعضاً تا سال‌ها ممکن است بدون علامت بماند ولی وقتی پیشرفت کند یا در صورت تشخیص در کنترل آن سهل‌انگاری شود، می‌تواند عوارض مختلفی مانند تورم در اندام، بی‌حسی، احساس ضعف، آسیب‌های عصبی طولانی‌مدت و بسیاری از بیماری‌های دیگر را ایجاد کند و سلامت بیمار را به خطر بیندازد. در این مقاله ما قصد داریم در مورد درمان ورم پا دیابتی در طب سنتی با شما صحبت کنیم و روش‌هایی که می‌تواند به بیمار شما در کاهش این علائم کمک کند را آموزش دهیم. پس اگر می‌خواهید بیشتر با روش های درمان ورم پای دیابتی آشنا شوید با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله می خوانید
علت ورم پا در بیماران مبتلا به دیابت چه می باشد؟
معمولاً ورم پا ناشی از التهاب و آسیب‌های عصبی یا کاهش جریان خون در این ناحیه است. در مورد بیماران دیابتی احتمال دوم یعنی آسیب‌های عصبی که به آن نوروپاتی دیابتی گفته میشود، بیشتر است. انواع مختلفی از نوروپاتی‌ها وجود دارد و برخی از آن‌ها ممکن است علاوه بر سیستم اسکلتی و عضلانی حتی بر اندام‌های حساس دیگر مانند چشم تأثیر بگذارند. به‌عنوان‌مثال، در نوروپاتی محیطی که نوعی نوروپاتی است که پاها یا دست‌های شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد، علائم می‌توانند از درد، گزگز، بی‌حسی یا احساس سوزن‌سوزن شدن متفاوت باشند.
نوروپاتی محیطی دیابتی نیز زمانی رخ می‌دهد که جریان خون حاوی قند بیش‌ازحدی است که کنترل نشده است. هنگامی‌که بدن به‌درستی از هورمون مربوط به سطح قند خون یعنی انسولین استفاده نمی‌کند یا پوشش دارویی مناسبی ندارد، احتمال رخ دادن آسیب‌های عصبی افزایش پیدا خواهد کرد.
اعصاب سیستم ظریفی هستند که مسئول بسیاری از احساسات ازجمله لذت و درد هستند. شایع‌ترین انواع علائم نوروپاتی محیطی در بین مبتلایان به دیابت شامل تحت تاثیر قرار گرفتن عصب‌های حسی، حرکتی و اتونوم است. برخی از نوروپاتی‌ها هر سه نوع اعصاب را تحت تأثیر قرار می‌دهند، درحالی‌که برخی دیگر ممکن است تنها یک یا دو نوع را تحت تأثیر قرار دهند.
نوروپاتی محیطی مخصوص دیابت اغلب اندام‌های بدن ازجمله دست‌ها و پاها را تحت تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند التهاب و تورم را نیز ایجاد کند. اعصاب محیطی وظیفه دارند سیگنال‌هایی را در طول طناب نخاعی به بقیه اندام‌های بدن شما ارسال کنند. هنگامی‌که آسیبی رخ می‌دهد، ارتباط به‌درستی انجام نمی‌شود.
علائم ممکن است در افراد مبتلا به دیابت متفاوت باشد، اما موارد زیر مهم‌ترین نگرانی‌های مرتبط هستند:
-
♦ سوزن‌سوزن شدن یا سوزش
-
♦ تورم
-
♦عدم پاسخ به دمای گرم یا سرد
-
♦ حساسیت به لمس
-
♦ ضعف در عضلات و فقدان رفلکس
-
♦ از دست دادن تعادل
روش‌های درمان ورم پا دیابتی در طب سنتی
عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به نوروپاتی و تورم را افزایش دهند شامل چاقی، سیگار کشیدن، فشارخون بالا و بیماری عروق کرونر در افراد دیابتی هستند. داروهای طبیعی ساده‌ای وجود دارد که می‌توان قبل از مداخله پزشکی از آن‌ها استفاده کرد. در زیر چند درمان خانگی تورم پا دیابتی آورده شده است:
1. کنترل صحیح قند خون
کنترل قند خون، ساده‌ترین و بهترین راه برای جلوگیری از تورم است. آزمایش روزانه گلوکز خون به کمک ابزار اندازه‌گیری قند که به‌سادگی توسط خود بیمار انجام میشود، می‌تواند بهترین تصویر از سلامت کلی شما را نمایان کند و اگر سطح قند خونتان بالا باشد با اقداماتی که برای کنترل آن مانند استفاده از قرص برای درمان ورم پا انجام می‌دهید، میتوانید از عوارض گوناگون دیابت کنترل نشده جلوگیری کند.
انجمن دیابت آمریکا توصیه می‌کند در صورت نیاز به چندین بار تزریق انسولین روزانه، حداقل سه بار در روز قند خون خود را اندازه‌گیری کنید اما برای بقیه افراد مبتلا به دیابت نوع 2، تعداد آزمایش مورد نیاز باید بر اساس نیازها و اهداف خاص بیماران توسط متخصص مشخص گردد.
2. ورزش کنید.
افزودن فعالیت‌های بدنی مناسب با سن و شرایط سلامتی شما به‌صورت منظم و روزانه به کنترل سطح قند خون و جلوگیری از آسیب‌های عصبی کمک می‌کند. اگر آسیبی رخ داده باشد، ممکن است حتی متخصص فیزیوتراپی تمریناتی را برایتان تجویز کند تا از کاهش عملکرد سیستم‌های حرکتی در اثر آسیب‌های عصبی جلوگیری شود.
3. استرس را مدیریت کنید.
از طب سوزنی و همچنین بسیاری از دمنوش‌های گیاهی آرام‌بخش مانند بابونه، گل‌گاوزبان و ... جهت ایجاد آرامش بیشتر، کاهش التهاب و درمان ورم پا دیابتی در طب سنتی استفاده میشود. استرس می‌تواند به‌طور طبیعی باعث افزایش قند خون شود. یک درمان طبیعی و سنتی برای کاهش ورم پای دیابتی نیز محافظت از سلامت روان و آرامش است. تمرین‌های ساده‌ای مانند مدیتیشن و یوگا و همچنین عبادات معنوی مانند خواندن قرآن، دعا و ... و هر آنچه به شما احساس خوبی می‌دهد به تداوم آرامش و کنترل بهتر قند خون و درنتیجه جلوگیری از عوارض آن کمک می‌کند.
4. رژیم غذایی مقوی و سالمی داشته باشید.
خوردن غذاهای متنوع و رنگارنگ با ارزش غذایی بالا شامل پروتئین‌های کم‌چرب مناسب، میوه‌ها و سبزیجات مفید برای افراد دیابتی تضمین می‌کند که طیف وسیعی از آنتی‌اکسیدان‌ها را مصرف می‌کنند که به مبارزه با بیماری دیابت کمک خواهد کرد. تمرکز بر رژیم غذایی کم کربوهیدرات، مصرف غلات کامل حاوی فیبر و بخصوص کنترل مصرف سدیم برای افراد مبتلا به بیماری دیابت نیز به جلوگیری از عوارض مختلف و احتمالی کمک شایانی می‌کند.
5. ویتامین B بیشتری را مصرف کنید.
در صورت صلاحدید پزشک اگر کمبود ویتامین B دارید باید از مکمل‌های ویتامین B تجویز شده استفاده کنید. همچنین میتوانید مصرف غذاهای سرشار از ویتامین B را در رژیم غذایی خود قرار دهید که می‌تواند به از بین بردن نوروپاتی‌های دردناک دیابتی کمک کند. ازجمله بهترین غذاهای غنی از ویتامین B نیز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
♦ ماهی قزل‌آلا
-
♦ سبزیجات
-
♦ گوشت‌های کم‌چرب
-
♦ تخم‌مرغ
-
♦ لبنیات کم‌چرب
-
♦ صدف
-
♦ لوبیا
-
♦ مرغ و بوقلمون
6. لیپوئیک اسید به‌عنوان درمان ورم پا دیابتی در طب سنتی
اسید لیپوئیک یک اسید چرب است که به‌طور طبیعی از مخمر، گوشت و اسفناج به دست می‌آید. این ماده نقش مهمی در تسکین درد در بیماران مبتلا به دیابت دارد؛ زیرا جریان خون و گردش خون را بهبود می‌بخشد و درد و سوزن‌سوزن شدن اندام‌ها و همچنین تورم را به حداقل می‌رساند. مکمل دارای آلفا لیپوئیک اسید 600 میلی‌گرم که بصورت روزانه مصرف میشود در کاهش درد و بهبود عملکرد اعصاب تاثیر بسیار خوبی دارد.
7. ویتامین D بیشتری مصرف کنید.
ویتامین D نیز یک ماده کمک کننده برای کاهش عوارض دیابت است که به‌طور طبیعی در ماهی‌های چرب، قارچ، محصولات لبنی و محصولات سویا وجود دارد. همچنین با قرار گرفتن در برابر نور خورشید میتوانید به طور طبیعی ویتامین D مناسبی را دریافت نمایید. ویتامین D دارای خواص ضدالتهابی بسیار خوبی است و از سیستم ایمنی بدن نیز تا حد زیادی حمایت می‌کند. درنتیجه می‌تواند به درمان خانگی تورم پا دیابتی نیز کمک کند.
8. استفاده از سرکه سیب برای درمان ورم پا دیابتی در طب سنتی
سرکه دارای خاصیت ضدالتهابی است و ماساژ آن بر روی پا می‌تواند تا حدی تورم ایجاد شده را کاهش دهد؛ اما توجه داشته باشید که مصرف زیاد آن می‌تواند منجر به خشکی پوست پا و مشکلات دیگر شود.
9. درمان ورم پا دیابتی در طب سنتی با نعناع
نعناع خواص فراوانی برای سلامتی دارد و می‌تواند به رفع تورم نیز کمک کند؛ زیرا گردش خون را بهبود می‌دهد، به جلوگیری از تجمع مایعات کمک می‌کند و همچنین از گشاد شدن سیاهرگ‌ها جلوگیری خواهد کرد. برای استفاده از این روش میتوانید مقداری نعناع تازه را داخل آب در حال جوش بریزید و تا 10 دقیقه بجوشانید. بعد از کمی خنک شدن طوری که پوست نسوزد با یک پارچه روی پای متورم قرار دهید و چنددقیقه‌ای بگذارید، بماند. سپس پاها را با آب گرم بشویید.
10. درمان ورم پا دیابتی در طب سنتی با آب بامیه
یکی از بهترین روش‌های کنترل قند خون مصرف منظم بامیه است. همچنین آب بامیه خاصیت ادرارآوری دارد که از تورم و تجمع سموم در بدن جلوگیری می‌کند.
11. از آلوئه‌ورا استفاده کنید.
آلوئه‌ورا یکی از گیاهان دارویی پرمصرف در طب سنتی است که به دلیل خاصیت ضدالتهابی می‌تواند یک پماد طبیعی مناسب برای کاهش تورم و بهبود گردش خون باشد.
اهمیت درمان ورم پا دیابتی در طب سنتی و پزشکی نوین
دیابت می‌تواند بر گردش خون شما تأثیر زیادی بگذارد و اگر به‌درستی کنترل نشود باعث تجمع مایعات در اندام تحتانی و درنتیجه تورم در مچ پا، روی پا و ساق پا خواهد شد که به آن ادم نیز گفته میشود. دیابت وضعیتی است که در آن، بدن هورمون انسولین کافی تولید نمی‌کند. انسولین هورمونی است که ماده‌ای به نام پانکراس ترشح می‌کند که این ماده به سلول‌های شما در جذب قند کمک خواهد کرد. اگر بدن شما نتواند به هر دلیلی از انسولین به‌درستی استفاده کند، سطوح بالای گلوکز می‌تواند در خون تجمع پیدا کند و در صورت عدم درمان، به پوشش رگ‌های خونی کوچک‌تر آسیب می‌رساند. این آسیب می‌تواند گردش خون را ضعیف کرده و تورم ایجاد کند.
با گذشت زمان، قند خون بالا می‌تواند به اعصاب اندام تحتانی و سایر قسمت‌های بدن شما آسیب برساند؛ بنابراین اگر دیابت دارید باید به‌طور دوره‌ای به متخصص پا مراجعه کنید تا نگرانی‌های مربوط به گردش خون یا آسیب عصبی در اندام تحتانی خود را بررسی کنید. بعد از تشخیص کامل و ارزیابی‌های لازم میتوانید با صلاحدید پزشک برای انجام درمان‌های کنترلی به یک متخصص طب سنتی قابل‌اعتماد نیز جهت درمان خانگی تورم پا دیابتی مراجعه نمایید. همه این روش‌ها به شما کمک می‌کند تا بتوانید قند خون خود را بهتر کنترل کنید و از عوارض جدی و ناراحت‌کننده آن مانند زخم دیابتی انگشت پا، سیاه شدن پای دیابتی، بی‌حسی در اندام، درد زیاد در پاها، تورم و ... خلاصی پیدا کنید.
روش‌های درمان ورم پا دیابتی در طب سنتی در خانه
علاوه بر مواردی که در قسمت‌های قبلی گفته شد شما میتوانید از روش‌های زیر به‌عنوان روش‌های سنتی و همچنین روش‌های مدیریت خانگی برای عوارض دیابت مانند تورم استفاده نمایید:
-
♦ از جوراب‌های فشاری موجود در بازار استفاده کنید.
جوراب‌های فشاری این امکان را به شما می‌دهند که فشار مناسبی روی پاها ایجاد کنید تا گردش خون در پا بهبود پیدا کرده و از تورم جلوگیری نماید. این جوراب‌ها با فشارهای مختلف تولید می‌شوند و متخصص شما می‌تواند به شما بگوید که کدام نوع برایتان بهتر است. میتوانید آن‌ها را در طول روز استفاده کرده و هنگام خواب بردارید. باید جورابی را تهیه کنید که بیش‌ازحد هم تنگ نباشد؛ زیرا فشار بیش‌ازاندازه نیز می‌تواند جریان خون را مختل کند و مجدداً باعث تورم شود. همچنین مهم است که جوراب‌ها را روی زخم‌های باز قرار ندهید.
-
♦ پاهای خود را حداقل هنگام استراحت در ارتفاع قرار دهید.
بالا بردن پا می‌تواند احتباس مایعات و تورم در قسمت پایین بدن را کاهش دهد. اگر این کار را بکنید به‌جای اینکه مایع در پای شما جمع شود، در کل بدن گردش پیدا می‌کند و از تورم جلوگیری میشود.
-
♦ وزن خود را با روش‌های مناسب مدیریت کنید.
رسیدن به وزن متوسط و حفظ آن می‌تواند تا حد زیادی در حفظ قند خون و جلوگیری از عوارض دیابت کمک کند. درواقع وقتی‌که قند خون شما با حفظ وزن مناسب در محدوده هدف قرار دارد، احتمال آسیب کمتری به رگ‌های خونی وجود دارد که می‌تواند منجر به گردش خون ضعیف و تورم شود.
-
♦ بدن خود را مرطوب نگه دارید.
نوشیدن آب به اندازه کافی از احتباس مایعات و تورم احتمالی جلوگیری می‌کند. درواقع هرچه آب بیشتری بنوشید ادرار بیشتری هم دفع میشود و درنتیجه از احتمال عوارضی مانند تورم کاسته خواهد شد. قبل از افزایش مصرف مایعات، با پزشک خود مشورت کنید تا مشخص شود آیا این کار برای شما مناسب است یا خیر؟ گاهی اوقات، اگر ادم به دلیل نگرانی‌های قلبی یا کبدی باشد، ممکن است پزشک به شما توصیه کند مصرف مایعات خود را محدود کنید.
-
♦ مکمل‌های منیزیم را نیز در برنامه خود بگنجانید.
منیزیم یکی از مواد مغذی مورد نیاز بدن است که به تنظیم عملکرد اعصاب و همچنین سطح قند خون کمک می‌کند. احتباس مایعات یا تورم در اندام در بیماران دیابتی می‌تواند نشانه کمبود منیزیم نیز باشد؛ بنابراین میتوانید به‌عنوان یکی از روش‌های درمانی آسان بعد از مشورت با پزشک از مکمل‌های این ماده نیز استفاده کنید.
توجه داشته باشید که مصرف مقادیر زیاد مکمل منیزیم خوب نیست و می‌تواند سبب بیرون روی، حالت تهوع و گرفتگی معده شود. عوارض شدید این مکمل شامل ضربان قلب نامنظم و ایست قلبی است. از طرفی اگر به بیماری مزمن کلیوی مبتلا هستید، مصرف زیاد این مکمل و بخصوص به‌طور خودسرانه می‌تواند منجر به ضعف عضلانی شود.
-
♦ پاهای خود را در نمک اپسوم قرار دهید.
یکی دیگر از روش‌های خوب درمان ورم پا دیابتی در طب سنتی و در خانه استفاده از حمام نمک اپسوم است. این نمک خاصیت ضدالتهابی دارد و خیساندن پاهای متورم در آب گرم و نمک اپسوم حل شده در آن به مدت 20 دقیقه در هر بار انجام این روش، می‌تواند تأثیرات مفید زیادی بر بهبود جریان خون و کاهش تورم داشته باشد.
چه زمانی باید برای درمان ورم پا دیابتی در طب سنتی یا نوین به پزشک مراجعه کرد؟
اگر تورم شما از علائم جدید است که قبلاً سابقه نداشته است و یا بدتر شده یا گسترش پیدا کرده است، با پزشک خود تماس بگیرید یا به‌صورت حضوری به او مراجعه کنید. متخصص می‌تواند وضعیت سلامت شما را ارزیابی کرده و تعیین کند که کدام درمان‌های خانگی یا پزشکی ممکن است برای شما مناسب باشد.
همچنین برای تورمی که فقط یک طرف بدن شما را درگیر کرده است حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. این نوع تورم می‌تواند نشانه‌ای از ترومبوز ورید عمقی باشد. این بیماری به این معنی است که یک لخته خون در مسیر یک یا چند تا از شریان‌های پای شما ایجاد شده است و می‌تواند باعث بروز علائمی مانند درد، تغییر رنگ روی پوست، تورم و ... شود و گاهی نیز علامت خاصی را نشان نمی‌دهد. درصورتی‌که این لخته بتواند به سمت بالا حرکت کند خطرات تهدیدکننده‌ای مانند سکته قلبی، مغزی و یا آمبولی ریوی وجود دارد که جان بیمار را به خطر خواهد انداخت.
زخم دیابتی انگشت پا چیست؟
زخم دیابتی انگشت پا یکی از عوارض خطرناک دیابت کنترل نشده است و حتی اگر با درد همراه نباشد، باید حتماً تحت نظر متخصص شما قرار بگیرد تا از ایجاد عفونت، گسترش زخم، سیاه شدن پای دیابتی و قطع عضو جلوگیری شود. ممکن است متخصص برای اطمینان از عدم وجود عفونت حتی رادیوگرافی تجویز کند یا یک بیوپسی از زخم انجام دهد تا با بررسی نمونه برداشت شده بتواند تشخیص بهتری در مورد نوع عفونت در صورت وجود داده و بهترین دارو را تجویز نماید. ممکن است تنها چند آنتی‌بیوتیک برای بیمار تجویز شود یا برای خارج کردن عفونت و بافت مرده نیاز به بستری در بیمارستان مشخصی باشد. توجه داشته باشید سهل‌انگاری نسبت به زخم دیابتی انگشت پا یا سایر قسمت‌های پا می‌تواند منجر به گسترش زخم و عمقی شدن عفونت شود که گاها باعث قطع عضو هم خواهد شد.
سیاه شدن پای دیابتی چطور ایجاد میشود؟
سیاه شدن پای دیابتی می‌تواند از یک زخم ساده دیابتی که به موقع مورد مراقبت و ارزیابی قرار نگرفته است، شروع شود. زخم گسترش پیدا می‌کند و دچار عفونت میشود و این عفونت کم‌کم عمیق خواهد شد و درنهایت می‌تواند منجر به سیاه شدن پا و متأسفانه قطع عضو جهت جلوگیری از گسترش عفونت به قسمت‌های دیگر بدن شود؛ بنابراین مهم است که افراد دیابتی بسیار مراقب باشند و هرچند وقت یک‌بار پاهای خود را ازنظر وجود زخم دیابتی چک کنند.
سیاه شدن پای دیابتی می‌تواند از یک خط قرمز روی پا شروع شود که به‌تدریج تغییر رنگ داده و سیاه میشود و کم‌کم گسترش پیدا خواهد کرد. ایجاد یک زخم قرمزرنگ همراه با علائمی مانند التهاب و درد روی پا نیز می‌تواند نشانه دیگری از شروع سیاه شدن پای دیابتی باشد که باید به آن توجه شود.
بهترین قرص برای درمان ورم پا
در حالت عادی وقتی تورم ایجاد میشود قرص‌های ضدالتهاب مانند ایبوپروفن می‌تواند از التهاب و درد ایجاد شده بکاهند اما در مورد تورم در بیماران دیابتی معمولاً بهترین قرص برای درمان ورم پا یک داروی دیورتیک است که با افزایش دفع آب و نمک از تورم جلوگیری می‌کند. ازجمله معروف‌ترین قرص‌های دیورتیک نیز می‌توان به فوروزماید (لازیکس) و تیازیدها اشاره نمود.
سخن آخر
همان‌طورکه ملاحظه کردید، روش‌های مختلفی به‌عنوان درمان ورم پا دیابتی در طب سنتی و همچنین به‌عنوان روش‌های مدیریتی وجود دارد. اگر هیچ‌کدام از این روش‌ها نتوانند به کنترل قند خون و جلوگیری از عوارضی مانند تورم، بی‌حسی، زخم دیابتی انگشت پا ، سیاه شدن پای دیابتی ... کمک کنند، احتمال دارد پزشک برای کنترل بهتر این بیماری برخی داروها و یا تزریق انسولین را تجویز کند که مشکلات خاص خودش را دارد؛ بنابراین بهترین توصیه این است که در صورت تشخیص دیابت با روش‌های کنترلی تا جایی که میتوانید قند خون را در سطح مناسبی نگه دارید. توجه داشته باشید در صورت بروز علائم شدیدی مانند زخم دیابتی انگشت پا نباید از روش‌های خودسرانه و سنتی استفاده کنید؛ زیرا این کار می‌تواند منجر به تشدید علائم و سیاه شدن پای دیابتی می شود که خطرناک است.
شما میتوانید جهت مشاوره برای گرفتن بهترین برنامه کنترلی سطح قند خون توسط متخصصانی باتجربه در این زمینه از طریق شماره تلفن‌های موجود در بخش تماس با ما با این مرکز در ارتباط باشید.