همه چیز درباره روش "درمان بی حسی انگشتان دست در بارداری"
درمان بی حسی انگشتان دست در بارداری معمولاً به‌صورت خودبه‌خود انجام می‌شود و در بیشتر موارد بی‌حسی و گزگز در بارداری طبیعی و شایع است. بااین‌حال، هرگونه علائم جدید باید متخصص زنانی که مراقبت‌های دوران بارداری شما را به عهده دارد در میان گذاشته شود. هیچ درمان دقیقی برای بی‌حسی دست‌وپا در بارداری وجود ندارد. یکی از رایج‌ترین اختلالاتی که برای خانم‌های در دوران بارداری ممکن است ایجاد شود، بی‌حسی یا احساس مورمورشدن است.
در هر 10 تا خانم باردار حدود 3 تا 5 خانم، مبتلا به این اختلال خواهند شد. عواملی بسیاری همچون فشارخون، اضافه‌وزن، سندرم تونل کارپال، جابه‌جایی مفاصل، بی‌تحرکی و غیره در بروز این بیماری نقش دارند. در ادامه با ما همراه باشید تا به بررسی این مشکل و درمان بی حسی انگشت دست در بارداری بیشتر بپردازیم.
آنچه در این مقاله می خوانید:
علت اصلی بی حس‌شدن انگشتان و درمان بی حسی انگشتان دست در بارداری
هنگام بارداری ممکن است بدن یک زن دچار تغییرات بسیاری شود. پس اصلاً جای نگرانی نیست که برخی از خانم‌های باردار علامت‌های غیرمعمولی در دوران بارداری خود داشته باشند. مورمورشدن انگشت‌های دست یکی از قدیمی‌ترین علائم، در دوران بارداری است که دلایل زیادی می‌تواند داشته باشد قبل از اقدام به درمان بی حسی انگشتان دست در بارداری، بهتر است با علت‌های آن آشنا شویم:
-
تورم تونل کارپال: مشکل تونل کارپال یکی از دلایل بی حس‌شدن انگشتان می‌تواند باشد که موجب تورم نیز خواهد شد. این تونل همانند یک لوله در ناحیه مچ دست قرار گرفته است که عصبهای دست از آنجا عبور می‌کنند. اگر این تونل متورم شود، به عصبهای دست که در این ناحیه قرار دارند فشار می‌آید و احساس مورمور شدم دست ایجاد می‌شود.
-
کاهش فشارخون: در اوایل بارداری رگ‌های خونی که در رحم و پستان‌ها قرار دارند رشد قابل‌توجهی خواهند کرد. رشد این رگ‌ها موجب افزایش ظرفیت سیستم عروقی بدن می‌شود. بنابراین افزایش سیستم عروقی، فشارخون را پایین می‌آورد. هنگامی که فشارخون پایین باشد جریان خون هم کاهش می‌یابد که این باعث می‌شود که خون‌رسانی در اندام‌ها با اختلال مواجه شود.
اگر دچار چنین اختلالی شدید که ناشی از فشارخون پایین است، می‌توانید با مشت کردن دست یا حرکت‌دادن بازوها این اختلال را رفع نمایید.
-
جابه‌جایی مفاصل: در هنگام بارداری هورمون‌های بسیاری ترشح می‌شوند که ترشحات یکی از آنها باعث شل‌شدن مفاصل خواهد شد. این هورمون که ریلکسین نام دارد، با تضعیف‌کردن اتصالات مفاصل و رباط‌هایی که وظیفه اتصالات لگن را دارند، به آماده‌سازی و ایجاد فضا برای عبور نوزاد، کمک خواهد کرد. به‌هرحال ترشحات این هورمون فقط به لگن محدود نخواهد شد و بر روی دیگر مفاصل بدن نیز تأثیر می‌گذارد که این باعث می‌شود زنان در دوران بارداری منعطف‌تر شوند.
با شل‌شدن مفاصل، اعصابی که در آن نواحی قرار دارند آزرده می‌شوند که منجر به این می‌شود فرد احساس مورمورشدن کند.
کدام زنان باردار در معرض مبتلا شدن به بی‌حسی انگشتان دست هستند
به‌طورکلی زنان بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال هستند، اما هنگام بارداری احتمال مبتلا شدن به سست‌شدن انگشت دست چندبرابر خواهد شد. در این میان عواملی وجود دارد که باعث می‌شود زنان باردار بیشتر در معرض خطر این اختلال قرار بگیرند.
-
اضافه‌وزن در بارداری: زنانی که در هنگام بارداری یا پیش از دوره بارداری اضافه داشتند احتمال اینکه به اختلال سست‌شدن در انگشتان دچار شوند بسیار بالا است. بنابراین سعی کنید در این دوران از رژیم غذایی مناسبی استفاده کنید تا دچار اضافه‌وزن نشوید. سعی کنید از غذاهای چرب، شیرینی‌ها و نمک تا جایی که می‌توانید دوری کنید، همچنین مقدار زیادی آب بنوشید و در روز حداقل سه وعده میوه بخورید.
-
بی‌تحرکی بیش از حد: در برخی از افراد این تفکر وجود دارد که زن باردار کاری جز استراحت نباید انجام دهد. بی‌تحرکی بیش از حد در خانم‌های باردار موجب افزایش وزن، اختلال در فشارخون و ابتلا به بی‌حسی در انگشتان نیز خواهد شد. در توصیه‌های پزشکی پیشنهاد می‌شود خانم‌ها به‌صورت روزانه پیاده‌روی کنند به‌طوری که احساس خستگی در آنها ایجاد نشود.
-
دیابت حاملگی: دیابت حاملگی یکی از عواملی است که باعث افزایش ابتلا زنان حامله به بی حس‌شدن انگشتان می‌شود. علل به‌وجودآمدن دیابت حاملگی، تغییراتی است که در هورمون‌ها به وجود می‌آید. این تغییرات هورمونی موجب افزایش قند خون می‌شود اما نه به صورتی که آن را بشود دیابت در نظر گرفت. برای جلوگیری از این اختلال تنها راه پیشگیری استفاده از یک رژیم غذایی مناسب است.
-
فشارخون: زنانی که در دوران حاملگی فشارخون بالایی داشته باشند به‌احتمال بیشتری مبتلا به سستی انگشتان دست خواهند شد. عواملی که موجب بالارفتن فشارخون در زنان باردار می‌شود، شامل اضافه‌وزن، عدم فعالیت کافی، مصرف سیگار و... است.
آیا پیشگیری قبل از درمان بی حسی انگشت دست در بارداری ممکن است
برای هر بیماری یا اختلالی در بدن راه‌های پیشگیری هستند که به آن مبتلا نشویم. برای خانم‌های بارداری که در معرض ابتلا به سستی انگشت‌های دست هستند راه‌های پیشگیری وجود دارد که رعایت آنها موجب سالم ماندن و مبتلا نشدن به این اختلال، می‌شود.
-
استفاده از مچ‌بند: یکی از مواردی که می‌توان از آن برای پیشگیری استفاده کرد، مچ‌بند یا آتل مچ است. از آتل می‌توانید در هنگام شب یا در زمانی که خواب هستید، استفاده کنید، این کار به صاف بودن مچ و دست کمک می‌کند که فشار را از تونل کارپال بردارد. همچنین اگر از موبایل یا لوازمی در درازمدت فشار زیادی را به مچ دست می‌آورد، زیاد استفاده می‌کنید، بهتر است از آنها کنار بگذارید.
-
استفاده نمودن از کیسه‌های آب سرد یا آب گرم: استفاده از کیسه آب سردوگرم یکی دیگر از راه‌های پیشگیری است که می‌توانید از آن استفاده کنید. برخی با قراردادن دست‌هایشان در آب سرد، کمک می‌کنند تا انگشتان و مچ ریکاوری شوند. اما برخی دیگر اگر مچ و انگشت‌های دست دچار گرفتگی شده باشد از کیسه آب گرم استفاده می‌کنند.
-
نرمش و ماساژ مچ برای درد و سست‌شدن دست: شاید تابه‌حال این را تجربه کرده باشید که با انجام چند حرکت نرمشی مچ، درد آن ناحیه تسکین یابد. با انجام حرکات نرمشی دایره‌ای و ماساژ، فشاری که بر روی اعصاب آن ناحیه هست را کاهش می‌دهید.
با ماساژ در ناحیه مچ زیر بغل و گردن، گردش خون افزایش خواهد یافت و علاوه بر اینکه به بهبود فشارخون کمک می‌کند، باعث کاهش فشار در عصب آن نواحی می‌شود.
-
طب سوزنی: یکی روش‌های سنتی که می‌تواند در پیشگیری از سست‌شدن درد در انگشتان جلوگیری کند طب سوزنی است. تحقیقات محققان نشان می‌دهد که استفاده از این روش برای تسکین درد مؤثرتر از مصرف داروهای آرامش‌بخش است. طب سوزنی با استفاده از سوزن‌های مخصوص سبب تخلیه انرژی اضافی در مفاصل می‌شود که این روش در پیشگیری از سستی انگشتان نیز تأثیرگذار است.
روش‌های درمان بی حس‌شدن انگشت‌های دست زمان بارداری
برای درمان بی حسی انگشت دست در بارداری ابتدا باید دید که علت به‌وجودآمدن چیست و سپس اقدام به درمان کرد. بی‌حسی انگشتان می‌تواند مربوط به اضافه‌وزن، فشارخون، دیابت حاملگی، عدم تحرک و تغییرات هورمونی و... نیز باشد.
-
مصرف منیزیم ویتامین B: منیزیم و ویتامین‌های گروه B یکی از عواملی است که اگر بدن با کمبود آن مواجه شود باعث بروز سست‌شدن و مورمورشدن در انگشتان دست می‌شود. برای درمان سستی انگشت‌های دست زمان بارداری توصیه می‌شود که از مواد غذایی حاوی منیزیم مثل بادام‌زمینی، موز، ماهی، ماست و... استفاده نمایید. همچنین جهت تأمین‌شدن ویتامین بی در بدن، مواد غذایی مانند تخم‌مرغ، انواع لوبیا، انواع مختلف پنیر، گوشت قرمز تازه و... را در رژیم غذایی که برای خود در نظر گرفته‌اید بگنجانید.
-
داروهای ضدالتهاب : برای درمان این اختلال می‌توانید از داروهای ضدالتهابی مانند آدویل، ایبوبروفن و... استفاده کنید تا التهاب و فشاری که بر روی عصبهای ناحیه مچ و دست هست را بهبود بخشد. هنگامی که فشار از روی عصب‌ها برداشته شود باعث بهبودی این اختلال خواهد شد. فراموش نکنید که استفاده از این داروها باید با تجویز و اجازه پزشک متخصص باشد.
-
تزریق کورتیزون: گفتیم یکی علت‌هایی که موجب سستی انگشت‌های دست می‌شود تورم تونل کارپال است. برای کم‌شدن تورم و فشار در تونل کارپال داخل مچ دست دارویی مؤثر با نام کورتیزون تزریق می‌شود. این داروی تزریقی سبب کاهش تورم و التهاب تونل کارپال شده و فشار ناشی این تورم که بر روی عصبهای دست بوده را می‌کاهد. تزریق کورتیزون مورد تأیید بسیاری از جراحان دست بوده و اکثر بیماران از این روش نتیجه مطلوبی دریافت کرده‌اند.
-
کم‌خونی: به طور معمول کم‌خونی در خانم‌ها نسبت به آقایان شایع‌تر است. اما در دوران بارداری، اکثر خانم‌ها دچار کم‌خونی می‌شوند که یکی از نشانه‌های آن سستی انگشت‌های دست است. برای برطرف‌کردن این کمبود می‌توانید علاوه بر استفاده از قرص‌های تقویتی، از مایعات و سبزی‌ها استفاده نمایید.
طب سنتی و گیاهی و درمان بی حسی انگشتان دست در بارداری
اگر به این فکر می‌کنید که استفاده از داروهای شیمیایی برای درمان سستی انگشتان، عوارضی برای شما و نوزاد به همراه داشته باشد. درمان‌های طب سنتی و گیاهی هم وجود دارد که کاملاً بی‌خطر و بدون هر گونه عوارضی، سستی انگشت‌های دست را درمان می‌کند.
ماساژ مچ و دست
یکی از روش‌هایی که در طب سنتی و گیاهی برای درمان سست‌شدن انگشتان بکار گرفته می‌شود، ماساژدرمانی است. اصولاً ماساژ با محلول‌هایی مانند روغن خردل، روغن سیاه‌دانه، روغن نارگیل و... برای رفع سستی انگشت‌های دست، پیشنهاد می‌شود.
زردچوبه
یکی از ترکیباتی که به بهبود جریان خون کمک می‌کند، ماده‌ای به نام کورکومین است که در زردچوبه نیز یافت می‌شود. همچنین این ادویه خاصیت ضدالتهابی دارد که به کاهش درد و سست‌شدن کمک می‌کند.
برای استفاده از آن می‌توانید، زردچوبه را در یک فنجان شیر به همراه مقداری عسل حرارت دهید، این ترکیب را هر روز یک‌بار بنوشید تا سستی انگشتان بهبود یابند. همچنین این ادویه را می‌توان همراه با خمیر و آب به مدت چند دقیقه ماساژ دهید تا این اختلال بی‌حسی در انگشتان بهبود یابد.
سولفات
سولفات یا نمک اسپوم یکی از آن داروهای طب سنتی است که در درمان سستی انگشتان نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد. نحوه استفاده از آن نمک اسپوم به این صورت است که 4 قاشق غذاخوری از آن را به همراه یک وان آب گرم اضافه می‌کنید و سپس آن را به‌خوبی هم می‌زنید، بعد از آن به مدت 15 دقیقه دست‌هایتان را در آن قرار دهید.
این روش را می‌توانید در هفته به مدت 3 یا 4 بار تکرار کنید تا بازدهی بیشتری داشته باشد. در نظر داشته باشید که این روش برای افرادی که مبتلا به مشکلات کلیوی و دیابت هستند، اصلاً توصیه نمی‌شود.
قرارنگرفتن در معرض نور آفتاب و کمبود شدید ویتامین دی
از جمله مواد ضروری که کم‌بودن آن در بدن شخص باعث سست‌شدن در انگشتان می‌شود، ماده‌ای به نام ویتامین دی است. علاوه بر خواب‌رفتن انگشتان دست باعث بروز برخی از بیماری‌های خودایمنی شناخته نشده نیز می‌شود.
پس کمبود ویتامین دی را باید جدی گرفت و ساعتی را برای جذب نور آفتاب سپری کنید. همچنین می‌توانید از غذاها و مکمل‌های سرشار از ویتامین دی نیز استفاده کنید.
مراقبت‌های بعد از درمان بی حس‌شدن انگشت‌های دست زمان بارداری
پس از درمان بی حس‌شدن انگشت دست زمان بارداری، باید یک سری مراقبت‌هایی را انجام دهید تا دوباره دچار چنین اختلالی نشوید. این نگهداری‌ها شامل مواردی است که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
-
دوری از بلندکردن اجسام سنگین: بلندکردن هر وسیله‌ای که برای شما سنگین باشد باعث تحریک و فشار بر روی عصبهای مچ دست خواهد شد. این فشارها نه‌تنها ممکن است بی‌حسی قبل را به شما برگرداند بلکه به مچ دستان شما صدمه خواهد رساند. پس از بلندکردن اجسام سنگین تاحدامکان خودداری کنید تا درمان‌های شما بی‌اثر نشوند.
-
رژیم غذایی مناسب: یکی از مواردی که باعث می‌شود دوباره سستی انگشتان پس از درمان باز گردد، عدم استفاده از رژیم غذایی مناسب است. با خوردن و غذاهای چرب، پر نمک و شیرینی‌ها ممکن است دوباره سستی انگشت‌های دست سراغ شما بیاید. پس از خوردن غذاهای ناسالم خودداری کنید تا این اختلال مجدداً بیدار نشود.
-
چک‌کردن فشارخون: در دوران بارداری هورمون‌ها دچار تغییراتی می‌شوند که این تغییرات در برخی مواقع موجب بالارفتن فشارخون نیز می‌شود. جدا از این عوامل ژنتیکی و رژیم غذایی، در بالارفتن فشارخون نیز مؤثر هستند. افرادی که سستی انگشت‌های دست خود را درمان کردند باید روزانه فشارخون آنها چک شود. اگر فشار بالا باشد باید به آن رسیدگی شود و در صورت پایین نیامدن حتماً به پزشک مراجعه شود.
-
مدیتیشن: مدیتیشن یکی تمریناتی است که آرامش و تمرکز را در سراسر بدن ایجاد می‌کند و باعث کاهش درد در بدن خواهد شد. علاوه بر این‌ها مدیتیشن باعث ایجاد تعادل روانی، توانایی مبارزه با بیماریها نیز می‌شود.
-
عدم فعالیت: عدم فعالیت و نداشتن تحرک کافی در دوران بارداری سریعاً موجب بالارفتن فشارخون نیز می‌شود. همان‌طور که می‌دانید بالارفتن فشارخون موجب ایجاد فشار بر روی عصبهای نواحی دست می‌شود که در نهایت اختلال سست‌شدن در انگشتان دست نیز پدیدار می‌شود. پیشنهاد می‌شود خانم‌های باردار روزانه جهت جلوگیری از بالارفتن فشارخون و افزایش وزن فعالیتی داشته باشند تا دوباره مبتلا به این اختلال نشوند.
از چه روش‌هایی برای تشخیص علت بی‌حسی انگشتان دست استفاده می‌شود
برای درمان سستی انگشتان دست باید ابتدا علت آن مشخص شود سپس باتوجه‌به تشخیص‌داده‌شده، باید نوع درمان را انتخاب کرد.
تشخیص علت سستی انگشت‌های دست، معمولاً از معاینه علائم و سابقه پزشکی بیمار شروع می‌شود. پس از این معاینات فیزیکی آزمایش‌هایی از قبیل آزمایش خون برای تشخیص کم‌خونی و ویتامین‌ها، دیابت و نمونه‌برداری و تصویربرداری از پوست را انجام می‌دهند تا تشخیص دهند دقیقاً مشکل از کجاست. در این میان ممکن است پزشک هماهنگی بین عصب و عضله را بررسی کند تا مطمئن شود که این سست‌شدن از عصبهای دست نیست.
در برخی موارد که مشکل از عصبهای دست است، برای رفع مشکل، انجام عمل جراحی بر روی اعصاب دست ضروری بوده که آزمایش‌ها در نظر گرفته شده می‌تواند در تعیین آن کمک کنند.
در نظر داشته باشید در مواقعی که علائمی مانند بی حس‌شدن ناگهانی دستان، احساس گیجی و اسپاسم عضلانی را در خود مشاهده کردید باید سریعاً خود را به پزشک برسانید.
سخن پایانی
برای درمان بی حسی انگشتان دست در بارداری روش‌های مختلفی از جمله ماساژدرمانی، مصرف داروهای ضدالتهاب، طب سوزنی، کیسه آب گرم و سرد و مچ‌بند در هنگام خواب نیز استفاده می‌شود. احساس گزگز نوک انگشت‌های دست زمان بارداری می‌تواند نشانه‌ای از تغییرات طبیعی بدن باشد، اما نباید آن را نادیده گرفت. درک علت گزگز نوک انگشتان دست زمان بارداری به مادران کمک می‌کند تا از سلامت خود و جنین اطمینان حاصل کنند. یکی از رایج‌ترین اختلالاتی که در دوران بارداری ممکن است برای هر خانم بارداری رخ دهد بی حس‌شدن انگشت‌های دست است.
عواملی که باعث ایجاد این اختلال در زنان حامله می‌شود شامل فشارخون، دیابت دوران حاملگی، کاهش ویتامین‌های B و D، کم‌خونی، سندرم تونل کارپال، کم‌تحرکی و غیره است.
اگر سست‌شدن انگشت‌های دست زمان بارداری بیش از حد شما را اذیت می‌کند و حتی ناتوانتان کرده است می‌توانید برای مشورت با یک متخصص ارتوپدی خوب و باتجربه و کمک‌گرفتن از آنها در درمان بی حسی انگشت دست در بارداری مانند فیزیوتراپی به مرکز تخصصی ما نیز مراجعه کنید که راه‌های ارتباطی این مرکز در سمت چپ صفحه برایتان قرار داده شده است.