«چند روز بعد از عمل دیسک کمر باید راه رفت؟» این سوالی است که در این مقاله به دنبال پاسخ آن هستیم. پاسخ این سوال بهقدری برای افرادیکه تازه عمل کردهاند حیاتی است که گاهی حتی از پرسیدن آن هم هراس دارند. واقعیت این است که مدت دوره نقاهت پس از عمل و بازگشت توانایی راه رفتن به میزان ترمیم دیسکها و شرایط فردیتان بستگی دارد. معمولاً پس از چند هفته تا چند ماه، به روال فعالیتهای روزمره خود برمیگردید و راه رفتن را آغاز میکنید. کیفیت مراقبتهای خاص دوره نقاهت هر فرد در کاهش این دوره نقش مهمی دارد. حتی بهترین دکتر برای عمل دیسک کمر نیز تأکید میکند که روند بهبودی پس از جراحی، به اندازه خود عمل اهمیت دارد و راه رفتن صحیح در زمان مناسب، یکی از عوامل اصلی این روند است. در این مقاله قصد داریم به عوامل موثر بر این مدت زمان بپردازیم.
دیسک کمر مشکل شایعی است که افراد برای درمان عوارض ناتوانکننده آن به جراحی نیاز پیدا میکنند. اما زمان بهبودی پس از جراحی دیسک کمر برای هر فرد متفاوت است. برخی افراد شاید پس از چند روز بتوانند راه رفتن را شروع کنند، در حالی که دیگران نیاز به چند هفته زمان دارند تا کاملاً بهبود پیدا کنند. بهطور کلی بعد از عمل بسیاری از علائم دیسک کمر بهبود مییابند. با این وجود در اولین روزهای پس از عمل اغلب درد و عدم توانایی در حرکت بخشی از روند بهبودی است. اما با گذشت زمان و شروع فیزیوتراپی، بهبود قابلتوجهی در عملکرد کمر حاصل میشود.
شما باید با مراعات دستورات پزشکتان به تدریج فعالیتهای روزانه خود را بیشتر کنید. مدت زمان راه رفتن بعد از عمل دیسک کمر به عوامل مختلفی بستگی دارد. عواملی از قبیل سن، میزان آسیبدیدگی دیسک، میزان توانایی بدن در بهبود و وضعیت عمومی بیمار تاثیرگذار هستند. به علاوه نوع جراحی نیز در زمان بهبودی نقش دارد. روند بهبودی بسته به اینکه جراحی به روش باز یا به روش لاپاراسکوپی انجام شود احتمالاً به تعویق خواهد افتاد.
با این حال بیماران پس از جراحی دیسک کمر باید توجه داشته باشند که روند بهبودی یکنواخت نیست و در طول زمان تغییر میکند. برخی افراد ممکن است بهبودی سریعتری داشته باشند و در مدت زمان کوتاهی پس از عمل راه رفتن را شروع کنند، در حالی که برخی افراد نیاز به مدت زمان بیشتری دارند تا بهطور کامل بهبود یابند.
بیمار پس از عمل جراحی دیسک کمر، آرزو دارد هر چه زودتر راه برود و به فعالیتهای قبلیاش بپردازد. امّا چندین عامل مهم در تحقق این آرزو نقش دارند. برخی از این عوامل کاملاً به روش انتخابی پزشک مرتبط هستند، اما خیلی از آنها به همکاری و مشارکت فعال بیمار بستگی دارند. برخی عوامل هم به شرایط فردی بیمار مربوط هستند. با شناخت این عوامل که در ادامه بیان میکنیم و درک اهمیت آنها، به طرز چشمگیری زمان بهبودیتان را کاهش داده و هرچه زودتر به زندگی عادیتان بازمیگردید.
نوع جراحی: تعیینکننده اصلی زمان بهبودی
نوع جراحی دیسک کمر را پزشک بر اساس شرایط بیمار و تشخیص انجام شده انتخاب میکند. هرچند معمولاً روشهای کمتر تهاجمی زمان بهبودی کوتاهتری دارند، اما کارایی و مناسب بودن هر روش بستگی به شرایط خاص شما دارد.
جراحی باز و جراحیهای سنتی
جراحی باز از متداولترین روشهای درمان دیسک کمر است. این روش برای دسترسی مستقیم به ناحیه آسیبدیده برش بزرگتری ایجاد میشود. با اینکه این عمل کارآمدتر است اما به دلیل برش بزرگتر و آسیب بیشتر به بافتهای دیگر، زمان بهبودی طولانیتر است. بیماران معمولاً به چند هفته یا حتی ماهها زمان نیاز دارند تا به فعالیتهای روزمره خود بازگردند. علاوه بر این، خطر عفونت و عوارض پس از عمل نیز در این نوع جراحی بیشتر است.
لیزر، جراحی با حداقل تهاجم
جراحی با لیزر روش جدیدتر و کمتر تهاجمیتری برای درمان دیسک کمر است. در این روش برای کاهش فشار روی دیسک و بافتهای اطراف از پرتوهای لیزر استفاده میشود. این روش به دلیل برشهای کوچکتر و آسیب کمتر به بافتهای سالم، زمان بهبودی کوتاهتری دارد. بیماران معمولاً در عرض چند روز تا چند هفته به فعالیتهای عادی خود بازمیگردند. با این حال، همه مشکلات دیسک کمر تنها با لیزر قابل درمان نیستند و پزشک باید روش مناسب را انتخاب کند.
میکرودیسککتومی، تعادل بین تهاجم و کارایی
میکرودیسککتومی روشی است که از میکروسکوپ برای انجام جراحی استفاده میکند. این روش هم دقت بالایی دارد و هم کمتهاجمی است. برشهای کوچک و استفاده از ابزارهای میکروسکوپی باعث کاهش آسیب به بافتهای سالم و در نتیجه کاهش زمان بهبودی میشود. بیماران معمولاً در عرض چند هفته به فعالیتهای عادی خود بازمیگردند. این روش به دلیل دقت بالا و کاهش عوارض، روش محبوبی برای درمان دیسک کمر است.
وضعیت عمومی بیمار: عوامل کلیدی در بهبودی سریعتر
وضعیت عمومی بیمار فاکتوری است که در زمان بهبودی پس از جراحی دیسک کمر تاثیر زیادی دارد. توجه به این فاکتور و مدیریت مناسب آن در بهبودی سریعتر و بازگشتتان به فعالیتهای روزمره موثر است.
وضعیت جسمانی: ستون فقرات قویتر، دوره نقاهت کوتاهتر
وضعیت جسمانی بیمار نقش بسزایی در زمان بهبودی پس از جراحی دیسک کمر دارد. بیمارانی که قبل از عمل دارای وضعیت جسمانی مناسبی هستند، معمولاً سریعتر خوب میشوند. عضلات قویتر و سیستم ایمنی قویتر، عوارض پس از جراحی را کاهش داده و سرعت بهبودی را بیشتر میکنند. ورزش کردن منظم و حفظ تناسب اندام پیش از جراحی دوره نقاهت را کاهش میدهد.
شرایط مزمن: دستاندازهایی برای بهبودی
اگر از بیماریهای مزمنی مانند دیابت، فشار خون بالا یا بیماریهای قلبی رنج میبرید، با چالشهای بیشتری در فرایند بهبودی مواجه میشوید. این شرایط جریان خون و اکسیژنرسانی به ناحیه جراحی را مختل کرده و زمان بهبودی را طولانیتر میکنند. کنترل این بیماریهای مزمن پیش از جراحی و پس از جراحی در بهبود سریعتر نقش مهمی دارد.
وزن کمتر، فشار کمتر و بهبودی سریعتر
وزن بیمار نیز تأثیر قابل توجهی بر زمان بهبودی دارد. بیماران با وزن سالم و در محدوده مناسب معمولاً سریعتر بهبود مییابند. داشتن اضافه وزن، فشار بیشتری بر ستون فقرات وارد کرده و فرایند بهبودی را کندتر میکند. کاهش وزن پیش از جراحی و حفظ وزن مناسب پس از جراحی به بهبودی سریعتر و کاهش خطر عوارض کمک میکند.
سلامت روانی، نقش امید و انگیزه
سلامت روانی و دید مثبت نیز در کاهش دوره نقاهت، نقش مهمی ایفا میکند. اگر روحیه مثبتی دارید و از حمایت اجتماعی مناسبی برخودارید معمولاً دوره بهبودی را بهتر طی میکنید. پس برای تسریع فرایند بهبودیتان بعد از جراحی، یک محیط حمایتکننده و مثبت ایجاد کنید.
شدت و محل آسیب دیسک: تأثیر بر فرایند بهبودی
شدت و محل آسیب دیسک کمر تأثیر زیادی بر زمان و کیفیت بهبودی دارند. پزشکتان با ارزیابی دقیق این عوامل و انجام اقدامات مناسب به کاهش زمان بهبودی و افزایش موفقیت جراحیتان کمک زیادی میکند.
شدت آسیب و میزان تخریب
شدت آسیب دیسک عاملی مهم در تعیین زمان بهبودی است. آسیبهای شدیدتر معمولاً نیاز به جراحی پیچیدهتر و دوره بهبودی طولانیتری دارند. دیسکهای کاملاً بیرونزده یا ترکیده نیاز به جراحیهای بیشتر و مراقبتهای پس از جراحی بیشتری داشته باشند، که فرایند بهبودی را کندتر میکند.
محل آسیب و نواحی حساس
محل دقیق آسیب نیز نقش مهمی در زمان بهبودی دارد. آسیب به عصبهای مهم که به نخاع نزدیکتر هستند، معمولاً به دقت و مراقبت بیشتری در طول جراحی و پس از آن نیاز دارند. آسیب به نواحی حساس مانند گردن یا پایین کمر زمان بهبودی طولانیتری را به همراه دارد، چرا که این نواحی بیشتر در معرض فشار و حرکت هستند.
عوامل فردی: تأثیر ویژگیهای فردی بر زمان بهبودی
عوامل فردی مانند سن، جنسیت، سابقه ورزشی و تحمل درد نقش مهمی در زمان بهبودیتان پس از جراحی دیسک دارند. در نظر گرفتن این عوامل و مدیریت مناسب آنها به شما کمک میکند سریعتر بهبود پیدا کرده و به زندگی عادیتان بازگردید.
سن، تفاوت جوانان و سالمندان
سن یکی از مهمترین عوامل فردی است که بر زمان بهبودی پس از جراحی دیسک کمر تأثیر میگذارد. افراد جوانتر معمولاً سیستم ایمنی قویتر و توانایی بازسازی سریعتری دارند، بنابراین زمان بهبودیشان کوتاهتر است. در مقابل، افراد مسنتر با چالشهای بیشتری در فرایند بهبودی مواجه میشوند، چرا که بافتها و سلولهای بدنشان به مرور زمان خاصیت بازسازی کمتری پیدا میکنند.
جنسیت و تفاوتهای فیزیولوژیکی
جنسیت نیز بر مدت دوره نقاهتتان تأثیر میگذارد. تحقیقات نشان دادهاند که تفاوتهای فیزیولوژیکی بین مردان و زنان زمان نقاهت را تحت تأثیر قرار دهد. به عنوان مثال، زنان به دلیل تفاوتهای هورمونی و فیزیولوژیکی احتمالاً زمان بهبودی طولانیتری دارند. تفاوت در ساختار عضلانی و تراکم استخوانی بر نحوه واکنش بدن به جراحی تأثیر میگذارد. همچنین، شرایطی مانند بارداری یا یائسگی بر فرایند بهبودی زنان موثر است. بنابراین هنگام مدیریت مراقبتهای پس از جراحی این تفاوتها باید لحاظ شوند.
سابقه ورزشی: بدن آمادهتر، بهبودی سریعتر
سابقه ورزشی و فعالیت بدنی شما نیز تأثیر زیادی بر زمان بهبودیتان دارد. اگر به طور منظم ورزش میکنید و بدن قویتری دارید، معمولاً پس از جراحی سریعتر هم بهبود مییابید. عضلات قویتر و انعطافپذیری بیشتر به کاهش فشار روی دیسکهای ستون فقرات و تسریع فرایند بهبودی کمک میکنند.
تحمل درد بهتر
تحمل درد و مدیریت آن هم از عوامل فردی موثر بر دوره نقاهت است. اگر توانایی تحمل درد بالایی دارید و با درد پس از جراحی بهتر کنار میآیید، معمولاً زمان بهبودی کوتاهتری دارید. استفاده از تکنیکهای مدیریت درد مانند مدیتیشن، تمرینات تنفسی و داروهای مناسب، دوره نقاهت را کوتاهتر میکند.
برخی از بیماران پس از انجام عمل جراحی دیسک کمر متوجه میشوند که راه رفتن طبیعی و بیدرد، روندی زمانبر است و یک شبه اتفاق نمیافتد. اما سوالی که معمولاً پس از عمل مطرح میشود این است که چه مدت باید منتظر بمانیم تا بتوانیم دوباره مثل قبل، راه برویم؟ زمان بازگشت به راه رفتن با توجه به هر فرد و شرایط عمل جراحیاش متفاوت است. اما بهطور کلی بیماران پس از عمل دیسک کمر باید به مدت چند روز صبر کنند تا بهبودی کامل را تجربه کنند.
بیماران در مرحله اول پس از عمل بهطور معمول برای چند ساعت در بیمارستان تحت نظر پزشک و پرستاران قرار میگیرند. در این مدت به بیمار توصیه میشود که از تمامی تواناییهای حرکتی خود بهطور کامل استفاده نکند و استراحت کند. همچنین در این مرحله از روشهای درمانی تکمیلی مانند فیزیوتراپی و تمرینات خفیف استفاده میشود تا عضلات کمر قویتر شده و بهبودی سریعتر رخ دهد.
بیماران باید بعد از ترخیص از بیمارستان به مراقبت ویژه خود ادامه دهند. استراحت مطلق در این مرحله توصیه نمیشود و بیمار به تدریج به فعالیتهای روزانه خود بازمیگردد. اما در هر صورت بیمار باید از انجام فعالیتهای سنگین و خستهکننده خودداری کند تا عضلات و بافتهای مجاور دیسک کمر بهبودی کامل را تجربه کنند. استفاده از ابزارهای حمایتی مانند کمربند و کفشهای مناسب نیز در توانایی راه رفتن پس از عمل دیسک کمر موثر هستند. این دستگاهها به عضلات پشتی کمک میکنند تا در موقعیت صحیح قرار بگیرند و از فشار زیاد بر روی دیسک کمر جلوگیری کنند.
همانطور که ملاحظه کردید، پس از عمل دیسک کمر بیماران باید به مدت معینی صبر کنند تا بهبودی کامل را تجربه کنند. استراحت، تمرینات سبک و استفاده از ابزارهای حمایتی در کوتاه کردن فرآیند بهبودی موثر هستند و به بیماران کمک میکنند تا بهطور طبیعی و بدون درد، راه رفتن را آغاز کنند.
پس از انجام عمل جراحی دیسک کمر، رعایت چند نکته مهم به بازگشت هرچه سریعتر بیمار به روال عادی زندگی کمک میکند. رعایت نکات زیر راه رفتن بدون درد حتی در روزهای اولیه پس از عمل را ممکن میسازد:
یکی از نکات مهم پس از عمل دیسک کمر، استفاده از ابزارهای کمکی برای راه رفتن است. برخی افراد بعد از عمل دچار درد و ناراحتی میشوند و نمیتوانند به راحتی حرکت کنند. استفاده از ابزارهای کمکی برای راه رفتن مانند عصا یا واکر در این مواقع بهشدت توصیه میشود. این ابزار به افراد کمک میکند تا در مسیر بازگشت به روال عادی زندگی خود پیشرفت کنند و از رفاه بیشتری برخوردار شوند.
استراحت کافی در طول روزهای اول پس از عمل برای بدن بسیار مهم است. بدن در این دوره نیاز به بازیابی و بهبود دارد و باید به آن فرصت ترمیم کامل را داد. فعالیتهایی مانند برخی ورزشها و حرکات غیر ضروری برای این دوره مناسب نیستند و باعث تشدید درد و ناراحتی میشوند. بنابراین استفاده از زمان استراحت و اجتناب از فعالیتهای سنگین برای راه رفتن در چند روز بعد از عمل دیسک کمر ضروری است.
همچنین مراقبت از ناحیه جراحیشده و نشستن به طرز صحیح در این دوره، بسیار مهم است. بعد از عمل دیسک کمر باید از نشستن به طرز صحیح و در جای مناسب اطمینان حاصل کرد. نشستن به طرز صحیح از ایجاد فشار بیشتر بر روی ناحیه دیسک کمر جلوگیری کرده و باعث بهبود سریعتر و کاهش درد و ناراحتی میشود. همچنین توصیه میکنیم از نشستن بر روی سطوح نرم و ناپایدار مانند مبل و صندلیهای بدون پشتی مناسب نیز پرهیز کنید.
-
استفاده از ابزارهای کمکی برای راه رفتن مانند عصا یا واکر
-
استراحت کافی و اجتناب از فعالیتهای سنگین
-
مراقبت از ناحیه جراحیشده و نشستن به طرز درست
افرادی که عمل دیسک کمر داشتهاند با رعایت این نکات و توصیهها قادرند با کمترین ناراحتی، دوباره شروع به راه رفتن کرده و به روال عادی خود بازگردند.
راهنماییهایی برای راه رفتن پس از عمل دیسک کمر
بسیاری از افراد پس از عمل دیسک کمر نیاز دارند که راه رفتن خود را تغییر دهند و مراقبتهای خاصی را در نظر بگیرند. در این قسمت از مقاله به نکاتی که برای راه رفتن پس از عمل دیسک کمر باید رعایت شود میپردازیم.
استراحت کافی
بعد از عمل دیسک کمر باید به بدن خود استراحت کافی بدهید. استراحت به بدن کمک میکند تا بهبود یابد و از سیستم ایمنی قویتری برخوردار شود. بنابراین در اولین روزهای بعد از عمل باید فعالیت بدنی خود را محدود کرده و بیشتر اوقات خود را به خواب و استراحت اختصاص دهید.
تمرینات فیزیوتراپی
تمرینات فیزیوتراپی برای بهبود عملکرد عضلات پس از عمل دیسک کمر بسیار مهم هستند. این تمرینات به شما کمک میکنند عضلات پشتی و شکمی خود را تقویت کنید و بهتر راه بروید. قبل از شروع هر تمرین فیزیکی برای تقویت عضلات و توانایی راه رفتن با پزشکتان مشورت کنید.
استفاده از وسایل کمکی
استفاده از وسایل کمکی به شما در راه رفتن پس از عمل دیسک کمر کمک میکند. مثلا استفاده از یک عصا یا المنتور میتواند تعادل شما را حفظ کند و از فشار زیاد بر روی کمرتان جلوگیری کند. قبل از استفاده از وسایل کمکی بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین روش را برای شما تعیین کند.
رعایت قوانین ایمنی
در راه رفتن پس از عمل دیسک کمر باید قوانین ایمنی را رعایت کنید. مثلا از خم شدن یا برخاستن ناگهانی جلوگیری کنید و همیشه با حرکات نرم و آهسته حرکت کنید. همچنین قبل از شروع هر فعالیت با پزشک خود مشورت کنید تا از ایمنی آن اطمینان حاصل کنید.
با رعایت این راهنماییها پس از عمل دیسک کمر سریعتر بهبود مییابید و بهتر راه میروید. همچنین توجه داشته باشید که هر فرد بر اساس شرایط خاص خود نیاز دارد به نحوه متفاوتی پس از عمل دیسک کمر راه برود. بنابراین بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا شما را متناسب با وضعیت خودتان راهنمایی کند.
چه بخوریم که سریعتر خوب شویم و بتوانیم راه برویم؟
آیا میدانستید که بشقاب غذایتان نقش معجزهآسایی در بهبودی شما پس از عمل دیسکتان دارد؟ بله، درست خواندید! تغذیه مناسب، راز پنهان داستان بهبودی شماست.
پروتئین، معمار بدن شما
تصور کنید بدنتان یک ساختمان در حال بازسازی است. پروتئینها مصالح اصلی این بازسازی هستند. پس، به منوی خود گوشت، ماهی، تخممرغ، لبنیات و حبوبات اضافه کنید. اینها مواد مغذی ضروریای هستند که بافتهای آسیبدیده را ترمیم میکنند.
ویتامینها و مواد معدنی، سپر دفاعی بدن
ویتامین C، D، کلسیم و روی، مانند یک تیم امنیتی قوی عمل میکنند. آنها سیستم ایمنی شما را تقویت کرده و با التهاب مبارزه میکنند. میوهها، سبزیجات، مغزها و لبنیات را فراموش نکنید؛ اینها منابع غنی این مواد ارزشمند هستند.
آنتیاکسیدانها، نگهبان سلولهایتان
آنتیاکسیدانها را مانند نگهبانانی از سلولهای شما در برابر آسیب محافظت میکنند. توتها، سبزیجات برگ سبز و مغزها را به رژیم غذایی خود اضافه کنید تا این بدنتان را تقویت کنید.
آب، جریان حیات
و در آخر، آب را فراموش نکنید! آب مانند یک سیستم حمل و نقل عمل میکند که مواد مغذی را به تمام نقاط بدن میرساند. حداقل 8 لیوان آب در روز بنوشید تا این سیستم همیشه در حال کار باشد.
به یاد داشته باشید، فقط یک بشقاب غذای مناسب روند بهبودی شما را تا حد باورنکردنی سرعت بخشیده و کمکتان میکند زودتر به زندگی عادی بازگردید. پس از همین امروز با انتخاب غذاهای مفید، این دوره را به سرعت بگذرانید و دوباره راه بروید!
پس از عمل دیسک کمر، دکتر ارتوپد شما نقش مهمی در توانایی راه رفتنتان بعد از عمل دیسک کمر دارد. او با طراحی برنامه بهبودی شخصیسازی شده، با توجه به نوع عمل، وضعیت جسمانی و شرایط خاصتان، مسیر بهبودی سریع شما را مشخص میکند. دکتر ارتوپد شما وسایل کمکی مانند عصا، واکر یا بریس را برایتان تجویز میکند. او دقیقاً میداند چه زمانی و چگونه از این وسایل استفاده کنید تا بیشترین تأثیر را در بهبودی شما داشته باشند.
او پیشرفت شما را زیر نظر گرفته و در صورت نیاز، برنامهتان را تعدیل میکند. همچنین، تکنیکهای صحیح راه رفتن را به شما آموزش میدهد که شامل تکنیکهای خاصی برای حفظ تعادل و جلوگیری از فشار اضافی بر ستون فقرات است. این متخصص به عنوان رهبر تیم درمانی با سایر متخصصان مانند فیزیوتراپیستها در ارتباط است. او اطمینان حاصل میکند که همه اعضای تیم در جهت هدف مشترک راه رفتن دوباره شما کار میکنند. با پیروی از راهنماییهای ارتوپد و داشتن صبر و پشتکار، به زودی با اعتماد به نفس راه خواهید رفت و به زندگی فعال خود بازمیگردید.
1) چند روز بعد از جراحی دیسک کمر میتوانم شروع به راه رفتن کنم؟
به طور معمول پزشکان توصیه میکنند که در همان روز جراحی یا روز بعد، زیر نظر فیزیوتراپیست به آرامی شروع به راه رفتن کنید. با این حال زمان دقیق بستگی به وضعیت خاص بیمار و توصیههای جراح دارد.
2) آیا راه رفتن بلافاصله پس از جراحی دیسک کمر ایمن است؟
بله، راه رفتن پس از جراحی دیسک کمر به طور کلی ایمن است و حتی توصیه میشود. راه رفتن به کاهش خطر لخته شدن خون کمک کرده و به بهبودی سریعتر منجر میشود. با این حال مهم است که به تدریج و با احتیاط پیش روید.
3) چه مدت باید پس از عمل دیسک کمر به راه رفتن ادامه دهم؟
تداوم راه رفتن پس از جراحی بسیار مهم است. پزشکان معمولاً توصیه میکنند که بیماران باید روزانه و به مدت حداقل چند هفته پس از عمل، برنامه راه رفتن خود را افزایش دهند. با این حال مدت و شدت فعالیت باید با پیشرفت بهبودی تطبیق یابد.
4) چه نوع کفشی برای راه رفتن پس از جراحی دیسک کمر مناسب است؟
استفاده از کفشهای طبی راحت مهم است. کفشهایی با پاشنه کوتاه و کفی نرم که حمایت مناسبی از پا و کمر شما ارائه میدهند، ایدهآل هستند.
5) آیا پس از عمل جراحی دیسک کمر باید از وسایل کمکی مانند عصا یا واکر استفاده کنم؟
در برخی موارد، استفاده از عصا یا واکر برای کمک به حفظ تعادل و کاهش فشار بر کمر توصیه میشود. این تصمیم باید با توجه به توصیههای پزشکی و نیازهای فردی بیمار اتخاذ شود.