بی حسی نوک انگشتان دست؛ نشانهها، علل و درمانهای فوری
بی حسی نوک انگشتان دست یک مشکل شایع است که میتواند ناشی از عواملی مانند فشار به اعصاب، مشکلات گردش خون یا اختلالات عصبی باشد. در بسیاری از موارد، این بی حسی به صورت موقت رخ میدهد، اما در برخی شرایط ممکن است نشانهای از بیماریهای جدیتر مانند دیابت، سندروم تونل کارپال یا مشکلات مربوط به ستون فقرات باشد. این علائم ممکن است به مرور زمان بدتر شوند و به مشکلات جدیتری مانند ضعف عضلانی یا کاهش توانایی حرکتی منجر شوند. به همین دلیل، تشخیص سریع و درمان بهموقع این مشکل بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله، به بررسی علل مختلف این عارضه پرداخته و بهترین روشهای درمانی را برای رفع این مشکل معرفی خواهیم کرد. اگر شما هم از بی حسی دست رنج میبرید، ممکن است سؤال کنید: برای بی حسی دست به چه دکتری مراجعه کنیم؟ پاسخ این سؤال و سایر اطلاعات مفید در این مقاله گنجانده شده است.

آنچه در این مقاله می خوانید:
علائم بی حسی انگشتان دست
علائم خاصی وجود دارند که میتوانند پیش زمینه ایجاد بی حسی و سوزن سوزن شدن نوک انگشتان دست باشند. بهتر است پس از آشنایی با این علائم در صورت مشاهده هریک از آنها بهسرعت به پزشک متخصص مراجعه کنید.
-
هرگونه احساس مومور شدن در ناحیه دست میتواند به از دستدادن حس منجر شود.
-
گاهی ممکن است حتی برای مدت کوتاهی تحت شرایطی قرار بگیرید که توان انجام تحرک و فعالیتهای متداول زندگی روزانه خود را نداشته باشید.
-
درصورتیکه در ناحیه انگشتان و دستان خود احساس ضعف دارید و فکر میکنید از بلندکردن اجسام حتی سبک ناتوان شدهاید.
-
آسیب دیدن اعصاب حتی میتواند منجر به ایجاد دردهای شدید در مفاصل گردد
-
خستگی بیش از حد بهدلیل انجام کار زیاد یا فعالیت سنگین میتواند منجر به از بین رفتن حس انگشتان دست شود
-
و درد بازو و بیحسی و خواب رفتگی انگشتان دست معمولا با هم رخ میدهند
-
گاهی بیحسی و خواب رفتگی دست با درد شانه بروز پیدا میکند.
-
درد قفسه سینه نیز در برخی افراد همراه با بیحسی انگشتان ظاهر میشود.
-
بیحسی انگشتان میتوانند با انواع مشکلات و بیماریهای مربوط به قلب همراه باشند.
بررسی علل بی حسی نوک انگشتان دست
این مشکل در بسیاری از افراد وجود دارد و میتواند به دلایل گوناگونی اتفاق بیفتد. باتوجه به گسترده بودن این موارد در ادامه به معرفی چند عامل که بهعنوان علت بی حسی نوک انگشتان شناخته میشوند میپردازیم:
حس و حرکت اندامهای فوقانی، یعنی بازو، ساعد، مچ دست، دست و انگشتان، توسط اعصابی تأمین میشود که از نخاع گردنی منشأ میگیرند. این اعصاب به صورت ریشههای ظریفی از نخاع گردنی خارج میشوند و پس از عبور از سوراخهای بین مهرهها، به یکدیگر متصل میشوند تا تنههای عصبی قطوری را تشکیل دهند. این تنههای عصبی مسئول تأمین حس و حرکت قسمتهای مختلف اندامهای فوقانی هستند.
زمانی که از علائم حسی و حرکتی در این نواحی صحبت میکنیم، به این معناست که یکی از این اعصاب که وظیفه تأمین حس و حرکت آن ناحیه را بر عهده دارد، دچار مشکل شده است. مشکلاتی که ممکن است برای این اعصاب پیش آید، معمولاً به دلایل مختلفی از جمله مشکلات نخاعی، فشارهای عصبی یا مشکلات دیگر ایجاد میشود. این مشکلات ممکن است شامل بیماریها و اختلالات نخاعی مانند تنگی کانال نخاع گردنی، دیسکهای بین مهرهای، تومورها، ارتروز، بیماریهای خود ایمنی و سایر عوامل باشد.
یکی از مهمترین علل مشکلات عصبی در این نواحی، تحت فشار قرار گرفتن ریشههای عصبی در هنگام عبور از سوراخهای بین مهرهها یا در مسیرهای دیگر است. این فشار ممکن است ناشی از تومورها، زوائد استخوانی، مشکلات مفصلی، التهابهای عضلانی یا آسیبهای ساختاری مانند شکستگیها و دررفتگیها باشد.
همچنین، در برخی موارد، فشار روی اعصاب میتواند در نواحی مختلفی از بدن به وجود آید. به عنوان مثال، در شانه و آرنج، مشکلاتی نظیر شکستگیها، تومورها، یا التهابهای بافتهای نرم ممکن است باعث ایجاد علائم عصبی شوند. در نواحی دست و مچ نیز مشکلاتی مانند تنگی تونل مچ دست یا بیماریهای مفصلی مثل آرتریت روماتوئید میتوانند علائم مشابه ایجاد کنند.
در برخی شرایط، علائم حسی مانند بیحسی یا گزگز ممکن است ناشی از فشار موقت روی اعصاب باشد که به دلیل پوزیشن خاص بدن فرد ایجاد میشود. به عنوان مثال، زمانی که فرد در حالت خوابیده بر روی بازو یا دست خود قرار میگیرد یا در حالتهایی که دست تحت فشار قرار دارد، ممکن است این علائم بروز کنند. در این موارد، با تغییر وضعیت بدن، علائم معمولاً برطرف میشوند.
یکی دیگر از علل شایع مشکلات حسی و حرکتی، آسیبهای عصبی محیطی است. این آسیبها معمولاً به اعصاب خارج از ستون فقرات مربوط میشوند و میتوانند به علتهایی مانند دیابت، مصرف طولانی مدت الکل، کمبود ویتامینها، مسمومیت با فلزات سنگین، یا عفونتهای مختلف به وجود آیند.
در موارد خاص، ممکن است پدیدهای به نام "پدیده رینود" باعث بروز علائم حسی در انگشتان دست شود. این پدیده بیشتر در خانمهای جوان رخ میدهد و باعث انقباض عروق ظریف انگشتان و اختلال در خونرسانی به این ناحیه میشود. در این شرایط، خونرسانی به انگشتان قطع شده و علائمی مانند سردی و رنگپریدگی در نوک انگشتان ایجاد میشود.
همچنین، بیماریهای عروقی مانند بیماریهای شریانهای محیطی (PAD) نیز میتوانند به علت کاهش خونرسانی به انگشتان و دستها علائم مشابهی ایجاد کنند. این مشکلات به ویژه در افرادی که سابقه بیماریهای قلبی دارند، بیشتر شایع است.
در نهایت، علل دیگری نیز وجود دارند که ممکن است باعث بروز علائم حسی در انگشتان و دستها شوند. این علل شامل آسیبهای مربوط به عروق، اعصاب، مفاصل و عضلات در نواحی مختلف بدن هستند.
همچنین بیماری دیابت که یک بیماری زمینهای است به عنوان یکی از اصلیترین عوامل بی حس شدن نوک انگشتان دست شناخته شدهاست. از جمله علایم رایج این بیماری که در نهایت منجر به ایجاد بی حسی میشود، احساس گزگز، خواب رفتگی مداوم، حالت سوزش آزاردهنده در دستان و بهخصوص در نوک انگشتان دستها است.
به طور کلی هرگونه عاملی که موجب تحت فشار قرارگرفتن عصب موجود در ناحیه دست شود، مثل تورم، چاق شدن و بیماریهای مختلف مرتبط با اعصاب که یکی از انواع شناختهشده و رایج آن سندروم تونل کارپ است میتواند دلیل بی حسی و سوزن سوزن شدن نوک انگشتان دست باشد. این سندروم معمولا در شرایطی ایجاد میشود که آن رشته عصبی که موجب ایجاد حس در دست و انگشتان میشود.
انواع بیماریها و مشکلاتی که برای دیسک گردن ایجاد میشود، میتواند به عصب فشار وارد کند و علاوهبر ایجاد احساس درد در اندامهایی مثل شانه و بازو میتواند درد شدیدی در ناحیه دست، مچ دست و انگشتان ایجاد کند که این درد میتواند همراه با حالت گزگز و بیحسی باشد.
وجود هرگونه بیماری مثل تومور، سرطان یا هر مورد دیگری که باعث شود به مغز یا نخاع آسیبی وارد شود میتواند بهعنوان علت گزگز نوک انگشتان دست راست یا چپ شناخته شود که در نهایت موجب بی حسی و عدم توانایی حرکت در دستان شما میشود. این آسیب حرکتی و عدم توانایی حرکت دست میتواند بهصورت دائمی باشد و تحت شرایطی ممکن است بهبودی حاصل شود.
بیماری ام اس یکی از انواع بیماریهای خود ایمنی است که در آن سیستم عصبی بدن آسیب میبیند. بهاینصورت که در افراد مبتلا به این بیماری، سیستم ایمنی بدن بهصورت اشتباهی برخی از رشتههای عصبی را بهعنوان یک عامل بیماریزا شناسایی کرده و به آنها حمله میکنند. در نتیجه این حملات آسیبها و مشکلات زیادی برای سیستم عصبی بهوجود خواهد آمد که ازجمله مشکلات شایع آن، بیحسی نوک انگشتان دست و عدم توانایی انجام کار با دستها است.علاوهبر موارد گفته شده بسیاری عوامل دیگر همچون کمبود برخی ویتامینها، انجام شیمی درمانی، روماتیسم مفصلی، شکستگی و حتی برخی داروها بهعنوان علت گزگز نوک انگشتان دست شناخته میشوند.
معمولا ورزشکاران حرفهای که به انجام فعالیتها و ورزشهای سنگین میپردازند خصوصا تنیس بازان حرفهای که از دستهای خود زیادی کار میکشند به میزان زیادی در معرض ایجاد آسیب جدی در ناحیه عصب دست هستند. آسیب دیدن عصب دست که در چنین ورزشکارانی متداول است اگر درمان نشود میتواند منجر به آسیب جدی و عدم توان حرکت دادن دست در آینده شود.
تشخیص بی حسی در ناحیه دست و انگشتان
تشخیص علت بیحسی انگشتان دست کار راحتی نیست و نیاز به تخصص و تجربه کافی دارد و از آنجا که تشخیص درست در درمان قطعی بیماری حرف اول را میزند حتما باید مطمئن باشید که به یک پزشک مورد اعتماد مراجعه کردهاید. بیحس شدن انگشتان دست بهطور معمول میتواند نشانهای از ایجاد یک بیماری جدی باشد پس لازم است خیلی سریع به پزشک مراجعه کرده و با همکاری کردن با پزشک به تشخیص سریعتر علت وضعیت خود کمک کنید.
علل ایجاد حالت بیحسی در انگشتان بسیار زیاد و متنوع هستند و پزشک سعی میکند از طریق انجام بررسیها آزمایشات مختلفی به وجود علت پی ببرد. بهطور مثال در شرایطی که پزشک متوجه وجود یک ضایعه ناشناخته در قسمت سر، مغز یا نخاع شما شود برای شما انجام تستهای مثل گرفتن نوار مغزی، نوار عصبی و ام آر آی را توصیه میکند.
گاهی اوقات پزشک به انجام معاینات بیشتر و دقیقتر میپردازد تا مطمئن شود علت ایجاد این مشکل تحت فشار قرار گرفتن عصب در ناحیه مچ دست یا آرنج نیست. بهطور معمول انجام فعالیتهایی مثل عکسبرداری، ام آر آی گرفتن نوار مغز و نخاع، معاینات مختلف و بسیاری موارد دیگر موجب میشود پزشک از تشخیص خود مطمئن شود و بهترین روش درمانی را انتخاب کند.
پیشگیری از بی حسی و سوزن سوزن شدن نوک انگشتان دست
بیشتر موارد گزارش شده بی حسی انگشتان دست بهدلیل این اتفاق میافتد که فرد تا حد زیادی از دست و اندامهای خود استفاده کرده است. استفاده بیش از حد از اندامها انجام فعالیتهای تکراری زیاد منجر به آسیب دیدن اعصاب ناحیه دست و انگشتان شده و موجب احساس گزگز، سوزش و درد در ناحیه دست و انگشت میشود.
درصورت ادامهدار بودن چنین حالتی اعصاب دچار آسیبهای بیشتر میشوند که نتیجه آن آسیب جدی به عصب حسی پوست و بیحس شدن نوک انگشتان خواهد بود. با این حال راهکارهای زیادی جهت جلوگیری از ایجاد چنین آسیبی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
سعی کنید در هر حالتی که هستید و هر کاری که میکنید حتما حالت استاندارد و مناسب بدن خود را حفظ کنید. بهطور مثال زمانی که از ابزارهای الکترونیکی همچون کامپیوتر و مواردی از این قبیل که نیاز به انجام حرکات تکراری دست دارد استفاده میکنید، حتما در تایمهای مشخصی به خود استراحت دهید و سعی کنید دست خود را ورزش دهید.
بهعلاوه یک توصیه روری دیگر در این رابطه این است که تمام سعی خود را بکنید تا حد امکان مدت زمان استفاده از این ابزار را کاهش دهید. به محض مشاهده اولین علائم مثل خواب رفتن مداوم دستها سریع به پزشک مراجعه کنید و درمان خود را به تاخیر نیندازید. هرچه بیشتر این مسئله را به تاخیر بیاندازید امکان آسیبدیدن و جدیشدن شرایط شما بیشتر خواهد بود، بهعلاوه عدم پیگیری سریع روند درمان، روند بهبودی شما را بسیار مشکل خواهد کرد.
انتخاب روشهای درمان اختلالات حسی نوک انگشتان دست
روشهای درمانی زیاد و مختلفی برای حل مشکلات بیحسی نوک انگشتان دست وجود دارد که مهمترین عامل در انتخاب و تعیین روش درمان پیبردن به علت اصلی ایجاد مشکل است. یکی از مهمترین مراحل درمان که درست انجام شدن آن نقش موثری در بهبودی کامل اشخاص دارد، انجام بررسی و بهدست آوردن اطلاعات در رابطه با سابقه پزشکی شخص و علائم بیماری اوست. در این قسمت از فرایند درمان است که لازم است شخص حتما بهصورت کاملا صادقانه تمام مسائل احتمالی موثر در بیماری خود را با پزشک معالج در میان بگذارد.
پزشک ممکن است در رابطه با بسیاری موارد ازجمله انواع داروهای مصرفی شما، بیماریهای گذشته، برنامه غذایی و حتی سبک زندگی و شغلتان از شما سوال بپرسد. فعالیت شغلی شما و دانستن و اینکه آیا شما بهطور روزانه در معرض مواد شیمیایی مختلف یا انجام فعالیتهای تکراری زیاد قرار دارید یا خیر میتواند به پزشک در تشخیص دقیق و قطعی علت گزگز نوک انگشت دست شما کمک کند.
در این مرحله حتی ممکن است پزشک از شما در رابطه با بیماریهایی که سایر اعضای خانواده و افراد فامیل شما به آن مبتلا شدهاند نیز اطلاعات کسب کند. لازم است برای کمک به تشخیص پزشک در انجام آزمایشهای لازم مثل آزمایش خون و سایر فعالیتها مثل عکس برداری رادیولوژی با پزشک خود همکاری کنید.
اقدامات اولیه در درمان بی حسی انگشتان دست
پس از مواجه شدن با حالت بی حسی نوک انگشتان و ناتوانی از انجام فعالیتهای مختلف انجام برخی فعالیتها میتواند موجب بهبود حالت دستان شما و کنترل و کاهش پیشروی بیماری شود.
در ادامه به چند مورد از این فعالیتها اشاره خواهیم کرد:
-
استراحت: اگر در طول روز بهمیزان زیادی به انجام فعالیتهایی که موجب واردشدن فشار زیاد به عصب دست میشود، مثل استفاده زیاد از رایانه و تلفن همراه و انجام فعالیتهایی مثل تایپکردن بهتر است تاحد امکان از انجام این فعالیتها خودداری کرده و سعی کنید با استراحتکردن شرایطی را فراهم کنید که فشار کمتری به دست و عصب شما وارد شود.
زمانی که از موس و صفحه کلید رایانه استفاده میکنید حتما دقت داشته باشید که لازم است دستهایتان را در حالت کاملا صاف نگه دارید و از هرگونه خمکردن دست و مچ هنگام انجام کار خودداری کنید. بهعلاوه بهشدت توصیه میشود که بههیچ عنوان فعالیتهایی را که موجب میشود حتی کمی احساس درد در ناحیه انگشت، دست و مچ دست خود داشته باشید پرهیز کنید.
-
استفاده از کمپرس گرم: شما میتوانید از کمپرس آب گرم در ناحیهای که احساس بی حسی در نوک انگشتان خود میکنید استفاده کنید، انجام این کار موجب افزایش گردش خون در ناحیهای که کمپرس گرم قرار میگیرد میشود که تاثیر زیادی بر بازگشت حس انگشتان دارد.
-
ماساژ دادن: ماساژ دادن نوک انگشتان با استفاده از روغن و حتی آب گرم همانطور که به بهبود گردش خون در ناحیه بیحسی کمک میکند موجب بهبود و تقویت اعصاب حسی این ناحیه میشود و حتی در جلوگیری از از کار افتادن عصب نیز موثر است.
بااین وجود خیلی مهم است که فشار زیاد و اضافی به ناحیه انگشتان و دست خود وارد نکنید، درصورتیکه تحت فشار حتی به مقدار کمی احساس درد داشتید بلافاصله ماساژدادن را رها کنید و از پزشک کمک بگیرید.
-
دمنوش طبیعی یا گیاهی: نکتهای که باید بدانید این است که استفاده درست و طبق برنامه مناسب از دمنوشهای مختلف گیاهی بهدلیل ترکیبات موثری که دارند میتواند در درمان شما موثر باشد. تعداد زیادی از دمنوشها وجود دارند که خاصیت ارامشبخش و ضدالتهابی بالایی دارند، از جمله آنها میتوان به دمنوشهای بابونه، رزماری، مریم گلی آویشن و بسیاری موارد دیگر که حاوی ترکیبات آرامشبخش شناخته شده بسیاری هستند اشاره کرد.
روشهای پزشکی درمان بی حسی در ناحیه نوک انگشتان دست
درمان این بیماری باتوجه به تشخیص علت گزگز نوک انگشتان دست چپ و راست و همچنین چگونگی شرایط و وضعیت بیمار با استفاده از روشهای مختلف درمانی موجود امکانپذیر است. در ادامه به معرفی چند مورد از این روشهای درمانی میپردازیم:
-
استفاده از مچ بند: در برخی حالات از بیماری بی حسی انگشتان دست پزشک معالج شما ممکن است از شما بخواهد از مچ بند یا آتل استفاده کنید تا با ثابت نگهداشتن وضعیت دست شما از ایجاد فشار اضافی به ناحیه دستتان جلوگیری شود و در نتیجه اعصاب دست تحت فشار نباشند.
-
مصرف دارو و مکمل: استفاده از برخی از انواع داروها و مکملها مثل ویتامینهای خانواده B و E، همچنین مصرف فولات با تشخیص و تجویز پزشک میتواند موجب متعادلشدن میزان این مواد در بدن کمک کند.
در برخی شرایط که علت بی حسی و گزگز دستان شما کمبود این مواد است، عمل به نسخه تجویزی پزشک شرایط شما را بهبود میبخشد.
علاوه بر این برخی داروها و قرصهای ضدافسردگی و ضدالتهابی بهعلاوه برخی از کرمهای موضعی میتوانند در درمان و کاهش علائم بیماری شما موثر واقع شوند.
-
جراحی: معمولا برای درمان بی حسی انگشتان دست از روشهای درمانی غیر جراحی استفاده میشود و تا حد امکان پزشک سعی میکند جراحی را پیشنهاد نکند. اما ممکن است بیمار در مرحلهای قرار داشته باشد که امکان درمان با روشهای دارویی و ورزشی وجود نداشتهباشد، در این صورت پزشک سعی میکند از آخرین گزینه درمانی خود یعنی عمل جراحی استفاده کند. باتوجه به علت ایجاد عارضه نوع عمل جراحی میتواند متفاوت باشد، در ادامه به معرفی دو نمونه عمل جراحی که برای درمان بی حسی انگشتان انجام میشود میپردازیم:
-
در جراحی تونل کارپال پزشک سعی میکند با ایجاد برش در ناحیه دست و بریدن رباطی که موجب ایجاد فشار برروی عصب شده فشار به عصب دست را کاهش دهد. این جراحی در دسته جراحیهای کم خطر و رایج قرار میگیرد.
-
جراحی ستون فقرات گردن به منظور کاهش فشار ایجاد شده روی اعصاب که بهعلت انواع مختلف آسیبهای دیسک گردن ایجاد شده انجام میشود.
فیزیوتراپی یکی از روشهای پزشکی برای درمان بی حسی انگشتان دست
فیزیوتراپی یک درمان بسیار مفید و موثر برای رفع حالت بی حسی و سوزن سوزن شدن نوک انگشتان دست است. علت گزگز نوک انگشتان دست شما هرچه که باشد در بیشتر مواقع پزشک پس از رفع مشکل و بیماری عامل این حالت شما را به یک فیزیوتراپ ارجاع میدهد تا شما بتوانید با انجام تمرینات و ورزشهای مختلف بهبودی و توان انجام حرکات خود را بهدست آورید.
ورزشها و تمرینات فیزیوتراپی بسیار متنوع و اثرگذار هستند که از جمله تمرینات فیزیوتراپی که برای درمان بیحسی در فیزیوتراپی کاربرد دارد میتوانیم به نوع خاصی از درمان بهنام یخ درمانی، ماساژ درمانی، تمرینات ورزشی کششی، تمرینات تقویت کننده عضلات و بسیاری تمرینات دیگر که نتیجه انجام آنها کاهش میزان درد و بازگشت عملکرد دست است اشاره کنیم.
در برخی موارد که پزشک لازم ببیند ممکن است علاوهبر انجام ورزشهای توصیهشده و پیگیری فرایند درمان با استفاده از تمرینات و حرکات توصیهشده، فیزیوتراپ از شما بخواهد از آتل مچ دست برای کنترل و کاهش میزان علائم خود استفاده کنید.
سخن پایانی
بی حسی نوک انگشتان دست میتواند به دلایل مختلفی از جمله مشکلات عصبی، فشار بر روی اعصاب یا اختلالات سیستم گردش خون ایجاد شود. اگر این مشکل بهطور مداوم یا شدید ادامه یابد، ممکن است نشانهای از بیماریهای خطرناکی باشد که نیاز به توجه فوری دارند. در صورتی که بی حسی به همراه درد، ضعف یا مشکلات حرکتی باشد، تأخیر در درمان میتواند عواقب جدیتری به همراه داشته باشد. بنابراین، مهم است که به علائم خود توجه کرده و در اسرع وقت برای مشاوره به پزشک متخصص مراجعه کنید. در کلینیک ما، تیم پزشکی مجرب با استفاده از تجهیزات پیشرفته به شما کمک خواهد کرد تا علت دقیق این عارضه را تشخیص داده و درمانهای مناسب را پیشنهاد کند. برای جلوگیری از پیشرفت مشکلات و دریافت درمانهای دقیق، همین امروز با ما تماس بگیرید و اولین گام را به سوی بهبودی بردارید. با تشخیص سریع و درمان بهموقع، شما میتوانید از مشکلات جدیتر جلوگیری کنید و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشید.