درمان پارگی دیسک گردن
احتمالاً شما نیز بیماری لغزش دیسک را با نام آشناتر آن یعنی پارگی دیسک گردن می‌شناسید. در حقیقت در این بیماری دیسک نمی‌لغزد بلکه پاره می‌شود و در نهایت مایع درون دیسک باعث وارد شدن فشار به اعصاب گردن و درد در این ناحیه می‌شود. از جمله علائم این بیماری می‌توان به گردن درد، درد در شانه و دست، ضعف، بی‌حسی یا احساس گزگز در دست و انگشتان و اسپاسم گردن اشاره کرد. البته شایان‌ذکر است که در برخی از موارد، علائم ذکرشده ناشی از پارگی دیسک گردن نمی‌باشد. علائم پارگی دیسک گردن ممکن است درصورتی‌که ماده ژله مانند دیسک (نوکلئوس) خارج شود و بر اعصاب مجاور یا طناب نخاعی فشار وارد کند، رخ دهد.
اگر علائمی را که در بالا ذکر کردیم، داشته باشید بهتر است برای تشخیص علت آن و درمان در اسرع وقت به پزشک متخصص ستون فقرات مراجعه کنید تا از عوارضی مانند از کارافتادگی گردن و ضعف عضلات دست در امان باشید. به علاوه به دلیل عبور رشته‌های عصبی از ناحیه گردن پارگی دیسک گردن می‌تواند عوارضی مانند بی اختیاری و ... را نیز ایجاد کند. روش‌های مختلفی برای درمان پارگی دیسک گردن وجود دارد که در این مقاله به تشریح مهم‌ترین آنها می‌پردازیم.
فهرست مطالب:
علل به وجود آمدن پارگی دیسک گردن
دلایل زیادی سبب به وجود آمدن پارگی دیسک گردن می‌شوند که در ادامه شرح داده خواهند شد.
فرسایش دیسک ستون فقرات
یکی از دلایل به وجود آمدن این عارضه فرسایش دیسک ستون فقرات می‌باشد. کمر و پشت بدن وظیفه متحمل شدن وزن و پخش کردن آن و همچنین ضربه‌گیری را دارد. با وارد شدن فشار بیش‌ازحد به دیسک، درگذر زمان سبب به وجود آمدن آسیب شده و ممکن است درنهایت منجر به پارگی دیسک گردن شود.
وارد شدن آسیب به ستون فقرات
حوادث مختلفی مانند تصادف رانندگی ممکن است سبب پارگی دیسک گردن شود. مثلاً ممکن است در اثر یک حرکت شدید و ناگهانی این عارضه به وجود بیاید. همچنین در برخی مواقع ممکن است با بلند کردن یک جسم سنگین و حمل خریدهای بیش‌ازحد به این درد مبتلا شوید.
علائم پارگی دیسک گردن
هنگامی که دیسک گردن آسیب می بیند، هسته نرم داخلی برآمده می شود. این به عنوان یک دیسک برآمده شناخته می شود. دیسک همچنین می تواند تا حدی آسیب ببیند که هسته داخلی از لایه بیرونی سخت شده عبور کند به عنوان فتق دیسک شناخته می شود. دیسک متورم یا فتق می تواند به ریشه عصبی یا نخاع فشار وارد کند و علائمی مانند درد یا بی حسی در قسمت های مختلف بدن احساس می شود.
در داخل هسته دیسک پروتئین هایی وجود دارد که می توانند از عوامل التهابی بافت عصبی به حساب بیایند. به همین دلیل است که برخی از بیماران زمانی که پروتئین های هسته ای با بافت عصبی آنها تماس پیدا می کند، از رادیکولیت شیمیایی رنج می برند. از آنجایی که بیشتر پارگی‌های دیسک در قسمت خلفی ساختار دیسک اتفاق می‌افتد، احتمالاً هسته برآمده با نخاع یا نخاع در تماس است. با این حال، این پروتئین ها عموماً التهابی نیستند، زیرا برخی از بیماران با وجود تخریب آشکار عصبی با افیوژن هسته ای، هیچ علامتی از رادیکولیت ندارند. پزشکان مطمئن نیستند که چرا برخی از بیماران نسبت به سایرین نسبت به تحریکات عصبی شیمیایی حساس تر هستند.
پارگی دیسک گردن می تواند باعث درد، بی حسی، سوزن سوزن شدن یا حتی ضعف در یکی از بازوهای شما شود. توانایی شما برای حرکت کامل گردن نیز می تواند تحت تأثیر قرار گیرد. گاهی اوقات پارگی دیسک گردن ممکن است با علامتی خاصی همراه نباشد.
تشخیص پارگی دیسک گردن
اولین مرحله برای درمان پارگی دیسک گردن، تشخیص صحیح و به‌موقع آن توسط یک متخصص باتجربه ستون فقرات است. اغلب اوقات افرادی که دچار دردهایی در نواحی گردن می‌شوند، با فرض این تفکر که مشکل خاصی پیدا نکرده‌اند، از مراجعه به پزشک خودداری می‌کنند؛ بنابراین دلیل گرفتگی عضلات و چگونگی درمان آن را نمی‌دانند. اما، در برخی از افراد، این دردها پس از گذشت بازه زمانی، نه‌تنها بهبود پیدا نمی‌کنند بلکه شخص، دردهای مکرر و شدیدتر و غیرقابل‌تحملی را در بدن خود حس می‌کند.
وقتی شخص از دردهای ناشی از گردن، به پزشک مراجعه می‌کند، ابتدا یک معاینه فیزیکی انجام‌شده و تاریخچه پزشکی او بررسی می‌شود و سؤالاتی از قبیل موارد زیر از فرد پرسیده می‌شود:
1- گرفتگی چه موقع شروع‌شده؟
2- چه مدت به آن دچار بوده‌اید؟
3- هر بار چقدر طول می‌کشد؟
4- معمولاً وقتی شروع می‌شود چه‌کار می‌کنید؟
و پرسش‌های دیگری مانند آیا باردار هستید؟ آیا دارویی مصرف می‌کنید؟ و... .
سپس تشخیص پارگی دیسک طی مراحل زیر انجام می‌شود:
بررسی سابقه پزشکی
پزشک، علائم و شدت علائم ایجادشده در فرد را بررسی می‌کند و مطابق با آن روش‌های درمانی که بیمار قبلاً استفاده کرده است را ارزیابی می‌کند.
معاینه بدنی
پزشک محدودیت‌های مربوط به حرکت و همچنین مشکلات مرتبط با تعادل و درد را بررسی می‌کند. در طول این معاینه مواردی از جمله، ازدست‌دادن حس‌ها، ضعف عضلانی، کاهش واکنش اندام‌ها و یا دیگر علائم مشکلات عصبی ارزیابی می‌شود.
آزمایش‌های تشخیصی
معمولاً پزشک از تصویربرداری با اشعه ایکس جهت رد احتمال وجود عارضه‌های دیگر مانند عفونت یا تومور استفاده می‌کند. برای ارزیابی جزئیات بیشتر در ارتباط با مشکلات ایجادشده در ستون فقرات، سی‌تی‌اسکن یا ام‌آرآی به‌کاربرده می‌شود.
روش‌های درمان پارگی دیسک گردن
معمولاً برای درمان پارگی دیسک گردن، در ابتدا از روش‌های درمانی مراقبتی کمک می‌گیرند. این روش‌ها شامل استراحت کردن و مصرف داروهای ضدالتهاب و مسکن می‌باشند. همچنین جهت کاهش شدت دفعات بروز اسپاسم (گرفتگی عضلات)، درد و التهاب، پزشک در ابتدا از داروهای خوراکی یا تزریق شل کننده‌های عضلانی برای کاهش درد و التهاب استفاده می‌کند. به علاوه استفاده از کمپرس سرد یا گرم نیز در تسکین علائم درد تأثیرگذار است. اگر این روش‌ها موثر نباشند و علائم التهاب و درد بسیار شدید باشد و فعالیت عادی بیمار را دچار اختلال کند، پزشک از روش تزریق کورتون یا اوزن بصورت اپیدورال در ناحیه درد و اطراف دیسک آسیب دیده استفاده می‌کند. تزریق اوزون و کورتون از روش‌های جدید کاهش درد و التهاب برای پیشگیری از نیاز به جراحی است که در مرکز تخصصی ما توسط افرادی با مهارت بالا انجام می‌شود و به سرعت علائم را کاهش خواهد داد. بعد از این موارد جهت تداوم درمان و کند کردن روند پیشروی آسیب دیسک گردن از روش‌های زیر استفاده می‌شود:
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یکی از رایج‌ترین روش‌های درمانی برای تسکین درد ناحیه گردن است. در زیر به شرح برخی از اهداف و مزایای استفاده از فیزیوتراپی برای درمان پارگی دیسک گردن می‌پردازیم:
1- فیزیوتراپی باعث بهبود دامنه حرکات گردن شده و شخص با انجام تمرینات مخصوص انعطاف‌پذیری گردن راحت‌تر حرکت می‌کند.
2- فیزیوتراپی باعث کاهش درد و سفتی ناحیه گردن می‌شود.
3- فیزیوتراپی باعث تقویت عضلات گردن می‌شود.
4- با یاددهی روش‌های صحیح حفظ حالت بدن باعث جلوگیری از آسیب‌دیدگی بیشتر می‌شود.
5- فیزیوتراپی باعث بهبود کیفیت زندگی شده و شخص را هر چه سریع‌تر به انجام فعالیت‌های روزمره خود برمی‌گرداند.
انواع فیزیوتراپی
برای درمان پارگی دیسک گردن، دو نوع فیزیوتراپی به نام‌های درمان فعال و منفعل وجود دارد.
فیزیوتراپی منفعل
از جمله روش‌های درمانی منفعل که برای بهبود درد گردن تجویز می‌شوند، عبارت‌اند از:
-
الکترو تراپی
-
استفاده از کمپرس یخ
-
اولتراسوند تراپی
-
ماساژ درمانی
-
استفاده از کمپرس گرم و....
هدف از این روش‌های درمانی کاهش درد، التهاب و سفتی عضلات و مفاصل می‌باشد.
فیزیوتراپی فعال
این نوع از درمان، شامل حرکات ورزشی و کششی می‌باشد. در این روش، شخص به کمک متخصص فیزیوتراپی و با انجام‌دادن فعالیت‌های ورزشی فعال به بهبود قدرت و انعطاف‌پذیری گردن خود پرداخته و سطح درد عضلات را کم می‌کند.
لیزر درمانی
در لیزر درمانی، با بهره‌گیری از انرژی نور لیزر در نقش یک مدالیته درمانی، به درمان پارگی دیسک گردن می‌پردازند. در لیزر سرد با استفاده از انرژی پایین دستگاه و با یک طول‌موج خاص به تسکین درد پرداخته می‌شود. لیزر، یک روش غیرتهاجمی و سریع برای درمان می‌باشد که تأثیر به سزایی در درمان دارد. این روش درمانی مزایای بسیاری داشته و نتایج حاصل از آن تا مدت‌ها باقی می‌ماند. درمان لیزری بااینکه بسیار مؤثر است، ازنظر اقتصادی نیز مقرون‌به‌صرفه می‌باشد. در این روش ذرات نور به درون سلول‌های بدن نفوذ کرده و توسط انرژی خود، باعث برانگیخته شدن آنها می‌شوند. این امر باعث بروز سه واکنش مهم یعنی کاهش التهاب، ترمیم سلول و افزایش گردش خون می‌شود. در این فرایند، سلول‌هایی که دچار آسیب‌دیدگی یا التهاب هستند با سرعت بیشتری به جذب این ذرات نوری می‌پردازند، چراکه به انرژی بیشتری برای ترمیم خود نیاز دارند.
تراکشن
دیسک بیرون‌زده باعث ایجاد فشار به اعصاب مجاور می‌شود که این امر منجر به تحت‌فشار قرار گرفتن ریشه اعصاب می‌شود. حاصل این کار بروز درد در بدن فرد خواهد بودد. تراکشن یک روش برای تسکین درد حاصل از این نوع بیرون‌زدگی است. در حقیقت تراکشن شامل کشش ستون فقرات به‌صورت عمودی یا جدا کردن اجزای ستون فقرات برای تسکین التهاب عصب یا گرفتگی عضلات می‌باشد.
در این روش پس‌ازآن که بیمار دراز کشیده و کمربند مخصوص لگن او بسته می‌شود، با استفاده از یک دستگاه که روی ستون فقرات ناحیه گردن قرار می‌گیرد، عمل تراکشن انجام می‌شود.
اولتراسوند تراپی
از این دستگاه برای افزایش میزان گرمای درون عضله و بافت‌های عمیق آن ناحیه بهره گرفته می‌شود. این کار باعث افزایش فرایند ترمیم بافت و گردش خون می‌شود. این کار با استفاده از دستگاه و قراردادن هند پیس به‌طور مستقیم بر روی پوست بیمار انجام می‌گردد. در این روش ابتدا، پزشک ژل مخصوص را روی پوست می‌مالد و سپس دستگاه را روی پوست گذاشته و با حرکات چرخشی درمان را انجام می‌دهد.
عمل جراحی
بااینکه، اولویت اول پزشکان، روش‌های درمانی مراقبتی است که نام بردیم ولی در مواردی این روش‌ها نمی‌توانند باعث درمان پارگی دیسک گردن شوند. در این شرایط بایستی عمل جراحی انجام شود. روش‌های متعددی برای جراحی وجود دارد که پزشک با درنظرگرفتن شرایط فرد و شدت آسیب دیسک گردن، مناسب‌ترین روش جراحی را انتخاب می‌کند. از جمله متداول‌ترین روش‌های جراحی برای درمان پارگی دیسک گردن عبارت‌اند از:
-
دیسککتومی ناحیه گردن از سمت جلو و فیوژن دیسک
-
دیسککتومی ناحیه گردن از سمت جلو بدون فیوژن
-
دیسککتومی ناحیه گردن از عقب
اکثراً برای درمان پارگی دیسک گردن از دیسککتومی قدامی استفاده می‌شود، اما در مواردی برای برداشتن کل دیسک، امکان دارد جراح از ابزار و تجهیزات مخصوص و فیوژن بهره بگیرند.
پیشگیری از بیرون زدگی دیسک
برای جلوگیری از مشکلات گردن و اجتناب از نیاز به جراحی دیسک گردن در آینده، کشش منظم گردن و ورزش های هوازی (مانند پیاده روی، شنا یا دوچرخه سواری) را حداقل به مدت 30 دقیقه یا هر روز انجام دهید. اگر سیگار می کشید، مصرف آن را به حداقل برسانید. به وضعیت خود توجه کنید، چه ایستاده، نشسته یا دراز کشیده باشید. همیشه از گردن و پشت سر خود محافظت کنید.
نتیجه‌گیری
پارگی دیسک گردن یک خطر جدی است و ممکن است فرد با عدم توجه به دردهای ابتدایی متوجه آن نشود. پس اگر شخصی علائمی را دررابطه با پارگی دیسک گردن حس کرد، باید سریعاً به یک پزشک متخصص ستون فقرات باتجربه مراجعه کند. پزشک پس از معاینه فیزیکی فرد و مطرح‌کردن پرسش‌هایی، علت اصلی گردن درد را تشخیص می‌دهد. اگر درد ناحیه گردن مربوط به دیسک گردن باشد، پزشک شرایط بدنی و شدت آسیب را بررسی کرده و باتوجه به شرایط فرد، روشی را برای درمان انتخاب می‌کند. در اکثر موارد پزشکان سعی بر آن دارند که با روش‌های درمانی مراقبتی، به درمان پارگی دیسک گردن بپردازند. اما در شرایطی این امر میسر نمی‌شود و به‌ناچار فرد را جراحی می‌کنند. جراحی دیسک گردن باهدف بهبود و درمان آن نیز، دارای روش‌های متعددی بوده و بازهم پزشک باتوجه به بررسی‌های خود و سطح آسیب و شرایط منحصربه‌فرد بیمار بهترین روش را انتخاب کرده و عمل جراحی را انجام می‌دهد.
شما می توانید با مراجعه به کلینیک تخصصی ارتوپدی ما، با کمک پزشکان حاذق و با تجربه مجموعه به تشخیص علت درد خود به صورت دقیق و اصولی بپردازید و سپس در صورت نیاز در همین مجموعه زیر نظر پزشکان به درمان مشکل خود بپردازید.
تاخیر در مراجعه و یا مراجعه به افراد غیر متخصص و خود درمانی، احتمال این که باعث افزایش مشکل شود و درمان اصلی را بسیار سخت تر کند افزایش می دهد و مشکلات بسیار زیادی برای شما ایجاد خواهد کرد.