ورم مچ پا؛ از آسیب‌های استخوانی ناشی از شکستگی تا مو برداشتن و بیماری قلبی و کلیوی
با مشاهده ورم مچ پا، نگرانی‌هایی در ذهن افراد به وجود می‌آید. اگر این ورم به سبب زمین خوردن، انجام ورزش سنگین یا پوشیدن کفش نامناسب رخ دهد، بی شک نیازمند مراقبت‌های ارتوپدی است. آن‌چه باعث ترس بسیاری از افراد می‌شود بروز ورم بدون هیچ علت و آسیبی است. در چنین شرایطی احتمالاً ورم نشان دهنده بیماری‌هایی مانند دیابت، مشکلات قلبی، مشکلات کلیوی، نارسایی کبدی و... باشد و نیازمند پیگیری جدی توسط بهترین دکتر برای ورم پا جهت تعیین علت تورم است.
مچ‌های پا یکی از مهم‌ترین قسمت‌های جسم ماست که بیش از همه در معرض آسیب قرار دارد. پیاده‌روی طولانی مدت، ورزش سنگین و آسیب‌هایی که در هنگام دویدن و راه رفتن برای آن به وجود می‌آیند، اصلی‌ترین علت ورم مچ پا هستند.(هر چند وجود برخی از بیماری‌ها نیز ممکن است باعث ایجاد این بیماری گردد.) به همین سبب در هنگام مشاهده علائم آن، باید به دنبال کشف علت و سپس درمان آن باشید.
اصلی‌ترین نشانه‌ای که آسیب دیدگی مچ‌های پا را نشان می‌دهد همان ورمی است که در این قسمت به وجود می‌آید. سایر علائم بروز این مشکل عبارتند از:
-
♦ در مچ پای خود احساس درد خفیف یا شدید می‌کنید.
-
♦ حرکت مچ‌های پا برای شما سخت است و در هنگام راه رفتن یا دویدن، درد آن تشدید می‌شود.
-
♦ در مچ پای شما نارسایی وریدی به وجود آمده است.
-
♦ احساس می‌کنید عضلات مچ پای شما ضعیف و ناتوان شده‌اند.
-
♦ زمانی که مچ پای خود را لمس می‌کنید، احساس نرمی در آن قسمت می‌کنید.
خبر خوبی که برای شما داریم این است که علت بروز تورم در مچ‌های پا هر چه که باشد، راهکارهای درمانی فراوانی برای آن وجود دارد. پس نگران نباشید و ما را تا انتهای مطلب همراهی کنید تا برخی از علل تورم در مچ‌های پا و راه حل‌های درمانی آن را با هم بررسی کنیم.
گاهی اوقات سبک زندگی و کار ما به شیوه‌ای است که به مرور زمان باعث ایجاد آسیب برای مچ‌های پا می‌گردد. به عنوان مثال اگر شغل شما به گونه‌ای است که در طول روز باید ساعت‌های طولانی روی پاهای خود بایستید و یا به صورت حرفه‌ای به ورزش مشغول باشید، ممکن است شاهد وجود ورم مچ پا باشید.
حتی مسافرت برای مدت زمان طولانی و استفاده از کفش‌های نامناسب نیز می‌توانند این آسیب را به وجود آورند. در چنین شرایطی به اصطلاح گفته می‌شود که فرد دچار نارسایی وریدی شده است.
نارسایی وریدی زمانی اتفاق می‌افتد که جاذبه زمین، خون شما را در قسمت پایین جسم جمع کند. این موضوع در طول گذر زمان باعث فشار به رگ‌های پا شده و نارسایی وریدی را به وجود می‌آورد. در این بیماری ممکن است مچ پای شما بارها و بارها ورم نموده و به درد دچار شوند.
اگر شما از آن دسته کسانی هستید که در ساعت‌های طولانی در شبانه روز روی پای خود می‌ایستید، یا دارای اضافه وزن هستید، بنابراین بیش از سایرین در معرض نارسایی وریدی قرار دارید. فراموش نکنید که این نارسایی ممکن است باعث ایجاد لخته خون و بازگشت آن به قلب یا ریه شود که وضعیت خطرناکی را ایجاد می‌کند؛ بنابراین هر چه سریع‌تر برای درمان آن اقدام کنید.
همان گونه که می‌دانید مچ‌های پا از مجموعه‌ای از غضروف، رباط، عضله، استخوان و رشته‌های عصبی تشکیل شده است. بروز هر نوع آسیبی برای مچ پا، ممکن است یکی از این قسمت‌ها را تحت تاثیر قرار داده و ما شاهد ورم مچ پا باشیم.
برخی از بیماری‌های متداولی که ممکن است برای مچ‌های پا به وجود آیند عبارتند از آرتروز، التهاب استخوان مچ پا، شکستگی، پیچ خوردگی و... بسیاری از آسیب‌ها و پیچ خوردگی‌هایی که برای مچ‌های پا به وجود می‌آیند در هنگام ورزش اتفاق می‌افتند. این مشکلات باید توسط پزشک ارتوپد بررسی گردند تا عارضه خطرناکی برای شما به همراه نداشته باشند.
در عین حال که به پزشک مراجعه نموده و از داروها و روش‌های درمانی او استفاده می‌کنید، می‌توانید برخی درمان‌های خانگی را برای کاهش درد و ورم آن انجام دهید. در این مدت زمان استراحت نموده و با مچ بند طبی، از حرکت مچ پای خود جلوگیری به عمل آورید. فراموش نکنید که در هنگام استراحت، کمی پای خود را بالاتر از سطح قلب قرار دهید.
بارداری یکی از حساس‌ترین دوران‌هایی است که برخی از بانوان در طول زندگی خویش سپری می‌کنند. بارداری ممکن است بر روی قسمت‌های مختلف جسم تاثیر بگذارد که یکی از آن‌ها مچ‌های پا است. در این دوران بیش از هر زمان دیگری شاهد ورم مچ پا هستیم، زیرا بدن برای حفظ سلامت جنین، خون و مایعات بیشتری تولید می‌نماید.
این موضوع باعث ایجاد تورم در مچ‌های پا و دست می‌گردد. معمولاً ورمی که در این دوران در دست و پا ایجاد می‌شود، خطر چندانی به همراه ندارد، اما اگر این ورم به صورت ناگهانی به وجود آید، ممکن است نشانه‌ای از وجود سایر بیماری‌ها باشد که باید به سرعت پزشک را از وضعیت خود مطلع کنید.
اگر
دکتر پا بررسی های لازم را انجام داد و به مورد خطرناکی برخورد نکرد، می‌توانید با برخی از درمان‌های خانگی، باعث کاهش تورم در مچ پای خود شوید. این درمان‌ها عبارتند از:
-
♦ مصرف نمک را در این دوران به کمترین حد خود برسانید.
-
♦ سعی کنید از کفش‌های راحت استفاده کنید.
-
♦ لباس‌هایی که برای پوشیدن انتخاب می‌کنید، باید گشاد و راحت باشند تا خون به راحتی در رگ‌های شما به جریان درآید.
-
♦ مصرف کافئین را کاهش دهید.
-
♦ از ایستادن به مدت طولانی خودداری کنید.
-
♦ در هنگامی که به استراحت مشغول هستید، پاهای خود را کمی بالاتر از سطح قلب خود نگه دارید.
با بروز بیماری دیابت، سطح قند در خون بالا رفته و نه تنها دیواره عروق کوچک آسیب می‌بینند، بلکه گردش خون در بدن نیز با اختلالاتی مواجه می‌گردد.
در چنین شرایطی ممکن است مایعات در قسمت‌هایی از بدن مانند مچ‌های پا جمع شوند. همچنین بیماران دیابتی اگر دچار رگ به رگ شدن و یا مو برداشتن مچ‌های پا شوند، به سبب این که روند بهبودی در آن‌ها به کندی پیش می‌رود، ممکن است شاهد تورم در مچ پای خود باشند.
پزشکان عقیده دارند که بیماران دیابتی همواره باید وضعیت پاهای خود را بررسی نموده و در صورت مشاهده هر نوع زخم، ورم و یا مشکلات دیگر در آن، پزشک خود را در جریان قرار دهند. بنابراین اگر به همراه تورم در مچ پای خود با علائمی مانند درد، گُر گرفتگی، تغییر رنگ پوست، تب، عرق زیاد، تپش نامنظم قلب و سرگیجه مواجه شدید، به سرعت به یک متخصص مراجعه نمایید.
علاوه بر تمامی موارد ذکر شده که در مورد علت ورم مچ پا به اطلاع شما عزیزان رساندیم، باید به موارد زیر نیز اشاره کنیم:
-
♦ نارسایی‌های خیلی پیشرفته و شدید کبد
-
♦ توده‌ها و تومورهای حجیمی در که شکم و لگن هستند و در فازهای پیشرفته قرار دارند
-
♦ مشکلات تخلیه لنف پاها
سالمندان هم از آن دسته افرادی هستند که بیش از سایرین در معرض تورم در مچ‌های پا قرار دارند. یکی از پارامترهایی که می‌توان به عنوان اصلی‌ترین علت ورم مچ پا در سالمندان به آن اشاره کرد، اختلال گردش خون در بدن است.
تحقیقات علمی نشان دهنده آن است که افزایش سن باعث ایجاد اختلال گردش خون در رگ‌ها شده و این موضوع باعث تورم در مچ پا یا دست سالمندان می‌گردد. همچنان با ما همراه باشید تا به برخی از مهم‌ترین علت ورم مچ پا در سالمندان اشاره کوتاهی نماییم:
-
♦ اختلال گردش خون که باعث ایجاد نارسایی کبدی شده و در نهایت تورم در مچ‌های پا را به همراه دارد.
-
♦ وجود برخی از بیماری‌های قلبی و کلیوی نیز می‌توانند باعث ایجاد تورم در مچ پا در افراد سالمند شوند.
-
♦ سالمندانی که به بیماری دیابت دچار هستند و یا وزن آن‌ها بیشتر از حد طبیعی است، بیش از سایر افراد در معرض ورم مچ پا قرار دارند.
-
♦ یکی از بیماری‌های شایعی که بسیاری از افراد در دوران سالمندی با آن مواجه هستند، آرتریت یا التهاب مفاصل است. نقرس یکی از اَشکال بیماری آرتریت است که در این دوران بروز پیدا می‌کند. در اثر آرتریت مفصل شست پا درد، تورم و قرمزی بسیار زیادی را احساس نموده و این موضوع به مرور زمان مچ‌های پا را نیز درگیر می‌کند.
سالمندان به سبب این که بیش از سایر اقشار جامعه در معرض آسیب بیماری‌ها قرار دارند، باید به علامت‌هایی مانند تورم در مچ‌های پا حساس باشند و آن را با پزشک خود در میان بگذارند.
همان گونه که می‌دانید سیستم گردش خون بدن انسان توسط قلب هدایت می‌شود. این سیستم برخی از مواد مغذی، مایعات و مواد زائد را به قسمت‌های مختلف بدن انتقال می‌دهد. این مواد یا مورد استفاده بخش‌های مختلف جسم قرار می‌گیرند و یا به گونه‌ای از جسم دفع می‌شوند.
هر نوع مشکلی که برای قلب انسان به وجود آید، باعث کند شدن گردش خون در رگ‌ها می گردد. بنابراین مایعاتی که توسط خون جمع می‌شوند در اندام‌های تحتانی مانند مچ‌های پا باقی مانده و باعث ایجاد ورم در این قسمت می‌شوند. گاهی اوقات نیز علت ورم مچ پا در بیماران قلبی این است که با نارسایی قلب، کلیه نمی‌تواند موادی مانند سدیم را از خون حذف کند.
بنابراین بیماران قلبی نیز با مشاهده هر نوع ورم مچ پای چپ یا پای راست خویش به پزشک مراجعه نمایند تا موضوع به صورت دقیق موشکافی شود.
متخصص قلب پس از این که به علت ورم مچ پا در بیماران قلبی پی برد، درمان‌هایی را برای بیمار خویش تجویز می‌نماید. در کنار رعایت نکاتی که پزشک برای شما در نظر گرفته است، پیروی از روش‌های زیر نیز می‌تواند باعث کاهش تورم در مچ‌های پای شما گردد:
-
♦ مصرف مواد غذایی که دارای کلسترول هستند را باید به میزان مناسبی کاهش دهید.
-
♦ سعی کنید به جای مصرف پروتئین حیوانی، پروتئین مورد نیاز خود را از گیاهانی مانند حبوبات و غلات به دست آورید.
-
♦ مصرف مشروبات الکلی و سیگار باعث تشدید مشکلات قلبی و تورم در مچ‌های پا می‌گردد. بنابراین از مصرف این مواد به صورت کامل پرهیز کنید.
-
♦ ورزش‌های سبکی وجود دارند که انجام آن‌ها سیستم قلب و عروق را تقویت می‌کند. در این دوران با مشورت پزشک خویش، انجام این ورزش‌ها را آغاز کنید.
گاهی اوقات ورم مچ پا در هر دو پا مشاهده می‌شود و گاهی اوقات شاهد وجود ورم در یکی از پاهای خود هستیم. بدون شک تمامی این موارد مستلزم تحقیق و بررسی دقیق توسط متخصص هستند. گاهی اوقات بیماری‌ها و آسیب‌هایی در جسم به وجود می‌آیند که باعث تورم در مچ پای چپ می‌شوند. با ما همراه باشید تا به برخی از این بیماری‌ها اشاره کنیم:
♦ مشکلات قلبی و عروقی
زمانی که در قلب یک نارسایی به وجود می‌آید، عملیات پمپاژ خون به درستی انجام نمی‌شود. در واقع خونی که در اثر پمپاژ و گردش خون در رگ‌ها باید به سایر بخش‌های بدن برسد و یا از رگ‌های پا به قلب پمپ شود، در رگ‌های پا جمع شده و باعث ایجاد ورم می‌شود.
♦ نارسایی وریدی
گاهی اوقات ایستادن‌های طولانی مدت در شبانه روز، باعث جمع شدن خون در رگ‌های پا شده و جاذبه زمین نیز در این زمینه نقش مهمی ایفا می‌کند. این موضوع با افزایش سن ممکن است باعث ایجاد ورم مچ پای چپ گردد.
♦ ضربه به مچ پا
شاید بتوان گفت متداول‌ترین علت ورم پا چپ، ضربه و آسیب‌هایی است که در هنگام ورزش، پیاده روی، زمین خوردن و ... در آن به وجود می‌آید. البته این مشکل تنها به پای چپ منتهی نمی‌شود و بدون شک پای راست نیز می‌تواند در معرض این آسیب‌ها قرار می‌گیرد. اگر پای شما دچار هر آسیبی شد و درد و تورم زیادی در این قسمت احساس می‌کنید، با مراجعه به ارتوپد، نسبت به رفع آن اقدام نمایید.
♦ لخته خون و گرفتگی رگ‌ها
گاهی اوقات برخی از بیماری‌ها باعث ایجاد لخته خون در رگ‌های اصلی پا شده و این موضوع باعث ایجاد ورم مچ پای چپ می‌گردد. در واقع لخته‌ها از بازگشت خون به قلب جلوگیری نموده و باعث ایجاد ورم در پا می‌شوند. اگر این بیماری به سرعت درمان نشود، ممکن است باعث آسیب به ریه و همچنین بیماری‌های جدی قلبی گردد.
گاهی اوقات ورم مچ پا مسئله چندان نگران کننده‌ای نیست و با درمان‌های معمولی می‌توان آن را برطرف نمود؛ اما گاهی اوقات نیز بروز آن می‌تواند نشانه‌ای از وجود یک بیماری جدی در جسم انسان باشد. در چنین شرایطی این سوال به وجود می‌آید که از کجا تشخیص دهیم که مشکل تورم در مچ‌های پا جدی است و حتماً برای درمان آن باید به پزشک مراجعه کرد؟
در این قسمت برخی از حالت‌ها و بیماری‌ها را برای شما ذکر می‌کنیم که در صورت مشاهده هر کدام از آن‌ها، باید در سریع‌ترین زمان ممکن به یک پزشک حاذق و با تجربه مراجعه نمایید:
-
♦ اگر تا پیش از این سابقه بیماری قلبی یا کلیوی داشتید.
-
♦ اگر به بیماری‌هایی مانند نارسایی کبدی دچار هستید.
-
♦ اگر به همراه ورم مچ پا، دمای بدنتان نیز بالا رفته است.
-
♦ اگر در دوران بارداری به سر می‌برید و به ناگهان شاهد وجود ورم در پاهای خود هستید.
-
♦ اگر ورم ایجاد شده در مچ پای شما، در حال بیشتر شدن است.
-
♦ اگر به بیماری دیابت یا سرطان مبتلا هستید.
-
♦ اگر به همراه تورم در مچ‌های پای خود، دارای علائمی مانند تنگی نفس، درد یا فشار در قفسه سینه، سرگیجه، احساس ضعف و احساس سبکی هستید.
هنگامی که برای کشف علت و درمان مچ‌های پای خود به پزشک مراجعه کنید، او با پرسیدن سوالاتی از شما، پیش زمینه‌ای در مورد ورم ایجاد شده در مچ‌های پا به دست می‌آورد.
اصلی‌ترین سوالات این است که در کنار تورم در مچ‌های پا، چه علائم دیگری دارید؟ از چه زمانی ورم شدیدتر شد؟ و سوالاتی از این قبیل. پس از آن برای شما انجام یک سری از آزمایشات را تجویز می‌کند.
معمولاً آزمایشی که انجام می‌شود از طریق خون شماست که نشان دهنده تعداد سلول‌های خون است و همچنین عواملی مانند کارکرد صحیح قلب، کلیه، کبد و... را بررسی می‌کند. پس از آن ممکن است برای بررسی دقیق‌تر اندام‌های داخلی، انجام سونوگرافی را توصیه نماید. در برخی از مواقع نیز تصویربرداری اشعه ایکس از استخوان و سایر قسمت‌های مچ‌های پا انجام می‌شود.
پس از انجام آزمایشات ذکر شده و برخی دیگر از آزمایشات که به تشخیص پزشک انجام می‌شود، اگر علت تورم در مچ‌های پای شما موضوع نگران کننده‌ای نبود، پزشک برای شما استراحت، درمان‌های خانگی و مصرف برخی از داروهای ضد التهاب و مسکن را تجویز می‌نماید. اما اگر ورم مچ پا در اثر یک بیماری دیگر به وجود آمده باشد، مسلماً درمان‌های دیگری را برای آن در نظر خواهد گرفت.
تا اینجای مطلب در مورد علت تورم در مچ‌های پا به نکات مهمی اشاره کردیم. حال می‌خواهیم به برخی از راهکارهای درمانی که برای این بیماری تعریف شده‌اند اشاره کنیم. البته فراموش نکنید که با مشاهده هر نوع ورمی در مچ خود با یک پزشک مشورت نمایید.
مسلماً انجام آزمایشات متعدد، ریشه اصلی این بیماری را نشان داده و در آن صورت، می‌توان به صورت قطعی به درمان ورم مچ پای چپ یا راست اقدام نمود.
درمان‌هایی که پزشک ممکن است برای شما تجویز نماید شامل مصرف داروهای ضد حساسیت، داروهای رقیق کننده خون، داروهای دیورتیک و یا برخی درمان‌های دیگر مانند جراحی، رادیوتراپی، فیزیوتراپی و... است. تمامی این موارد به نوع بیماری اصلی و پیش زمینه ایجاد کننده تورم در مچ‌های پا بستگی دارد.
در کنار این درمان‌ها، شما می‌توانید در خانه نیز با رعایت برخی از موارد ساده، به درمان ورم مچ پای خود کمک کنید؛ با ما همراه باشید تا به برخی از این درمان‌ها بپردازیم:
-
♦ برای کاهش تورم در مچ‌های پای خود باید مصرف سدیم را کاهش دهید. در نتیجه سعی کنید در غذاها و سالادهای خود از نمک کمتری استفاده نمایید.
-
♦ سعی کنید مصرف گوش قرمز را به کمترین میزان خود رسانده و پروتئین و آهن مورد نیاز بدن خود را از طریق مواد غذایی دیگر تامین نمایید.
-
♦ تا حد ممکن از مصرف غذاهای فست فود و آماده پرهیز کنید.
-
♦ در طول روز به مدت نیم الی 1 ساعت، به صورت آرام به پیاده روی بپردازید.
-
♦ فراموش نکنید که باید حتماً در روز بین 8 تا 10 لیوان آب میل کنید؛ دقت کنید که نوشیدن بیش از این میزان آب، ممکن است تورم در مچ‌های پا را تشدید نماید.
-
♦ اگر دچار اضافه وزن هستید، با روش‌های اصولی وزن خود را کاهش دهید.
-
♦ در طول روز از جوراب‌هایی که دارای کش تنگ و سفت هستند، خودداری نمایید. استفاده از جوراب‌های پزشکی یکی از بهترین جایگزین‌های جوراب معمولی است.
هر چند گاهی اوقات در زندگی با آسیب‌هایی برای مچ پای خود مواجه می‌شویم که نمی‌توان از آن‌ها جلوگیری به عمل آورد، اما با این حال راهکارهایی وجود دارند که تا حدود زیادی به ما کمک می‌کنند از بروز ورم مچ پا پیشگیری نماییم.
معمولاً پزشکان توصیه می‌کنند که برای جلوگیری از این موضوع، در طول روز به صورت منظم به ورزش‌های سبک و اصولی بپردازید. ورزش باعث گردش هر چه بهتر خون در رگ‌ها شده و در نتیجه از بروز ورم در مچ‌های پا یا دست جلوگیری به عمل می‌آورد.
سعی کنید در طول روز از ایستادن بر روی پا یا نشستن‌های طولانی مدت خودداری به عمل آورید. اگر شغل شما به گونه‌ای است که نمی‌توانید این موارد را رعایت کنید، حداقل گاهی اوقات از جای خود حرکت کرده و قدم بزنید تا خون در رگ‌های شما به گردش درآید.
یکی دیگر از مهم‌ترین مواردی که باید به آن توجه کنید این است که مصرف نمک خود را به خوبی تنظیم کرده و سعی کنید اندازه آن را در غذاهای خود به کمترین میزان خود برسانید.
از شما عزیزان سپاسگزاریم که تا انتهای مطلب ما را همراهی کردید. در این مقاله سعی کردیم در مورد علت ورم م پا و راهکارهای درمانی آن، مطالب مهمی را خدمت شما عزیزان ارائه دهیم. در مورد علت ورم مچ پا در سالمندان و در بیماران قلبی، کلیوی و دیابتی سخن گفتیم.
همچنین به مقوله ورم مچ پای چپ نیز اشاره کوتاهی نمودیم. در نهایت باید به این موضوع اشاره کنیم که جسم ما با به وجود آمدن کوچک ترین مشکلی در بخش‌های مختلف آن، ما را با علائم و نشانه‌هایی آگاه می‌کند. اگر این نشانه‌ها را جدی گرفته و برای بررسی بیشتر آن‌ها به پزشک مراجعه کنیم، مسلماً می‌توان از بروز بسیاری از مشکلات و بیماری‌ها جلوگیری به عمل آورد.
یکی از این نشانه‌ها ورم مچ پا است؛ بنابراین اگر پس از گذشت چند روز و با درمان‌های خانگی از بین نرفت، به یک متخصص مراجعه نموده و تحت نظر او به بررسی علل و همچنین درمان آن بپردازید.