مراقبتهای بعد از عمل دیسک کمر؛ بهبود کیفیت زندگی فرد و بازیابی توان حرکتی پس از جراحی

از شایع‌ترین بیماری‌های ستون فقرات، دیسک کمر است که می‌تواند همراه با درد و سوزش در قسمت کمر باشد و گاهی به پا نیز سرایت می‌کند. هر چند روش‌های متعددی مانند استراحت، مصرف داروهای ضدالتهاب، انجام ورزش‌های سبک و... می‌توانند باعث تسکین درد کمر شوند، اما در مواقعی که حاد شده و زندگی بیمار را تحت الشعاع قرار دهد، پزشک جراحی را تجویز می‌نماید. بسیاری از افراد پس از آن نگران کیفیت زندگی خود پس از جراحی هستند. ما در این مطلب تلاش کردیم تا به برخی از مراقبتهای بعد از عمل دیسک کمر اشاره نموده و نگرانی‌های شما را در خصوص عمل دیسک کمر از بین ببریم.
 

مراقبتهای بعد از عمل دیسک کمر

 

 
 
پس از انجام عمل جراحی دیسک کمر و انتقال به بخش، پزشک تا چند ساعت شما را از خوردن و آشامیدن هر نوع غذا و مایعاتی منع می‌کند، زیرا هنوز آثار داروهای بیهوشی در بدن شما وجود دارد و مصرف هر نوع غذا و نوشیدنی ممکن است عوارضی مانند تهوع را به همراه داشته باشد. معمولاً بیماران بین 1 تا چند روز را باید در بیمارستان و تحت نظر پزشک سپری کنند. 
پس از آن طبق دستور دکتر دیسک کمر، باید از کمربندی استفاده کنند که به نشستن و راه رفتن آن‌ها کمک فراوانی می‌نماید. اگر در روزهای پس از جراحی با درد در قسمت کمر خود مواجه شدید، به هیچ عنوان ترس و نگرانی به خود راه ندهید؛ این موضوع نشان دهنده آن است که شما باید به مراقبتهای بعد از عمل دیسک کمر، بیش از پیش توجه کنید. برخی از مهم‌‌ترین اموری که باید در این دوران انجام دهید، شامل موارد زیر است:
 

به پانسمان‌ خود رسیدگی کنید

پانسمانی که بر روی بخیه‌های محل جراحی وجود دارد، باید هر روز تعویض گردد، زیرا در غیر این صورت ممکن است زخم عفونی شده و فرایند بهبودی را با تاخیر مواجه نماید. تا دو هفته باید به خوبی از زخم خود مراقبت نموده و آن را همواره تمیز و پاکیزه نگه دارید. 
تغذیه بعد از عمل دیسک کمر بسیار مهم است، زیرا مصرف غذاهای سالم به فرایند بهبود زخم کمک فراوانی می‌نماید. زخم خود را با استفاده از بتادین، گاز استریل و چسب زخم پانسمان کنید. 
 

در زمان مناسب به حمام بروید

یکی از مهم‌ترین مراقبتهای بعد از عمل دیسک کمر این است که بین 3 تا 5 روز از تماس محل زخم خود با آب جلوگیری به عمل آورید. حتی برخی از پزشکان ممکن است به بیمار خود توصیه کنند که تا 10 روز پس از جراحی به حمام نروند. پس از گذشت این مدت زمان، اگر هنوز زخم شما به طور کامل خوب نشده بود، می‌توانید از پانسمان‌های ضد آب استفاده نموده و با خیال راحت دوش بگیرید.
 

از کمربند طبی استفاده کنید

اگر قصد انجام پیاده روی پس از جراحی دیسکوپاتی کمر و یا هر نوع فعالیت سبک دیگری را دارید، بهتر است از کمربند طبی که پزشک برای شما تجویز نموده استفاده نمایید. یک کمربند طبی استاندارد یا بریس ستون فقرات، باعث ثابت و بی حرکت ماندن کمر و ستوان فقرات می‌شود. بیماران باید در طول دوران نقاهت (به خصوص در هنگام راه رفتن یا نشستن) این کمربند را دور کمر خود بسته و تنها با صلاحدید پزشک آن را باز کنند. 
 

به اندازه کافی استراحت کنید

هیچ چیز به اندازه استراحت نمی‌تواند به بهبودی دیسک کمر شما پس از عمل جراحی کمک کند. بنابراین در دوران نقاهت، از انجام فعالیت‌های روزانه و معمولی خودداری نموده و به استراحت بپردازید. تجربه نشان دهنده آن است که خواب آرام و بدون وقفه، نقش بسیار مهمی در بهبود دیسک کمر دارد و به عنوان یکی از بهترین مراقبتهای بعد از عمل دیسک کمر به شمار می‌رود.
 

فعالیت بدنی ملایم داشته باشید

به همان اندازه که خواب و استراحت برای بهبودی دیسک کمر پس از جراحی موثر است، انجام فعالیت‌های ساده و آرام روزانه نیز نقش بسیار مهمی در این زمینه ایفا می‌نماید. فعالیت سبک و منظم باعث بهبود گردش خون در رگ‌ها شده و فرایند التیام زخم‌ها را تسریع می‌کند.
 حتی شما می‌توانید با مشورت پزشک خود، ساعاتی از روز را به پیاده روی بعد از عمل دیسک کمر سپری نموده و به این صورت خود را برای بازگشت به زندگی معمولی روزانه آماده کنید.
 

فیزیوتراپی را فراموش نکنید

یکی از مهم‌ترین مراقبتهای پس از جراحی دیسکوپاتی کمر که توسط پزشک به بیمار توصیه می‌شود، فیزیوتراپی است. یک متخصص فیزیوتراپی می‌تواند مواردی مانند شیوه صحیح حرکت و انجام دادن فعالیت‌های روزانه پس از جراحی را به بیمار آموزش دهد. سایر مواردی که شما در جلسات فیزیوتراپی یاد می‌گیرید شامل شیوه صحیح راه رفتن، ایستادن، پایین آمدن از تحت، پوشیدن یا در آوردن لباس و... هستند.
 
یکی از مهم‌ترین سوالاتی که برای بسیاری از افراد به وجود می‌آید این است که آیا پزشکان پیاده روی پس از عمل جراحی دیسکوپاتی کمر را توصیه می‌نمایند؟ در پاسخ باید بگوییم بله؛ بسیاری از متخصصان عقیده دارند پیاده روی یکی از بهترین تمرینات ورزشی است که بیماران می‌توانند پس از جراحی دیسک کمر آن را انجام دهند. 
پژوهش‌های متعدد نشان دهنده آن است که پیاده روی بعد از عمل دیسک کمر، باعث بهبود گردش خون در رگ‌ها می‌گردد. مسلماً هر چقدر خون بهتر در رگ‌ها به گردش در‌آید، اکسیژن و مواد مغذی کافی به بافت ستون فقرات و کمر می‌رسد و در نتیجه فرایند بهبودی زودتر و بهتر سپری می‌گردد. 
پس یکی از بهترین مراقبتهای بعد از عمل دیسک کمر، پیاده روی است. اگر در طول روز به صورت منظم و آرام به پیاده روی مشغول باشید، درد کمر شما پس از عمل جراحی به آرامی تسکین یافته و رو به بهبودی می‌رود.
در هنگام پیاده روی پس از جراحی دیسکوپاتی کمر، به موارد زیر توجه نمایید:
 

بهتر است انجام ورزش‌هایی مانند پیاده روی را 6 هفته پس از عمل جراحی و زیر نظر پزشک خود آغاز کنید.

قبل از این که شروع به پیاده روی کنید، حتماً با فیزیوتراپیست خود مشورت نمایید. او بهترین شیوه پیاده روی و همچنین مدت زمان آن را به شما خواهد گفت.

پیاده روی را تنها تا زمانی ادامه دهید که باعث ایجاد درد در کمر شما نشود. اگر در هنگام پیاده روی پس از عمل جراحی دیسکوپاتی کمر به هر علتی با درد و ناراحتی مواجه شدید، حتماً پزشک خود را در جریان قرار دهید.

اگر در هنگام پیاده روی احساس گزگز، ضعف یا بی حسی داشتید، انجام هر نوع فعالیت بدنی را متوقف نموده و به سرعت با پزشک خود در این زمینه مشورت کنید.

 
گاهی اوقات با وجود این که یک بیمار تمام مراقبتهای بعد از عمل دیسک کمر را انجام می‌دهد، اما ممکن است در هنگام استراحت، راه رفتن و یا انجام امور روزانه خویش، دردی را در پای خود احساس نماید. 
در چنین شرایطی اولین سوالی که به ذهن افراد خطور می‌کند این است که ایا درد پا بعد از عمل دیسک کمر طبیعی است؟ معمولاً پزشکان عقیده دارند وجود درد در محل جراحی تا چند هفته پس از جراحی طبیعی است؛ حتی اگر این درد به پا کشیده شود. در واقع اگر درد کمر و پای شما پس از عمل جراحی تا حدودی کمتر شده و یا رو به بهبودی است، نشان دهنده موفقیت آمیز بودن عمل جراحی است. 
اگر درد پاهای شما قبل از جراحی دیسک کمر نیز وجود داشت و یا قبل از عمل با چنین دردی مواجه نبودید و پس از عمل خود را نشان داده است، جای هیچ گونه نگرانی نیست. این درد معمولاً یک یا دو ماه پس از جراحی، به مرور زمان از بین خواهد رفت. 
گاهی اوقات در طول خواب و استراحت اگر پاها را کمی بالاتر از کمر خود قرار دهید، این درد کمتر می‌شود؛ اما مواردی که نگران کننده هستند و پس از مشاهده آن‌ها باید به سرعت به متخصص مراجعه کنید عبارتند از:
 

درد پیشرونده در پا به همراه احساس ضعف

ایجاد هر گونه اختلالی در راه رفتن

به وجود آمدن بی اختیاری ادرار

تورم همراه با قرمزی و سفتی در عضلات پاها

 
در میان توصیه‌هایی که به عنوان مراقبتهای بعد از عمل دیسک کمر توسط پزشک به بیمار ارائه می‌گردد، باید و نبایدهایی وجود دارند که باید به آن‌ها توجه نمود. عدم توجه به این موارد، ممکن است باعث بروز آسیب جدی در دیسک کمر شده و تمامی زحمات شما را از بین ببرد. برخی از مهم‌ترین باید و نبایدهای این دوران عبارتند از:
 

برای خواب حتماً از تخت استفاده کنید و اگر طاق‌باز می‌خوابید، یک بالش زیر سر یا زیر زانوهای خود قرار دهید تا به کمر شما فشار وارد نشود. در هنگام خوابیدن به سمت پهلو نیز زانوها را کمی خم کرده و میان آن‌ها یک بالش قرار دهید.

در روزهای اول پس از عمل جراحی، سعی کنید با عصا راه بروید. در چنین حالتی وزن شما بر روی عصا قرار گرفته و به کمر شما هیچ نوع فشاری وارد نمی‌شود.

برای نشستن از یک صندلی راحت و استاندارد استفاده کنید.

حتماً از توالت فرنگی یا صندلی مخصوص برای دستشویی استفاده کنید تا کمر شما دچار آسیب نشود.

در این دوران، تا حد ممکن از پله ها بالا و پایین نروید. در صورت نیاز، نرده پله‌ها را گرفته و به آرامی بالا یا پایین بروید.

تحت هیچ شرایطی بار سنگین بلند نکنید.

پیاده روی پس از عمل جراحی دیسکوپاتی کمر را فراموش نکنید.

به رژیم غذایی پس از عمل جراحی دیسک کمر اهمیت بیشتری داده و از غذاهای سالم استفاده نمایید.

 
یکی از مهم‌ترین مراقبتهای پس از جراحی دیسکوپاتی کمر، تغذیه مناسب است که باید به آن توجه ویژه‌ای نمایید. تجربه نشان دهنده آن است افرادی که پس از عمل دیسک کمر به غذای خود توجه فراوانی دارند، دوران نقاهت خود را به خوبی طی نموده و در نهایت به سلامتی دست پیدا می‌کنند. 
فراموش نکنید که دوران نقاهت پس از عمل دیسک کمر، به هیچ عنوان زمان مناسبی برای رژیم گرفتن و کاهش کالری مصرفی نیست. در این دوران باید از غذاهای سالم و مفید استفاده نمود که ستون فقرات و کمر به بهترین شکل ممکن بهبود یابد. در این قسمت به برخی از مهم‌ترین خوراکی‌هایی که به عنوان رژیم غذایی مناسب پس از عمل جراحی دیسک کمر توسط متخصصان پیشنهاد می‌شود، اشاره می‌کنیم:
 

پروتئین‌های گیاهی

یکی از مواد غذایی که جسم ما در طول روز به آن نیاز دارد، پروتئین است. پروتئین‌ها به تقویت و سلامتی بافت عضلات بدن کمک فراوانی نموده و توان و بنیه انسان را تقویت می‌نمایند.
 زیاده روی در مصرف پروتئین‌های حیوانی ممکن است ریسک ابتلا به التهاب را در جسم افزایش ‌دهد و این التهاب برای دیسک کمر چندان خوشایند نیست. از جمله مواد گیاهی که شما می‌توانید از طریق آن‌ها پروتئین مورد نیاز جسم خود را تامین نمایید، می‌توان به حبوبات، قارچ، دانه چیا و... اشاره نمود.
 

مصرف سبزیجات و میوه ها

فراموش نکنید که در رژیم غذایی پس از عمل جراحی دیسک کمر، مصرف سبزیجات و میوه‌ها را حتماً در برنامه غذایی خود بگنجانید. مصرف سبزیجات و غذاهای حاوی فیبر، یکی از بهترین مراقبتهای بعد از عمل دیسک کمر به شمار می‌رود. 
به طور کلی مواد غذایی فیبردار، باعث بهبود عملکرد سیستم گوارش شده و دفع مدفوع را آسان‌تر می‌نماید و این موضوع برای سلامتی دیسک کمر پس از عمل، اهمیت بسزایی دارد. همچنین مصرف میوه‌ها و سبزیجات در طول روز باعث ایجاد احساس سیری شده و به مرور زمان وزن را کاهش می‌دهد. هیچ چیز به اندازه کاهش وزن نمی‌تواند بر روی بهبودی دیسک کمر موثر باشد.
 

غذاهای دریایی

اگر پزشک به شما سفارش کرده که به رژیم غذایی پس از عمل جراحی دیسک کمر خود اهمیت بدهید، پس نباید از مصرف غذاهای دریایی غافل شوید. تحقیقات نشان دهنده آن است که یکی از ریز مغزی‌هایی که به بهبود زخم و درد شما پس از عمل دیسک کمر کمک فراوانی می‌نماید، امگا3 است و این ماده در ماهی و میگو به وفور یافت می‌شود. 
البته برای برخورداری از تمام خواص غذاهای دریایی، تا حد امکان آن‌ها را سرخ نکرده و به صورت بخارپز یا آب‌پز مصرف کنید. مصرف منظم و هفتگی غذاهای دریایی، در دوران مراقبتهای پس از جراحی دیسکوپاتی کمر، نه تنها به سلامت استخوان‌ها کمک فراوانی می‌نماید، بلکه از بروز هر نوع التهابی در بدن و به خصوص ستون فقرات جلوگیری به عمل می‌آورد. 
 

مواد غذایی حاوی کلسیم

یکی از مهم‌ترین پارامترهایی که در زمینه تغذیه و مراقبتهای بعد از عمل دیسک کمر باید به آن توجه کنید، مصرف غذاهای حاوی کلسیم به خصوص لبنیات است. به طور کلی کلسیم نقش بسیار مهمی در سلامتی استخوان‌ها ایفا می‌نماید. بدون شک پس از انجام عمل دیسک کمر، کلسیم برای بهبود روند التیام بسیار لازم و ضروری است. 
کلسیم را می‌توان به راحتی از مصرف غذاهای لبنی به دست آورد. اگر معده شما به لبنیات حساس است، می‌توانید کلسیم را از گیاهانی مانند جو دوسر ، نخود، کلم بروکلی، بادام، انجیر و انواع لوبیا به دست آورید.
 
در هنگام مراقبتهای پس از جراحی دیسکوپاتی کمر، همانگونه که به تغذیه و پیاده روی خود اهمیت می‌دهید، باید داروهایی که توسط پزشک تجویز شده‌اند را نیز سر وقت مصرف کنید تا فرایند بهبودی و التیام ستون فقرات و کمر شما به بهترین شکل ممکن سپری شود. همچنان با ما همراه باشید تا به برخی از مهم‌ترین داروهایی که در این دوران باید مصرف کنید اشاره کنیم:
 

آنتی بیوتیک: اصلی‌ترین دارویی که توسط پزشکان پس از عمل جراحی دیسک کمر تجویز می‌شود، آنتی بیوتیک‌ها هستند. مصرف آنتی بیوتیک هر نوع عفونتی را در محل جراحی از بین برده و تاثیر بسزایی در از بین بردن عوارض عمل جراحی دارد. این داروها باید به موقع و سر ساعت مصرف شوند.

داروهای ضد التهاب: داروهای ضد التهاب نیز معمولاً توسط پزشک تجویز می‌شوند. این داروها برای از بین بردن و تسکین التهاب به وجود آمده در میان بافت کمر تجویز می‌شوند. این داروها به اندازه مسکن‌ها در تسکین درد نقش ندارند، اما باعث جلوگیری از به وجود آمدن و پیشرفت التهاب شده و شما را به سرعت به زندگی عادی بازمی‌گردانند.

مولتی ویتامینها: اگر با انجام آزمایشات لازم، مشخص شد که در بدن شما میزان ویتامین یا ماده معدنی کم است، پزشک مولتی ویتامین را برای شما تجویز می‌نماید. مصرف این داروها در دوران مراقبتهای بعد از عمل دیسک کمر، نقش مهمی در بهبودی درد و التهاب دیسک کمر دارد.

داروهای مسکن: تجربه اندکی درد در کمر، ستون فقرات و پاها در دوران پس از عمل جراحی طبیعی است. در این هنگام پزشک با تجویز داروهای مسکن، به کاهش درد شما کمک فراوانی خواهد نمود.

 
ما در این مطلب سعی کردیم در مورد مراقبتهای بعد از عمل دیسک کمر، اطلاعات جامع و کاملی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. به نکاتی در مورد رژیم غذایی پس از عمل جراحی دیسک کمر، پیاده روی پس از عمل جراحی دیسکوپاتی کمر و همچنین باید و نبایدهایی که در این زمینه وجود دارند اشاره کردیم. 
همچنین به سوال "ایا بروز درد در پا بعد از عمل دیسک کمر امری طبیعی است؟" پاسخ دادیم و به داروهایی که در این دوران باید مصرف شوند اشاره کردیم. در نهایت باید بگوییم گاهی اوقات جراحی دیسک کمر، تنها راه حل درمان درد مزمن و شدیدی است که سال‌ها در کمر و ستوان فقرات خود تجربه کرده‌ایم. 
اگر پزشک شما نیز به این نتیجه رسیده است که باید تحت عمل جراحی دیسک کمر قرار بگیرید، مراقبتهای پس از جراحی دیسکوپاتی کمر را فراموش نکنید.