علت ورم مچ پا؛ از مهم‌ترین و شایع‌ترین مشکلات پا در بین سنین مختلف
علت ورم مچ پا گاهی به سبب بروز عفونت ایجاد می‌شود.
ورم مچ پا یکی از مشکلات شایع در بین افراد در سنین مختلف است. در این صورت ممکن است نشانی از مشکلات عصبی در پا و بروز دیابت باشد. اما در بیشتر موارد به دلیل ایجاد آسیب به پا یا تجمع آب در آن ناحیه بروز پیدا می‌کند.
ورم مفصل پا ممکن است در یک پا و یا در هر دو ایجاد شود. در واقع ممکن است گاهی تنها یک پا مانند پای چپ یا راست درگیر تورم شوند. ورم مفصل پا بر همین اساس و با توجه به بررسی پزشک تعیین خواهد شد. گاهی فرد هیچ دردی را در ناحیه مفصل پا احساس نخواهد کرد. برخی اوقات نیز تورم به همراه درد می‌باشد.
در این صورت عوامل زیر می‌توانند به عنوان علت تورم در نظر گرفته شوند. به دلیل رایج بودن این مشکل، چندان نباید هنگام مشاهده ورم در پا نگران شد. ممکن است ایجاد ورم در حالت نشسته یا ایستاده ایجاد شود. گاهی ممکن است تورم در پا نشانه‌ای از یک بیماری جدی باشد.
وجود لخته‌های خونی نیز، از دلایل خطرناک دیگر آن هستند. این لخته‌ها موجب عدم برگشت خون از پا به سمت قلب می‌شوند و در نتیجه قلب و ریه دچار مشکل خواهند شد. گاهی میزان لختگی عمیق است که به آن ترومبوز ورید عمقی گفته می‌شود. درصورتی‌که این علائم به همراه نشانه‌هایی مانند درد، تب پایین و یا تغییر رنگ پا باشند باید سریعاً به
دکتر پا مراجعه کنید.
همان‌طور که در ابتدا ذکر شد، آسیب به پا اولین گزینه برای ایجاد تورم است. ممکن است آسیب به صورت پیچ‌خوردگی باشد. در این حالت به همراه تورم، درد نیز حس خواهد شد. علت ورم مفصل پا در این حالت جزئی و قابل‌حل است. شما می‌توانید برای کاهش میزان تورم از روش‌های زیر استفاده کنید.
♦ استفاده از کمپرس یخ
♦ به کار بردن بانداژ فشاری
♦ استراحت برای بهبود ناحیه آسیب‌دیده
♦ بالا نگه‌داشتن پا برای کاهش میزان تورم
این درمان‌های برای کاهش تورم و درد همگی به راحتی در خانه قابل انجام هستند و نیازی به مراجعه به پزشک نیست. اما درصورتی‌که درد و تورم با انجام این روش‌های خانگی کمتر نشود باید به پزشک مراجعه کرد. علت ورم مچ پا در کودکان، نوجوانان و جوانان نیز ممکن است به این دلیل صورت گیرد.
گاهی یکی از دلایل بروز تورم در پا، عفونت است. این موضوع بیشتر در مورد افراد دیابتی صادق است. زیرا این بیماران اغلب مبتلابه نوروپاتی محیطی هستند. در نتیجه این مشکلات عصبی در پا، موجب افزایش خطر عفونت در پا می‌شوند.
بهتر است این افراد برای جلوگیری از ایجاد عفونت، زخم‌های روی پا را به صورت مستمر چک کنند. در این صورت از میزان آسیب عصبی به پا می‌توان جلوگیری کرد. به یاد داشته باشید که بروز مشکلاتی مانند ورم در مفصل پا در این افراد به سرعت قابل پیشرفت است. به همین علت در صورت مشاهده ورم در مچ، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. علت ورم مفصل پا اغلب بروز عفونت در افراد دیابتی است.
ایجاد لخته خون در پاها موجب انسداد رگ‌ها خواهد شد. در نتیجه خون نمی‌تواند برگشت پیدا کند. به همین دلیل ممکن است در اثر خون‌رسانی ضعیف، مشکلات قلبی ایجاد شوند. درصورتی‌که تورم در پا مشاهده شود بهتر است که بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. زیرا بروز لخته خون یکی از خطرناک‌ترین علت ورم مچ پا است.
به‌طورکلی دو نوع لخته خونی در پا ایجاد می‌شد. این لخته‌ها به صورت سطحی و عمیق ایجاد می‌شوند. در نوع سطحی، لخته تنها در زیر پوست قرار خواهد داشت. اما در نوع عمیق، ترومبوز وریدی اتفاق خواهد افتاد. اگر لخته عمیق باشد ممکن است موجب انسداد رگ‌های اصلی پا شود. در اثر عبور لخته از رگ و رسیدن آن به قلب و ریه، خطر مرگ وجود دارد.
زمانی که تورم در رگ به همراه سایر علائم باشد، باید حتماً به پزشک مراجعه کرد. مثلاً بروز تب، درد و ایجاد رنگ‌پریدگی در پا از این علائم هستند. در این حالت استفاده از رقیق‌کننده خون اغلب توسط پزشک تجویز می‌شود.
ایجاد عفونت‌های باکتریایی در پوست با نام سلولیت شناخته می‌شود. این عفونت‌ها اغلب در بیمارانی مانند افراد دیابتی بیشتر دیده می‌شوند. البته این عفونت ممکن است موجب نشانه‌های متنوعی شود. اگر در ناحیه موردنظر قرمزی، گرمی پوست و تورم زیاد شد، می‌تواند در اثر سلولیت باشد. این مشکل چندان خطرناک نیست. اما برخی از افراد مبتلابه این عفونت پوستی باید آنتی‌بیوتیک مصرف کنند.
ممکن است یکی از دلایل ورم در پا، مصرف برخی از داروها باشد. علت ورم مفصل پا در این افراد به‌عنوان عارضه دارو بروز پیدا خواهد کرد. برخی از این داروها مانند قرص‌های ضدافسردگی، قرص جلوگیری از حاملگی، قرص حاوی استروژن، تستوسترون، قرص فشارخون و انواع داروهای استروئیدی هستند. علت ورم مچ پای راست و چپ نیز می‌تواند به همین دلایل باشد.
یکی از مرسوم‌ترین آن، نارسایی وریدی است. در این حالت ممکن است دریچه‌های وریدی دچار مشکل شوند. بنابراین در این صورت خون در بخش‌های انتهایی اندام مانند پا جمع خواهد شد. ممکن است با ایجاد این علت ، تورم به صورت دردناک بروز کند. در برخی از افراد موجب ایجاد تغییرات در رنگ و ظاهر پوست می‌شود. به همین دلیل برای این مشکل گزینه‌های درمانی متنوعی وجود دارد.
♦ استفاده از جوراب مخصوص تنگ برای کم کردن میزان تورم
♦ قرار دادن پا در سطح بالاتر از بدن
♦ استفاده از داروی آسپرین
♦ به‌کارگیری ابلاسیون فرکانس رادیویی
به‌طورکلی علت ورم پا در جوانی و سالمندی اغلب دلایل مشابه دارد. این دلایل باید به صورت کامل بررسی شوند. زیرا موجب می‌شوند که در صورت بروز بیماری خطرناک، از پیشرفت آن جلوگیری شود.
علت ورم مچ پا در طب سنتی نیز ممکن است در اثر آسیب، عفونت و یا وجود لخته خونی باشد. در واقع دلایل مختلفی سبب بروز این مشکل می‌شوند. ازاین‌رو تنها با اطلاع از دلایل ایجاد آن می‌توانیم درمان مناسب را نیز پیدا کنیم. اگر این مشکل منشأ خطرناکی نداشته باشد، می‌توان آن را به روش طب سنتی درمان کرد.
تورم پا اغلب در بین سالمندان رایج است. به همین دلیل می‌توان با درمان خانگی، این مشکل را تا حد زیادی کم کرد. برخی از مواد غذایی که روزانه مصرف می‌کنیم، ضدالتهاب هستند. امکان استعمال موضعی این مواد روی پوست وجود دارد. در نتیجه استفاده از آن‌ها کاملا بی‌ضرر می‌باشد. برای این کار ما برخی از درمان‌های خانگی تورم مفصل پا را در طب سنتی ذکر خواهیم کرد.
یکی از مواد پرخاصیت که ضدالتهاب است، سرکه سیب می‌باشد. این ماده می‌توانند موجب کاهش ورم پا و درد ناشی از آن شود. می‌توانید با استفاده از یک دستمال مقداری از سرکه سیب را در ناحیه متورم قرار دهید. این ماده باید به مدت 20 دقیقه روی موضع باقی بماند.
بعد از گذشت مدت‌زمان ذکرشده، می‌توانید محل متورم را با آب شستشو دهید. بهتر است برای کسب نتیجه بهتر، این کار به صورت مستمر قبل از خواب انجام شود. علت ورم گاهی اوقات به دلیل بروز التهاب است. بنابراین این روش می‌تواند التهاب را کاهش دهد.
در طب سنتی از نعناع استفاده‌های زیادی می‌شود. به همین دلیل یکی از کاربردهای دیگر آن، درمان ورم پا است. ایجاد گردش خون یکی از مزایای آن است. ابتدا مقداری نعناع را در یک ظرف قرار دهید و اجازه دهید با آب بجوشد. بعد از ایجاد غلظت مناسب، می‌توانید از آن محلول روی موضع استفاده کنید. بهتر است ناحیه موردنظر را از شب تا صبح با یکپارچه ببندید. اغلب این روش می‌تواند از میزان تورم در ناحیه موردنظر بکاهد.
برخی از مواد مانند بامیه خواص بسیار زیادی دارند. از آب بامیه نیز برای کاهش میزان تورم پا استفاده کنید. زیرا این ماده ادرارآور است. در نتیجه موجب کاهش میزان سموم در بدن خواهد شد. زیرا علت ورم مفصل پا می‌تواند به دلیل وجود سم در بدن باشد. برای درست کردن این محلول باید مقداری بامیه رو به ظرف در حال جوشیدن اضافه کنید. بعد از سرد شدن می‌توانید روزانه 3 لیوان از این ماده را بنوشید. این امر موجب می‌شود که بعد از گذشت مدت‌زمانی، میزان تورم مفصل کمتر شود.
همان‌طور که ذکر شد علت ورم مچ پای راست یا چپ ممکن است در اثر وجود لخته‌های خونی باشد. این مشکل می‌تواند خود به‌تنهایی منجر به مشکلات قلبی شود. بنابراین اگر مبتلابه بیماری قلبی هستید، باید ورم مچ را جدی بگیرید. زیرا این مشکل می‌تواند برای این بیماران بسیار خطرناک باشد. برای تشخیص این مشکل در بیماران، روش‌های متنوعی وجود دارد.
♦ انجام آزمایش و تست شمارش گلبول خون
♦ عکس از قفسه سینه
♦ نوار قلب
با این روش‌ها می‌توان وجود بیماری قلبی را در فرد مشخص کرد. در نتیجه این افراد باید نسبت به تورم در ناحیه پا حساس باشند. زیرا این تورم می‌تواند کشنده باشد و برای این افراد خطر بسیار جدی دارد. البته گاهی تورم پا در کسانی که هیچ‌گونه سابقه بیماری قلبی ندارند نیز ایجاد شود. علت ورم مچ پای راست یا چپ در این افراد به دلیل بروز لخته خونی در رگ‌ها است.
ممکن است در برخی از کودکان نیز نشانه‌هایی مبنی بر تورم در پا ایجاد شود. در کودکان این مشکل اغلب به دلیل تورم پرده‌ای دوم مفصل ایجاد می‌شود. به این نوع تورم سینوویوم گفته‌می‌شود. همیشه ورم مفصل موجب ایجاد تورم در پا نخواهد شد.
اما گاهی علت ورم مچ پا در کودکان، ورم مفصل است. به‌طورکلی ورم ایجادشده در مچ به دلایل متعددی ایجاد می‌شود. مثلاً آسیب‌دیدگی مفصل پا یکی از این دلایل است. این نوع نیز اغلب در کودکان رایج‌تر است. کودکان ممکن است در اثر بازی و فعالیت، دچار آسیب‌دیدگی در مفصل پا شوند.
روش‌های درمانی برای ورم پای کودکان نیز با بزرگ‌سالان یکسان است. در واقع این دو گروه نیاز به روش درمانی یکسانی دارند. زیرا دلیل بروز درد در این افراد مشابه است. هرچند که عضلات و استخوان در کودکان ضعیف‌تر است و ممکن است سریع‌تر آسیب ببیند.
دلایل ذکرشده برای علت ورم مفصل پا، برای جوانان نیز صادق است. ممکن است در دوران سالمندی، به دلیل ضعیف شدن عضلات بروز درد و تورم بیشتر است. اما در سنین جوانی اغلب عضلات مقاومت بیشتری دارند. همین امر موجب می‌شود که کمتر آسیب ببیند. تمامی دلایل ذکرشده ممکن است برای یک شخص در کودکی، نوجوانی یا جوانی نیز اتفاق بیفتند. در نتیجه ممکن است آسیب به پا، وجود عفونت و یا لخته خونی از دلایل اصلی بروز تورم در این ناحیه باشد.
افراد جوان بیشتر در معرض آسیب به مفصل پا هستند. زیرا میزان فعالیت ورزشی این افراد در این دوره بیشتر است. باید توجه داشت که درصورتی‌که علت ورم پا در جوانی ایجاد آسیب به آن باشد، باید به‌طور کامل بررسی شود. زیرا میزان شدت ضربه می‌تواند در ایجاد تورم مؤثر باشد. گاهی با استراحت این تورم روزبه‌روز کمتر خواهد شد. در نتیجه در بیشتر مواقع نیاز به درمان خاصی وجود ندارد. البته می‌توانید برای اطلاع از دلیل ورم، به پزشک متخصص مراجعه کنید.
ورم مفصل پا ممکن است در پای راست ایجاد شود. این نوع تورم اغلب به دلیل آسیب‌دیدگی ایجاد می‌شود. در واقع هنگامی‌که یک لخته خون یا عفونت وجود داشته باشد، دو طرف بدن درگیر خواهند شد. اما درصورتی‌که تنها مچ پای راست دچار تورم شود، احتمالاً آسیب‌دیده است. به همین دلیل برای بررسی علت ورم مچ پای راست باید به پزشک مراجعه کرد.
اگر در اثر ضربه تورم در پا ایجاد شود، شخص اغلب در جریان دلیل این تورم قرار دارد. اما گاهی برخی از ورم‌ها در پا در اثر ضرباتی ایجاد می‌شوند که ما از آن بی‌خبریم. بنابراین این ضربات چندان اهمیت نخواهند داشت. مانند ایجاد کبودی‌های روی پوست که در صورت مشاهده آن‌ها تعجب می‌کنیم. زیرا به خاطر نداریم که چه ضربه‌ای موجب ایجاد این کبودی شده است.
همان‌طور که گفته شد برخی اوقات به دلیل عفونت یا ایجاد لخته خون، ورم پا ایجاد می‌شود. در این صورت این نوع تورم باید درمان شود. زیرا می‌توانند خطرات بسیار زیادی برای سلامتی فرد داشته باشد. به همین دلیل در صورت مشاهده این مشکل، سریعاً باید به پزشک مراجعه کرد. البته در مواردی که علت ورم مفصل پا خطرناک است، اغلب نشانه‌های دیگری نیز وجود دارد. مثلاً کسی که هم‌زمان دچار تب و ورم پا می‌شود، یک مورد خطرناک تلقی می‌شود.
در صورتی مشاهده چند علامت دیگر به همراه ایجاد تورم در پا، باید به‌سرعت اقدامات درمانی مناسب صورت گیرد. در غیر این صورت فرد با مشکلات جدی روبرو خواهد شد. در بسیاری از مواقع پزشک برای جلوگیری از ایجاد درد و پیشرفت تورم، داروهایی را تجویز خواهد کرد. این داروها اغلب برای بیماران قلبی کاربرد دارند. برخی از بیماران دارای مشکل ریوی نیز باید بر اساس تجویز پزشک، دارو مصرف کنند.
اگر کسی به دلایلی مانند بیماری قلبی، دچار ورم مفصل پا شد باید از مصرف برخی از داروها خودداری کند. همان‌طور که گفته شد برخی داروها خود از دلایل اصلی بروز ورم در مچ هستند. اما برخی از داروها می‌توانند برای جلوگیری از تورم مفید باشند.
♦ انواع داروهای غیراستروئیدی مانند الوو
♦ داروی جلوگیری از آریتمی قلبی
♦ داروی نارسایی قلب
♦ داروی سودافد ضد احتقان
اغلب داروی خاصی برای درمان ورم مچ تجویز نمی‌شود. مگر اینکه شخص سابقه بیماری قلبی را داشته باشد. در واقع باید علت ورم مفصل پا را بدانیم و آن را رفع کنیم. با رفع دلیل تورم، این مشکل نیز حل خواهد شد و نیازی به مصرف دارو ندارد. به همین دلیل داروهای ذکرشده تنها برای مواردی است که فرد دچار نارسایی قلب است و این داروها می‌توانند کمک‌کننده باشند.
خوشبختانه در اکثر مواقع علت ورم مچ پا خطرناک نیست و فرد نیاز به درمان خاصی ندارد. به همین دلیل در هنگام مواجه با تورم در مچ نباید به‌هیچ‌عنوان نگران باشید. تنها زمانی می‌تواند این مشکل خطرناک باشد که علائم دیگری نیز همراه آن باشد. در این صورت فرد باید سریعاً تحت درمان قرار بگیرد. زیرا می‌تواند موجب بروز مشکلات متعددی برای بیمار شود. البته اغلب دلایل ورم در مچ پا نشان‌دهنده مشکل خاصی نیست.
امروزه روش‌های مختلفی برای درمان کسانی که دارای این مشکل هستند، وجود دارد. پزشکان سعی می‌کنند کمتر از درمان دارویی برای کاهش تورم پا استفاده کنند. زیرا داروها دارای عوارض خطرناکی هستند. اغلب به این بیماران توصیه می‌شود که با انجام تمرینات ورزشی، جریان گردش خون را در بدن خود نرمال نگه دارند. همین امر می‌تواند در جلوگیری از ایجاد لخته‌های خونی در رگ نیز پیشگیری کند. در واقع این نوع درمان‌ها تأثیر بیشتری بر عدم ایجاد تورم در مچ پا را دارند. به همین علت امروزه پزشکان از این روش‌ها استفاده می‌کنند.